یک عضو هیئت رئیسهٔ اتاق مشترک ایران و اسپانیا از مشکلات مبادلات مالی بازرگانان ایرانی در اسپانیا از جمله افتتاح حساب بانکی در این کشور به‌دلیل تحریم‌ها خبر داد.
محمدحسن دیده‌ور همچنین گزارش‌ها مبنی بر خرید زعفران ایرانی توسط اسپانیا و عرضهٔ آن به اسم «کالای اسپانیایی» را تأیید کرد.
به‌گفتهٔ آقای دیده‌ور در گفتگو با خبرگزاری ایلنا که شنبه ۲۸ مهر منتشر شد، «ایران سال‌ها است که اصلی‌ترین مبدأ تأمین زعفرانی است که از اسپانیا صادر و به‌عنوان کالای اسپانیایی در بازارهای جهانی عرضه می‌شود».
در ماه‌های گذشته نیز فرشید منوچهری، دبیر شورای ملی زعفران ایران، در اظهارات مشابهی گفته بود که کشورهای رقیب ایران «زعفران ما را خریداری کرده و با بسته‌بندی کشور خودشان به بازارهای جهانی عرضه می‌کنند یعنی مشابه همان اتفاقی که در مورد پسته و فرش ایران رخ داد».
او به صراحت گفته بود که افغانستان، اسپانیا، چین و امارات، «زعفران را خود به مصرف نمی‌رساند بلکه زعفران ایران را به عنوان محصول تولیدی» خود، به مقاصد صادراتی کشور ما و آن هم با قیمت بالاتر صادر می‌کنند».
اسپانیا در حالی زعفران ایران را خریداری و به اسم کالای اسپانیایی در بازارهای جهانی عرضه می‌کند که به گفتهٔ این عضو هیئت رئیسهٔ اتاق مشترک ایران و اسپانیا، بانک‌ها در این کشور برای ایرانیان حساب بانکی باز نمی‌کنند.
آن طور که دیده‌ور گفته، این محدودیت حتی شامل ایرانیانیای که در اسپانیا ملک خریده و اجازه اقامت گرفته‌اند هم می‌شود و در حالی که بر اساس اظهارات او، «اجازهٔ پرداخت نقدی در اسپانیا وجود ندارد»، ایرانیان به‌دلیل نداشتن حساب بانکی، قادر به انجام «پرداخت‌های زندگی روزانه» هم نیستند.
این در شرایطی است که به گفتهٔ این فعال صنفی، اسپانیا به افغانستانی‌ها اجازهٔ افتتاح حساب بانکی را می‌دهد و بازرگانان افغان در بازار افغانستان «نفوذ» پیدا کرده‌اند.
عضو هیئت رئیسهٔ اتاق مشترک ایران و اسپانیا اگرچه در اظهارات خود به تحریم‌های غرب علیه برنامه هسته‌ای و موشکی ایران اشاره کرده که مبادلات مالی ایران با جهان از جمله اسپانیا را دچار مشکل کرده، اما تلاش داشته بگوید ایرانی‌ها بالاخره‌ها راه‌هایی برای غلبه بر این مشکل پیدا کرده‌اند.
به گفتهٔ دیده‌ور، «بازرگانان ایرانی در تجارت با کشورهای اروپایی مانند تجارت با دیگر نقاط جهان مجبور به اتخاذ راهکارهایی برای دور زدن تحریم‌ها هستند و مبادلات مالی خود را به واسطه صرافی‌ها در کشورهای افریقایی و عربی پیش می‌برند اتفاقی که هزینه و ریسک تجارت را به میزان چشمگیری بالا می‌برد.»
ایران در سال‌های اخیر به‌دلیل این مشکلات، سعی کرده است در مواردی با معامله کالا به کالا یا کالا با طلا نیاز خود به دلار را کاهش دهد تا از این راه برخی تحریم‌ها را دور بزند.
پسته، زعفران، خشکبار، برخی محصولات پتروشیمی و کاشی و سرامیک، از جمله کالاهای صادراتی ایران به اسپانیا هستند.
پیش از این ایران به اسپانیا صادرات فرش هم داشت که بر اساس اعلام اتاق بازرگانی ایران و اسپانیا، در حال حاضر فرش‌های افغانستانی که «کیفیت فرش‌های ایرانی را ندارند اما از ایرانی‌ها ارزان‌تر هستند»، توانسته‌اند بازار این کشور را در اختیار بگیرند.
نایب رئیس شورای ملی زعفران ایران نیز پیش‌تر گفته بود به دلیل عدم توانایی در «صادراتِ درستِ» زعفران و تأمین بازارها، اکنون «قاچاقچیان بازار را تأمین می‌کنند و بر اساس برآوردها هر ماه ده تن زعفران به صورت قاچاق از کشور خارج می‌شود».
به گفتهٔ غلامرضا میری، «به‌دلیل تحریم‌ها و برخی مسائل داخلی، صادرات مدیریت نمی‌شود» و «ما به دلیل تحریم‌ها نمی‌توانیم زعفران را از کشور به آمریکا و عربستان سعودی صادر کنیم، در نتیجه زعفران ما از افغانستان، امارات و اسپانیا به کل دنیا صادر می‌شود».
وی همچنین افزوده بود که «برای صادرات زعفران به چین و هند نیز باید ۳۸ و ۱۴ درصد عوارض پرداخت کنیم که برای صادرکننده پرداخت چنین عوارضی به صرفه نیست و قیمت تمام شده را افزایش می‌دهد، در نتیجه برخی خریداران ترجیح می‌دهند زعفران را از تاجر افغانستانی یا قاچاقچی خریداری کنند.»
این خبرها در شرایطی اعلام می‌شود که مصرف داخلی زعفران نیز به دلیل درآمد کم مردم ایران به شدت کاهش یافته، و باتوجه به افزایش قیمت مواد غذایی، شهروندان ترجیح می‌دهند کالاهای اساسی‌تری خرید کنند.
