متحدان پیمان ناتو روز چهارشنبه اعلام کردند که در هفتاد و پنجمین سالگرد تأسیس این پیمان، که با ابهامات سیاسی در ایالات متحده همراه است، انتقال جنگنده‌های اف-۱۶ به اوکراین را آغاز کرده و وعده‌های خود به کی‌یف در مورد عضویت احتمالی در این پیمان را افزایش داده‌اند.
در این گردهمایی سه روزه در پایتخت ایالات متحده که از شامگاه سه‌شنبه ۱۹ تیر آغاز شده، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، با قاطعیت و در میان تشویق حضار گفته است که «اشتباه نکنید. اوکراین می‌تواند، و خواهد توانست، پوتین را متوقف کند».
در این اجلاس وعده‌های بیشتری به اوکراین داده شد و اعلام شد که این کشور در «مسیر غیرقابل بازگشت به سوی ادغام کامل در حوزه اروپا و غرب، از جمله عضویت در ناتو»، قرار دارد.
اوکراین سال‌ها به دنبال عضویت در ناتو بوده است، اما تاکنون موفق به این کار نشده است. ناتو به عنوان یک اتحاد نظامی، حمله به یکی از اعضا را حمله به همه اعضا تلقی می‌کند.
اما بایدن و اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، نگرانی‌هایی را مطرح کرده‌اند مبنی بر اینکه پذیرش کی‌یف در حال حاضر عملاً به معنای ورود به جنگ با روسیه مجهز به سلاح هسته‌ای خواهد بود، زیرا این کشور بخش‌هایی از خاک اوکراین را اشغال کرده است.
نخست‌وزیر بریتانیا، کی‌یر استارمر، چند روز پس از پیروزی حزب کارگر در انتخابات، به ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، قول داد که سیاست داخلی کشورش، برخلاف ایالات متحده، در حمایت از اوکراین متحد است.
استارمر تصریح کرد که او مشکلی با استفاده اوکراین از موشک‌های بریتانیا برای حمله به خاک روسیه ندارد، اظهاراتی که باعث واکنش شدید مسکو شد.
آقای استارمر به خبرنگاران گفت که این اجلاس به پوتین نشان می‌دهد که ناتو «اکنون بزرگتر از همیشه، متحدتر از همیشه و کاملاً هوشیار نسبت به تهدید تجاوز روسیه است.»
روز پنجشنبه ۲۱ تیر، در گردهمایی ناتو در واشینگتن، جو بایدن اعلام کرد که دانمارک و هلند ارسال جنگنده‌های اف-۱۶ ساخت آمریکا را به اوکراین آغاز کرده‌اند.
آقای بایدن پیش از این نیز از ارسال سامانه‌های جدید پدافند هوایی به اوکراین خبر داده بود.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، گفت که انتقال اف-۱۶ «ذهن ولادیمیر پوتین را بر این واقعیت متمرکز می‌کند که او در اوکراین بیشتر از ما دوام نخواهد آورد.»
آقای ترامپ روز چهارشنبه در مصاحبه با شبکه تلویزیونی فاکس نیوز با اشاره به اینکه کشورش از ناتو خارج نمی‌شود گفت: «من فقط از آنها می‌خواهم که صورت حساب‌های خود را بپردازند. ما از اروپا محافظت می‌کنیم. آنها از ما سوءاستفاده می‌کنند.»
ترامپ به جمهوری‌خواهان کنگره نیز فشار آورده بود تا کمک نظامی به اوکراین را متوقف کنند.
این در حالی است که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، روز سه‌شنبه از رهبران ایالات متحده خواست که برای کمک به کشورش در مقابله با تجاوز نظامی روسیه تا ماه نوامبر و مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا صبر نکنند.
آقای زلنسکی طی نطقی در موسسه رونالد ریگان و در آستانه اجلاس سالانه ناتو گفت: «همه منتظر ماه نوامبر هستند. آمریکایی‌ها منتظر نوامبر هستند؛ در اروپا، خاورمیانه، منطقه اقیانوس آرام، همه دنیا چشم به انتخابات نوامبر دوخته‌اند. حتی پوتین هم منتظر نوامبر است.»
