رساله ضياء موحد در باره مقاله نويسی
رساله دکتر ضياء موحد؛ شاعر، محقق و منطق دان برجسته ايرانی در باره مقاله نويسی، که هفته گذشته با عنوان «البته معلوم و مبرهن است که..» منتشر شد، پاسخی است جدی به يکی از مهم ترين نيازهای فرهنگی ايران در زمينه راه و رسم مقاله نويسی.
مقاله نويسی را چون رمان پديده ای برآمده از مدرنيته و جهان پس از رنسانس می دانند. اين ژانر در زادگاه خود،کشورهای اروپای غربی، به يکی از مهم ترين و موثرترين خلاقيت های فرهنگی بدل و در باره ساختار و زبان آن آثار بسياری تاليف شده است.
در فرهنگ معاصر ايران و به رغم انبوه متن هائی که به عنوان مقاله منتشر شده و می شوند، کم تر اثری می توان يافت که با معيارهای مقاله نويسی به مفهوم اصلی آن منطبق باشد.
ضيا موحد که در زمينه شعر، منطق و فلسفه آثار با ارزشی خلق کرده است، در فصل های کتاب تازه خود با عنوان هائی چون آيا ما مقاله‌نويس هم داريم؟ مقاله چيست؟ ساختار کلی مقاله، روش‌های مقاله نويسی، مرحله‌های آماده‌سازی مقاله، نکته‌هائی درباره هر بخش از مقاله و معرفی انواع مقاله چارچوب ها، معيارها، ساختار و فرم اين ژانر مهم را با زبانی روان و شيوه ای آکادميک و آموزشی مطرح و بررسی کرده است.
ضيا موحد تا کنون مجموعه شعرهای ارزنده ای چون از آب‌های مرواريد، مشتی نور سرد و غراب سفيد و آثاری چون شعر و شناخت، از ارسطو تا گودل، منطق موجهات و درآمدی بر منطق جديد را منتشر کرده است.
يادداشت های سندبادنامه
- کتاب يادداشت های سندبادنامه، تاليف علی محمد هنر، تحقيقی است با ارزش در باره حکايت سندباد چون اثری باقی مانده از تمدن های کهن هندی و ايرانی و چون داستانی که ده ها سال بازگفته ، شنيده و خوانده شده است.
حکايت سندباد از قديمی ترين حکايت های باقی مانده از تمدن های هندی و ايرانی پيش از اسلام است. اين حکايت پرکشش پس از بيش هزار سال هنوز جذابيت داستانی خود را حفظ کرده ، به اغلب زبان های دنيا بازآفرينی و روايت شده و نقل می شود.
کتاب يادداشت های سندبادنامه، تاليف علی محمد هنر، تحقيقی است با ارزش در باره حکايت سندباد چون اثری باقی مانده از تمدن های کهن هندی و ايرانی و چون داستانی که ده ها سال بازگفته ، شنيده و خوانده شده است.
حکايت سندباد به دوران ساسانيان از زبان هندی قديم به زبان های پهلوی ساسانی، سريانی و بعد تر به زبان يونانی ترجمه شد.
رودکی شاعر بزرگ ايرانی در نخستين قرن های ايران پس از اسلام حکايت سندباد را در منظومه ای سرود که چون اغلب آثار او جز سطرهائی پراکنده از آن بر جای نمانده است.
در همان دوران عميد ابوالفوارس حکايت سندباد را از پهلوی ساسانی به زبان دری کنونی ترجمه کرد.
در قرن ششم هجری قمری حکايت سندباد در زبان فارسی کنونی دوباره بازآفزينی و روايت شد و ظهيرسمرقندی، به تقليد از شيوه نصرالله منشی در کتاب کليه و دمنه، روايتی منثور از سندباد را بازنويسی کرد که تا کنون برجای مانده است.
علی محمد هنر، مولف کتاب يادداشت های سندبادنامه، روايت ظهيرسمرقندی را از منظر زبان، ساختار و نثر بررسی کرده و در مقدمه کتاب پژوهش های خود را در باره تاريخچه حکايت سندباد آورده است.
مولف شعرها، واژه، عبارات و اصطلاحات دشوار روايت ظهيرسمرقندی را نيز در کتاب خود توضيح داده است.
در باره نمايش سارتر
ترجمه فارسی کتاب در باره نمايش، مجموعه ای از نوشته ها و مصاحبه های ژان پل سارتر، نويسنده و فيلسوف بزرگ فرانسوی و برنده جايزه ادبی نوبل ، ۳۰ سال پس از نخستين انتشار خود، در هفته گذشته تجديد چاپ شد.
در باره نمايش را مترجم برجسته و معتبر ايرانی ابوالحسن نجفی ترجمه کرده است که در دهه های ۴۰ و ۵۰ از نخستين و بهترين مترجمان آثار سارتر به زبان فارسی بود.
بخش اول کتاب در باره نمايش برخی از مهم ترين مقاله‌ها، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های سارتر را در باره نمايش در بر می گيرد و بخش دوم به بررسی نمايشنامه های سارتر اختصاص يافته است.
ژان پل سارتر که در سال ۱۹۰۵ چشم به جهان گشود و در سال ۱۹۸۰ درگذشت از با نفوذترين فيلسوفان، نويسندگان و روشنفکران تاريخ غرب است و به دوران اوج خلاقيت خود در دهه های ۵۰ تا ۷۰ ميلادی از اتوريته های روشنفکری جهان بود و بر روندهای سياسی و نظری جهان نفوذ و تاثيری گسترده داشت.
در سال ۱۹۶۴ جايزهٔ ادبی نوبل به سارتر اعطاء شد اما او در اعتراض به جهت گيری های سياسی کميته نوبل اين جايزه را رد کرد.
ژان پل سارتر به دوران حيات خود پرچم دار مبارزه با استعمار و استبداد و از چهره های مهم و موثر جنبش انقلابی دهه ۶۰ ميلادی اروپای غربی بود.
سارتر از نفوذ گسترده خود به سود جنبش های آزادی خواهانه جهان بهره می گرفت و تا زنده بود عليه استبداد در بلوک شرق سابق و در کشورهای جهان سوم آن روزگار و عليه اقتدار سرمايه در جهان غرب مبارزه کرد.
سارتر در نخستين سال های دهه ۵۰ شمسی که جنبش مبارزه مسلحانه ايران شعله ور شد با تکيه بر نفوذ خود بر رسانه ها ، روشنفکران و مردم و با اعمال فشار بر حکومت شاه جان بسياری از زندانيان سياسی محکوم به اعدام ايرانی را از مرگ نجات داد.
کم تر نويسنده ای در جهان می توان يافت که با قدرت، خلاقيت و مهارت سارتر دشوارترين و پيچيد ترين مسائل فلسفی را در نمايشنامه ها و رمان های خود مطرح کرده باشد.
از آثار سارتر می توان به تهوع، دست‌های آلوده،مگس‌ها،ديوار، کارازکارگذشت، شيطان و خدا، روسپی بزرگوار، مرده‌های بی کفن و دفن، چرخدنده ، گوشه نشينان آلتونا و زنان تروا در عرصه رمان و نمايشنامه و هستی و نيستی، در باره ادبيات، نقد خرد ديالکتيکی و دها کتاب و مقاله ديگر در عرصه های فلسفی و نظری اشاره کرد.
