ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، و شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین، در نشست سازمان همکاری شانگهای، که از نگاه پکن و مسکو ابزاری برای مقابله با نفوذ آمریکا و متحدانش تلقی می‌شود، دیدار کردند.
ولادیمیر پوتین روز چهارشنبه ۱۳ تیر در این دیدار با اشاره به این که سازمان همکاری شانگهای خود را به عنوان «یکی ستون‌های مهم نظم جهانی چندجانبه و بی‌طرف» تثبیت کرده است، تأکید کرد ارتباط دوجانبه بین مسکو و پکن اکنون در «بهترین حالت خود در طول تاریخ» قرار دارد.
رئیس‌جمهور چین نیز در دیدار با پوتین گفت که چین و روسیه باید در برابر وضعیت بین‌المللی که مدام در حال تغییر است، تمایل به دوستی را برای «نسل‌ها» تقویت کنند.
شی همچنین ولادیمیر پوتین را «دوست قدیمی» خود نامید و به پیشرفت دو کشور در برنامه‌ها برای دور جدید «روابط دوجانبه» اشاره کرد.
سازمان همکاری شانگهای که در سال ۲۰۰۱ با مشارکت چین، روسیه و کشورهای آسیای میانه تأسیس شد، در سال‌های اخیر با هدف ایجاد وزنه‌ای در برابر غرب گسترش یافته و کشورهای ایران، هند و پاکستان نیز به آن پیوسته‌اند.
کرملین گفت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، روز چهارشنبه در حاشیه اجلاس که در آستانه، پایتخت قزاقستان برگزار می‌شود، با تعدادی از رهبران کشورهای عضو این سازمان گفتگوهای دوجانبه انجام می‌دهد.
ولادیمیر پوتین قبل از ملاقات با همتای چینی خود، با روسای جمهور ترکیه، جمهوری آذربایجان و مغولستان و نخست‌وزیر پاکستان دیدار و گفتگو کرد.
او قرار است روز پنجشنبه با محمد مخبر، سرپرست ریاست جمهوری ایران، نیز در حاشیه این نشست دیدار کند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، به نقل از یوری اوشاکوف، دستیار آقای پوتین، نوشت که مسکو به دنبال فرصت‌هایی برای برقراری تماس‌های دوجانبه با تهران است و از این رو رئیس جمهوری روسیه پس از سازمان همکاری شانگهای با آقای مخبر دیدار خواهد کرد.
نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند که قرار است در هفته‌های آینده به مسکو سفر کند، در این اجلاس شرکت نخواهد کرد. دولت هند امسال وزیر خارجه این کشور را به اجلاس سازمان همکاری شانگهای فرستاده است.
برای روسیه و چین سازمان همکاری شانگهای که یکی از اهدافش ایجاد هماهنگی بین کشورهای عضو در مقابله با تهدیدهای امنیتی، مثل مبارزه با قاچاق مواد مخدر و تمرکز روی مقابله با بی‌ثباتی داخلی است، مجرای توسعه نفوذ در سرتاسر آسیا است.
کاخ کرملین در بیانیه خود گفت: «رهبران کشورهای عضو وضعیت فعلی و چشم‌انداز تعمیق همکاری اعضا در چارچوب این سازمان با هدف بهبود عملکرد آن را بررسی خواهند کرد.»
اجلاس سازمان همکاری شانگهای که سال گذشته به شکل مجازی برگزار شد، در بیانیه پایانی خود بدون نام بردن از گسترش ناتو و کمک‌های نظامی غرب به اوکراین از «گسترش بی مهار و یکجانبه سامانه‌های موشکی فراملیتی توسط تعداد مشخصی از کشورها» انتقاد کرده بود.
رهبران چین و روسیه در جریان سفر ولادیمیر پوتین به پکن چند روز قبل از شروع تهاجم نظامی مسکو به اوکراین اعلام کردند که همکاری‌های دو کشور «نامحدود» است. از آن زمان تاکنون چین و روسیه گسترش یافته است.
شی جین پینگ در اقدامی که نشان دهنده عمل‌گرایی چین در پیشبرد طرح‌های اقتصادی این کشور است، قبل از ملاقات با ولادیمیر پوتین در شهر آستانه همراه با رئیس‌جمهور قزاقستان در مراسمی به مناسبت توسعه حمل و نقل از مسیر بین‌المللی موسوم به «ترانس خزر» شرکت کرد.
«ترانس خزر» شرق چین را از طریق قزاقستان، حاشیه دریای خزر، جمهوری آذربایجان، گرجستان و ترکیه به شرق اروپا وصل می‌کند. غرب نیز از این مسیر به عنوان جایگزین مسیر آسیا به اروپا از طریق راه‌های زمینی در خاک روسیه استقبال کرده است.
ارزیابی رهبران چین و روسیه این است که نظام بین‌المللی پساجنگ سرد که قدرت غالب آن آمریکا است در حال فروپاشی است.
در مقابل واشینگتن چین را بزرگ‌ترین رقیب استراتژیک و روسیه را مهم‌ترین تهدید تلقی می‌کند. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، گفته است که آینده این کشور در گرو چالش‌های حیاتی بین دمکراسی و خودکامگی است.
آقای بایدن در سخنان خود شی جین پینگ را «دیکتاتور» و ولادیمیر پوتین را «آدمکش» نامیده است. پکن و مسکو این اظهارنظرهای رئیس‌جمهور آمریکا را به شدت تقبیح و محکوم کرده‌اند.
کاخ کرملین در بیانیه خود افزود که بلاروس برای اولین بار به عنوان عضو دائمی و رسمی سازمان همکاری شانگهای در این اجلاس شرکت می‌کند.
انتظار می‌رود که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نیز برای شرکت در این اجلاس به آستانه سفر کند.
تعدادی از کشورهای آسیایی و خاورمیانه از جمله ایران، کامبوج، نپال، میانمار، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، کویت و مصر نیز در چارچوب «شرکای بحث و گفتگو» با سازمان همکاری شانگهای در ارتباط هستند.