اظهارات آقای زلسنکی درباره کمک‌های نظامی به اوکراین در حالی صورت گرفت که روز چهارشنبه و در دومین روز از اجلاس ناتو در آمریکا، دبیرکل این سازمان با اشاره به جنگ اوکراین گفت انتظار دارد اعضای این سازمان با یک بسته حمایتی اساسی به این کشور موافقت کنند.
آمریکا از سال ۲۰۲۶ موشک‌های دوربرد در آلمان مستقر خواهد کرد
ایالات متحده و آلمان می‌گویند برای مقابله با تهدیدهای فزاینده روسیه دست به اقدامات بزرگی خواهند زد.
واشینگتن روز سه‌شنبه ۱۹ تیر ماه اعلام کرد که استقرار موشک‌های دوربرد و دیگر تسلیحات را در آلمان در سال ۲۰۲۶ آغاز خواهد کرد.
این قدرتمندترین تسلیحاتی است که واشینگتن از زمان جنگ سرد تاکنون به آلمان ارسال می‌کند و در خاک اروپا مستقر می‌شود.
رویترز ارسال این تسلیحات به اروپا را هشداری صریح به ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه دانسته است.
در بیانیه مشترک ایالات متحده و آلمان آمده است که این جنگ‌افزار شامل موشک‌های مافوق صوت پیشرفته با برد بالا است و برای دوران طولانی در اروپا مستقر می‌شود.
این اقدام بر خلاف پیمان «موشک‌های هسته‌ای میان‌برد» است که بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۸۷ بسته شد و در سال ۲۰۱۹ نیز لغو شد.
معاهده موشک‌های هسته‌ای میان‌برد که میخائیل گورباچف و رونالد ریگان آن را امضا کردند، نخستین پیمانی بود که میان دو ابرقدرت برای کاهش تسلیحات منعقد شد.
ولادیمیر پوتین پیشتر در واکنش به اخبار مربوط به انتقال موشک‌های آمریکا به اروپا و آسیا تهدید کرده بود که روسیه تولید مجدد موشک‌های میان‌برد و کوتاه‌برد با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای را از سر خواهد گرفت.
اعضای ناتو روز چهارشنبه در بیانیه‌ای اعلام کردند که نمی‌توانند احتمال حمله به حاکمیت و تمامیت ارضی متحدان خود را نادیده بگیرند.
آنها همچنین تصریح کردند که در سال آینده حداقل ۴۰ میلیارد یورو (۴۳.۲۸ میلیارد دلار) کمک نظامی به اوکراین ارسال خواهند کرد.
جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا روز سه‌شنبه در سخنرانی خود اعلام کرد که ناتو«قوی‌تر از همیشه» است و اوکراین با حمایت کامل و جمعی اعضای ناتو می‌تواند ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه را متوقف کند.
آقای بایدن روز چهارشنبه نیز گفت: «خوشحال است که همه اعضای ناتو متعهد شده‌اند که پایگاه‌های صنعتی خود را برای توسعه تولیدات دفاعی گسترش دهند.»
بایدن گفت: «نمی‌توانیم اجازه دهیم که ائتلاف عقب بماند. ما از هر وجب از خاک ناتو دفاع خواهیم کرد و این کار را با هم انجام خواهیم داد.»
هفتاد و پنجمین مراسم سالگرد تاسیس ناتو در حالی در واشینگتن برگزار می‌شود که عدم اطمینان در مورد رهبری آینده ایالات متحده متحدان ناتو را نگران کرده است.
در حالی که جو بایدن به دنبال جلب متحدان و حمایت داخلی است، چندین مقام بلندپایه اروپایی در جریان نشست ناتو با مشاور ارشد سیاست خارجی ترامپ دیدار کردند.
دونالد ترامپ پیشتر تهدید کرده بود که اگر کشورهای اروپایی سهم مورد نظر او را در ناتو نپردازند، او نه تنها از اروپا در مقابل حملۀ احتمالی روسیه حمایت نخواهد کرد که حتی پوتین را تشویق می‌کند که دست به چنین اقدامی بزند. در نتیجه تردیدهای بسیاری در خصوص آیندۀ ناتو، در صورتی که ترامپ برنده انتخابات ماه نوامبر باشد، وجود دارد.
انتقاد تند از چین
بیانیه اعضای ناتو، بار دیگر لحن گذشته خود درباره نقش چین در جنگ اوکراین را تکرار کرده و می‌گوید پکن به توانمندسازی روسیه در این جنگ کمک کرده و به ایجاد چالش‌های سیستماتیک برای امنیت یورو آتلانتیک ادامه می‌دهد.
