ستارهشناسان مجموعهای را کشف کردهاند که به نظر میرسد کهکشانهای عظیمی هستند که بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ میلیون سال پس از مهبانگ شکل گرفتهاند.
این پژوهش که نتایج آن روز چهارشنبه سوم اسفند در مجله علمی «ساینس» منتشر شد، نشان میدهد که روند خلق ستارهها در دوران اولیه شکلگیری فضا بسیار سریع بوده و این کهکشانهای غولآسا محصول چنین روندی هستند.
هر چند تلسکوپ فضایی «جیمز وب» کهکشانهای کهنتری را شناسایی کرده که قدمت آنها حدود ۳۰۰ میلیون سال پس از مهبانگ تخمین زده میشود، عظمت و بلوغ این شش مگاکهکشان باعث حیرت دانشمندان شده است.
ایوو لابه، مسئول این پژوهش، و همکارانش در دانشگاه سوئینبرن استرالیا در آغاز تحقیقات خود حدس میزدند که ممکن است چند کهکشان کوچک کشف کنند.
او به خبرگزاریهای بینالمللی گفت: «هر چند اکثر کهکشانهایی که در این بخش از فضا قرار دارند هنوز کوچک و به مرور در حال بزرگ شدن هستند، چند کهکشان غولآسا با سرعت به مرحله بلوغ رسیدهاند. دلایل این تفاوت هنوز ناروشن است».
به گفته دانشمندان، بهنظر میرسد که وزن هر یک از این شش کهکشان غولآسا میلیاردها برابر خورشید باشد. وزن تمامی ستارههای موجود فقط در یکی از اين کهکشانها صد میلیارد برابر خورشید است.
ایوو لابه افزود او و همکارانش ابتدا شک داشتند که نتایج پژوهش آنها واقعی باشد و کهکشانهایی با بلوغ همسان با کهکشان راه شیری در دوران اولیه شکلگیری فضا وجود داشته باشد. این اجرام فضایی آن قدر بزرگ و نورانی بودند که پژوهشگران فکر میکردند دچار اشتباه شدهاند.
آقای لابه افزود: «مشاهده این کهکشانها باورنکردنی و خارج از تصور ما بود».
جوئل لجا، استاد دانشگاه دولتی پنسیلوانیا که در این پژوهش مشارکت داشته است، این کهکشانهای عظیم را «گیتیشکن» توصیف میکند.
او میگوید: «کشف شکلگیری کهکشانهای عظیم در اوایل تاریخ شکلگیری فضا آنچه را که بسیاری از ما تصور میکردیم دانش اثبات شده است دگرگون خواهد کرد. بهنظر میرسد ما چیزی کاملا غیرقابل تصور را کشف کردهایم که برای علم مشکل ایجاد میکند. این کشف تمام تصورات رایج در مورد نحوه مراحل اولیه شکلگیری کهکشانها را زیر سئوال میبرد».
پژوهش در مورد این کهکشانها با استفاده از اطلاعاتی انجام شده که تلسکوپ فضایی «جیمز وب» جمعآوری کرده است.
کشف شکلگیری کهکشانهای عظیم در اوایل تاریخ شکلگیری فضا آنچه را که بسیاری از ما تصور میکردیم دانش اثبات شده است دگرگون خواهد کرد. بهنظر میرسد ما چیزی کاملا غیرقابل تصور را کشف کردهایم که برای علم مشکل ایجاد میکند. این کشف تمام تصورات رایج در مورد نحوه مراحل اولیه شکلگیری کهکشانها را زیر سئوال میبرد.جوئل لجا، استاد دانشگاه دولتی پنسیلوانیا
«جیمز وب» که با هزینهای حدود ۱۰ میلیارد دلار و با همکاری ناسا و آژانس فضایی اروپا ساخته شد بیش از یکسال پیش راهی فضا شده و جانشین تلسکوپ فضایی «هابل» است که حدود ۳۳ سال پیش کار خود را آغاز کرد.
تلسکوپ «جیمز وب» بسیار بزرگتر و قویتر از تلسکوپ «هابل» است و با کمک اشعه مادون قرمز میتواند کهکشانهای ناشناخته را در ورای غبار و گازها رصد کند.
دانشمندان امیدوارند در آینده با کمک این تلسکوپ اولین ستارهها و کهکشانهایی را کشف کنند که پس از خلق گیتی در حدود ۱۳.۸ میلیارد سال پیش شکل گرفتهاند.
پژوهشگران هنوز منتظر تایید رسمی نتایج تحقیقات خود هستند و فعلا این اجرام آسمانی را «نامزد» کهکشانهای عظیم توصیف میکنند.
ایوو لابه گفت ممکن است بعضی از این اجرام نه کهکشان بلکه سیاهچالههایی بسیار عظیم باشند.
او افزود: «شاید در نهایت ثابت شود که بعضی از آنها کوچکتر از اندازهای است که ما تصور میکنیم. ولی تقریبا با اطمینان میتوانم بگویم که بعضی از آنها بسیار بزرگ و غولآسا هستند. نتیجه بازبينی پژوهش ما سال آینده مشخص خواهد شد».
«اولین درسی که از بررسی دادههای تلسکوپ جیمز وب گرفتهایم این است که باید تصورات و پیشفرضهای رایج را کنار گذاشت و برای اکتشافات حیرتانگیز آماده بود».