نیروی دریایی ارتش ایالات متحده میگوید ناوشکن دونالد کوک برای عملیات امنیت دریایی و تقویت ثبات دریایی همراه با دیگر اعضای «ناتو»، راهی دریای سیاه شدهاست. این اقدام پس از بالا گرفتن تنشها در پی رویارویی نظامی گارد ساحلی روسیه با نیروی دریایی اوکراین، انجام میگیرد.
شناور دونالد کوک، یک ناوشکن کلاس آرلی برک است که از نظر قدرت و کاربری در راس ناوشکنهای حامل موشکهای هدایتشونده قرار دارند. این ناوشکنهای مجهز به سیستم «ایجـِس»، با استفاده از سیستمهای رایانهای پیشرفته قادر به رهگیری، و هدایت موشک برای هدف قرار دادن نیروهای دشمن هستند.
ناوشکن آمریکایی روز ۱۹ ژانویه/۲۹ دی ماه در حال حرکت در تنگه داردانل در ترکیه به سمت شمال، یعنی دریای سیاه بود.
در بیانیهای که ارتش آمریکا منتشر کرده آمده است «نیروی دریایی ایالات متحده بهطور معمول، و با احترام به پیمان مونترو و قوانین بینالمللی، مشغول انجام عملیات در دریای سیاه است».
پیمان مونترو بین ترکیه و قدرتهای بینالمللی و منطقهای برای کنترل ترانزیت در تنگه بسفر و تنگه داردانل توسط آنکارا، امضا شدهاست.
تنگه داردانل در شمالغربی ترکیه واقع است و دریای اژه را به دریای مرمره پیوند میدهد؛ دریای مرمره نیز به دریای سیاه میپیوندد. ترکیه در جنوب دریای سیاه، اوکراین در شمال، روسیه و گرجستان در شرق این دریا قرار دارند.
در بیانیه ارتش آمریکا مشخص نیست ناوشکن آن کشور چه زمانی قرار است وارد دریای سیاه شود، اما خبرگزاری تاس به نقل از مقامهای وزارت دفاع روسیه میگوید آنها «ناوشکن را زیر نظر دارند». این ناوشکن بنا بر قوانین بینالمللی نمیتواند بیشتر از ۲۱ روز در دریای سیاه بماند.
شبکه خبری سیانان در ۱۴ آذر ماه گزارش داده بود که شماری از مقامهای نظامی آمریکا از وزارت دفاع کشور خود خواستهاند ترکیه را از گذشتن احتمالی یک کشتی از تنگه بسفر و داردانل باخبر کند. در همان زمان احتمال ارسال کشتی جنگی آمریکا به دریای سیاه مطرح شده بود.
نیروهای ارتش روسیه چهارم آذر ماه به شماری از کشتیهای اوکراینی، در نزدیکی تنگه کرچ در دریای سیاه شلیک کرده بودند. پس از آن نیز شماری از شناورها و ملوانهای اوکراینی را با خود بردند.
تنگه کرچ، دریای سیاه را به آزوف وصل میکند؛ در شمال آن اوکراین قرار دارد، در شرق آن روسیه و در غرب آن شبهجزیره کریمه.
این موضوع به موجی از تنشهای تازه بین روسیه از یک سو، اوکراین و متحدان غربی آن از دیگر سو انجامید.
اوکراین اقدام روسیه را غیرقانونی و برخلاف قوانین بینالمللی نامیدهاست. رئیسجمهوری روسیه اما همتای اوکراینی خود را در رخدادهای تنگه کرچ مقصر دانسته و او را به تحریک و آشوب متهم کردهاست.
متئو پاول، فرمانده ناوشکن دونالد کوک، گفته است حضور این شناور در دریای سیاه نشاندهنده «قابلیت همکاری برای حفاظت از اهداف مشترک امنیتی» است و «این امکان را به ما میدهد تا به بحرانهای آینده واکنش مناسب نشان دهیم یا جلوی خشونت را بگیریم».