ینتس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، در جمع به خبرنگاران گفت که این اولین بار است که ۳۲ متحد ناتو به طور مشترک، چین را عاملی تعیین‌کننده در جنگ روسیه می‌دانند و این پیامی مهم برای پکن است.
او با بیان اینکه ناتو سازمانی نیست که تحریم‌ها را اعمال کند، افزود:« در نهایت این تصمیم برای متحدان به صورت انفرادی قابل اجرا است، اما من فکر می‌کنم پیامی که از این اجلاس از سوی ناتو [به پکن] می‌دهیم بسیار واضح است.»
همچنین اعضای پیمان آتلانتیک شمالی با ابراز نگرانی در مورد توانایی‌های فضایی چین، نسبت به گسترش سریع زرادخانه هسته‌ای این کشور هشدار داده‌اند.
در واکنش به این اظهارات، سخنگوی هیئت چین در اتحادیه اروپا به بیانیه رهبران کشورهای عضو ناتو واکنش تندی نشان داده و آن را «لفاظی‌های جنگ‌طلبانه، ذهنیت دوران جنگ سرد و دروغ‌های تحریک‌آمیز» دربارهٔ چین توصیف کرد.
چین در هفته جاری، در حال برگزاری رزمایش‌هایی با بلاروس در مرز شرقی ناتو بوده که این نشانه‌ای از تشدید تنش‌ها بین پکن و این اتحاد دفاعی به رهبری ایالات متحده است.
به نوشته خبرگزاری فرانسه، با توجه به روابط ضعیف بین ناتو از یک سو و چین و روسیه از سوی دیگر، تحلیلگران معتقدند که پکن با زمان‌بندی این رزمایش‌ها، قصد ارسال پیام هشدار به ناتو را داشته است.
این رزمایش‌ها که «ضد تروریستی» لقب داده شده از ۱۸ تیر در برست بلاروس، شهری درست در مرز لهستان، آغاز شده، تا اواسط ژوئیه ادامه خواهد داشت.
موضوع سپاه پاسداران و فهرست تروریستی
رسانه‌های اسرائیل گزارش دادند وزیران خارجه هلند، چک، سوئد و دانمارک در دیدارهای جداگانه روز ۲۰ تیر در حاشیه اجلاس سران ناتو در واشینگتن به ییسرائل کاتس، وزیر خارجه اسرائیل، قول دادند قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست تروریستی را پیش ببرند.
آقای کاتس در پی این دیدارها به رسانه‌های اسرائیل گفت «پیشرفت قابل توجهی» در راستای آمادگی کشورهای اروپایی در تروریستی نامیدن سپاه بدست آمده است.
آقای کاتس با هدف درخواست از سران ناتو برای گسترش تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران و تروریستی نامیدن سپاه پاسداران در سیاهه تروریستی اعضای این پیمان، به نشست واشینگتن رفته بود.
به گزارش رسانه‌های اسرائیل، کاسپار فِلدکامپ، وزیر خارجه دولت جدید هلند که تا پیش از این سفیر هلند در اسرائیل بود، به همتای اسرائیلی خود گفت دولت لاهه شریک نگرانی‌های اسرائیل در مورد ایران است و برای تروریستی نامیدن سپاه در اتحادیه اروپا تلاش خواهد کرد.
سران ناتو در قطعنامه پایانی نشست هفتاد و پنجمین سال برپایی این پیمان، همکاری نظامی میان جمهوری اسلامی ایران، کره شمالی و بلاروس با روسیه را نیز محکوم کردند.
قطعنامه تأکید کرده که همکاری نظامی-فنی ایران و کره شمالی با روسیه تأثیرات جدی بر امنیت حوزه اروپا و آتلانتیک دارد و کنوانسیون عدم اشاعه سلاح را تضعیف می‌کند. این متن افزوده که همکاری نظامی- فنی ایران با روسیه خطر تشدید قابل توجه اوضاع را در پی دارد.
ناتو تأکید دارد که ایران و کره شمالی با ارائه حمایت نظامی مستقیم به روسیه، از جمله مهمات، موشک و پهپاد، «به جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین دامن می‌زنند».
