درپی اعدام دو کاربر شبکههای اجتماعی در ایران به اتهام «توهین به مقدسات»، جمعی از نواندیشان دینی در بیانیهای مجازات انسانها به جرم عقیده را شدیداً محکوم کرده و تأکید کردند که «دگراندیشی جرم نیست».
در این بیانیه آمده است که جرمانگاریِ «توهین به مقدسات» در مواد ۲۶۲ و ۵۱۳ از قانون مجازات جمهوری اسلامی، «در عمل، ابزاری در دست حاکمان برای بستن دهان منتقدان بوده» و قانون توهین به مقدسات «باید اساساً برچیده شود.»
این بیانیه از سوی حسن یوسفی اشکوری، محمدجواد اکبرین، عبدالعلی بازرگان، میثم بادامچی، رضا بهشتی معزّ، رحمان لیوانی، احمد علوی، رضا علیجانی، سروش دباغ، علیرضا رجایی، حسن فرشتیان، عبدالله ناصری طاهری، یاسر میردامادی، مهدی ممکن، صدیقه وسمقی امضا شده است.
دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، صبح دوشنبه ۱۸ اردیبهشت، یوسف مهرداد و صدرالله فاضلی زارع، دو کاربر فعال در شبکههای اجتماعی را به اتهام آنچه «هتاکی به مقدسات اسلامی» و «سبالنبی» (توهین به پیامبر اسلام) خوانده، از طریق آویختن به دار اعدام کرد.
این دو در خردادماه سال ۹۹ به دلیل مدیریت و عضویت یک کانال تلگرامی با عنوان «نقد خرافه و مذهب» توسط مأموران امنیتی بازداشت شده بودند.
امضاکنندگان بیانیه نواندیشان دینی در این باره نوشتهاند که «مجازات انسانها به جرم عقیده را شدیداً محکوم میکنیم. دگراندیشی جرم نیست. اعدام به جرم اندیشه، نه تنها خلاف عقل بلکه خلاف روح شریعت (بلکه ظاهر برخی نصوص شرعی) است.»
این بیانیه سپس به جزئیات فقهی، «دلایل عقلی و شرعی» و نظر فقیهان مختلف اشاره میکند که اعدام افراد به جرم موسوم به «ارتداد» را جایز نمیدانند.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است که «حکومتیان گمان میبرند به شیوهٔ «پیروزی با هراسافکنی» (النصر بالرعب) میتوانند چند صباحی بیشتر حکومت کنند» اما «با کشتن بی گناهان به جرم دگراندیشی نه پایههای حکومت مستحکم میشود نه دین حفظ میشود.»