ایالات متحده، اتحادیه اروپا، بریتانیا و کانادا روز دوشنبه شماری از مقامات حکومت چین را به اتهام نقض حقوق بشر در ایالت سینکیانگ چین تحریم کردند، امری که از آن به عنوان نخستین اقدام هماهنگ غرب علیه پکن تحت ریاست جمهوری جو بایدن در ایالات متحده نام برده شده است.
پکن بلافاصله با اقدامات تنبیهی علیه اتحادیه اروپا به این تصمیم واکنش نشان داد و برخی از دیپلماتها و قانونگذاران و موسسات اتحادیه اروپا را مشمول تحریمهای خود قرار داد.
دولتهای غربی تلاش میکنند که پکن را به خاطر بازداشت گسترده اعضای اقلیت مسلمان اویغور در شمال غرب چین پاسخگو سازند. ایالات متحده در گامی فراتر برخورد دولت چین با مسلمانان اویغور را نسلکشی نامیده است، اتهامی که پکن آن را رد میکند.
خبرگزاری رویترز مینویسد به نظر میرسد که اقدام هماهنگ غرب ثمره اولیه تلاشهای دیپلماتیک ایالات متحده برای برخورد با دولت چین باشد. مقامات ارشد ایالات متحده نیز میگویند که آنها به طور روزانه با دولتهای اروپایی بر مسائل مرتبط با چین تماس دارند.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، طی اظهاراتی در آستانه نشست این هفته خود با وزرای اتحادیه اروپا و ناتو گفت که دولت چین به رغم موج محکومیتهای بینالمللی «همچنان به نسلکشی و جنایت علیه بشریت در سینکیانگ ادامه میدهد».
وزیر خارجه کانادا نیز گفت که شواهد روزافزون نشان از «نقض سیستماتیک حقوق بشر» در سینکیانگ دارد که «مقامات چین» عامل آن هستند.
فعالان و کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد میگویند که دستکم یک میلیون مسلمان در کمپهای بازداشت ایالت سینکیانگ بهسرمیبرند. فعالان حقوق بشر و برخی سیاستمداران غربی چین را به اعمال شکنجه، عقیمسازی و واداشتن مسلمانان اویغور به بیگاری متهم میکنند. چین اما اتهام نقض حقوق بشر در سینکیانگ را رد میکند و میگوید که این کمپها برای مبارزه با افراطگرایی لازم است و افراد در آن آموزش میبینند.
اتحادیه اروپا روز دوشنبه در وضع تحریمها پیشگام بود و چهار مقام چینی از جمله یک مقام ارشد امنیتی و یک نهاد را مشمول تحریم قرار داد، تصمیمی که بریتانیا و کانادا نیز ساعاتی بعد آن را اجرا کردند.
ایالات متحده متحده اما سال قبل چن گوانجو، مقام ارشد امنیتی سینکیانگ را تحریم کرده بود که در فهرست تحریمهای روز دوشنبه متحدان غربی آن نام او دیده نمیشود. رویترز به نقل از دیپلماتها نوشته که این امر احتمالا به خاطر پرهیز از گستردهتر شدن مجادلات دیپلماتیک با چین بوده است.
با این حال نام چن مینگوئو، رئیس دفتر امنیت عمومی سینکیانگ و دیگر مقامات ارشد منطقه در فهرست تحریمهای اتحادیه اروپا، ایالات متحده، بریتانیا و کانادا قید شده است.
این اولین تحریمهای اتحادیه اروپا علیه چین از زمان تحریم تسلیحاتی اتحادیه اروپا در سال ۱۹۸۹ پس از سرکوب مخالفان حکومت در «میدان تیان آن من» پکن است.
پیشتر هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان ۱۹ اسفند ابراز امیدواری کرده بود که در نتیجه بهبود مناسبات با آمریکا در دوران ریاست جمهوری جو بایدن، زمینه برای وضع تحریمهای مشترک علیه چین و روسیه فراهم شود.