با گذشت بیش از چهار روز از زمان آغاز حملهٔ حماس به اسرائيل، هنوز مشخص نیست شبه‌نظامیان فلسطینی چند نفر را ربوده و به‌عنوان گروگان به غزه منتقل کرده‌اند.
گروه حماس از بیش از ۱۰۰ نفر سخن می‌گوید، اما آمارها ضدونقیض است و مقام‌های اسرائيلی هم از بیان عدد دقیق خودداری می‌کنند. در این میان، گروه جهاد اسلامی هم مدعی شده ۳۰ نفر را به گروگان گرفته است.
تعداد گروگان‌ها چند نفر است؟
مقام‌های اسرائيلی از بیان جزئيات در این باره خودداری می‌کنند و در عین حال تأکید دارند که تمام تلاش خود را برای آزادی هرچه سریع‌تر افراد اسیرشده توسط شبه‌نظامیان فلسطینی به کار می‌بندند. گیلعاد اردان، سفیر اسرائيل در سازمان ملل، ۱۸ مهرماه اعلام کرد تعداد گروگان‌ها بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر است.
یک سخنگوی ارتش اسرائيل هم در این باره گفته است «تنها چیزی که می‌توانیم بگوییم این است که تعداد زیادی از اسرائيلی‌ها ازجمله زنان، کودکان، نوزادان، سالمندان و حتی افراد معلول را فلسطینی‌ها ربوده‌اند» .
بیشتر این افراد صبح روز ۱۵ مهر و در ساعات ابتدایی حملهٔ حماس در شهرهای کوچک مرزی اسرائيل دستگیر شدهاند و یا جوانان و نوجوانانی بوده‌اند که در جشنوارهٔ موسیقی رعیم (Re’im) در نزدیکی نوار غزه حضور داشتند.
در روزهای اخیر و پس از انتشار تصاویری از کسانی که به‌ویژه در حاشیهٔ یک جشنوارهٔ موسیقی در نزدیکی نوار غزه توسط نیروهای حماس به گروگان گرفته شدند، نگرانی‌های بین‌المللی در خصوص سرنوشت این افراد بالا گرفته است.
روزنامهٔ نیویورک‌تایمز در گزارشی که ۱۷ مهر ماه منتشر کردٰ نوشته است که براساس ارزیابی‌ها دست‌کم ۱۵۰ نفر را پیکارجویان حماس گروگان گرفته گرفته‌اند؛ افرادی که البته همهٔ آن‌ها اسرائيلی نیستند و شهروندان کشورهایی چون بریتانیا، مکزیک، آمریکا، فرانسه و چندین کشور دیگر هم در میان آن‌ها دیده می‌شود.
گروگان‌ها کجا هستند؟
بلافاصله پس از حملهٔ نیروهای حماس به اسرائيل و ربودن شهروندان این کشور، سخنگوی شاخهٔ نظامی حماس در بیانیه‌ای در تلگرام با تأیید این‌که این گروه ده‌ها نفر را گروگان گرفته است، اضافه کرد که این افراد بلافاصه به «مکان‌های امن و تونل‌های مقاومت» منتقل شدهاند.
این گروه شبه‌نظامی از شبکهٔ زیرزمینی و تونل‌هایی استفاده می‌کند که کاربردهایی چون جابه‌جایی غیرقابل رصد اعضای این گروه و همچنین ساخت و نگهداری سلاح‌های نظامی دارد. اسرائيل این تونل‌ها را «شهری در زیر شهر» می‌نامد و در سال‌های گذشته هم در جریان درگیری‌ها با حماس تلاش کرده با حملات هوایی خود آن‌ها را تخریب کند.
یکی از دلایل انتقال احتمالی این گروگان‌ها به تونل‌های زیرزمینی این است که فلسطینی‌ها به کمک آن از احتمال انجام حملات موشکی اسرائيل به این مناطق می‌کاهند و می‌توانند از آن‌ها به عنوان «سپر موشکی» استفاده کنند.
سرنوشت گروگان‌ها چه می‌شود؟
حماس اسرائيل را تهدید کرده که اگر پیش از انجام حملات هوایی خود به مناطق مسکونی هشدار ترک محل به مردم آن منطقه ندهد، این گروگان‌ها را خواهد کشت. نیروهای حماس تهدید کرده‌اند در مقابل هر یک باری که اسرائيل چنین هشداری را صادر نکند و حملات هوایی خود را انجام دهد، به زندگی یک گروگان پایان خواهد داد.
با وجود تهدید حماس در خصوص کشتن گروگان‌ها، تجربیات پیشین نشان می‌دهد که این گروه برای جان این افراد ارزش زیادی قائل است چرا که از طریق رها کردن هر یک نفر از آن‌ها می‌تواند چندین عضو محبوس خود در زندان‌های اسرائيل را آزاد کند.
در سال ۲۰۰۶ جنگجویان غزه یک سرباز اسرائيلی به نام گیلعاد شلیط را دستگیر کردند و به مدت پنج سال او را در حبس نگه داشتند. در نهایت و در پی توافقی که میان دو طرف حاصل شد، اسرائيل در سال ۲۰۱۱ بیش از هزار زندانی حماس را آزاد کرد تا در مقابل مجوز رهایی شلیط را دریافت کند.
می‌توان انتظار داشت که حماس برای گروگان‌های جدید هم چنین اندیشه‌ای در سر داشته باشد.
با این حال سرنوشت گروگان‌ها نامشخص است، چرا که حملات هوایی اسرائيل تقریباً هر چهار ساعت غزه را مورد هدف قرار می‌دهند و بسیاری از بلوک‌های آپارتمانی را به ویرانه تبدیل می‌کنند. حماس روز ۱۷ مهرماه اعلام کرد که در پی این حملات هوایی چهار گروگان کشته شدهاند.
اسرائيل برای آزادی گروگان‌ها چه می‌کند؟
با ادامهٔ اسارت این افراد توسط حماس، انتقادها در اسرائيل نسبت به آن‌چه «بی‌عملی دولت نتانیاهو» در قبال این موضوع خوانده شده، افزایش یافت تا بالأخره نخست‌وزیر اسرائيل تصمیم گرفت گال هیرش، ژنرال بازنشستهٔ ارتش این کشور، را به‌عنوان نمایندهٔ ویژه دولت در موضوع اسیران و مفقودان منصوب کند.
همچنین ارتش و پلیس اسرائيل مرکز مشترکی را افتتاح کردند که خانواده‌ها می‌توانند مشخصات کسانی را که مفقود شدهاند، ثبت کنند. در عین حال از این خانواده‌ها خواسته شده عکس‌ها و اقلامی که بتوان از آن‌ها نمونهٔ دی‌ان‌ای افراد ربوده‌شده را جمع‌آوری کرد، به مقام‌های پلیس و ارتش تحویل دهند.
عدم اطمینان در خصوص وضعیت گروگان‌ها کار را برای ارتش اسرائيل دشوار می‌کند چرا که آن‌ها باید این ملاحظه را هم در حملات خود مدنظر قرار دهند، با این حال در اسرائيل اختلاف‌نظرهایی در خصوص نوع واکنش اورشلیم در این زمینه وجود دارد.
دولت دست‌راستی نتانیاهو نگران است که با انجام معامله با حماس و آزاد کردن زندانیان این گروه، در مقابل دشمن دیرینه ضعف نشان داده باشد. بسال‌ال اسموتریچ، وزیر دارایی کابینهٔ نتانیاهو، در جلسه ۱۵ مهر کابینه از ارتش اسرائيل خواست «وحشیانه به حماس ضربه بزند و به موضوع اسرا توجهی نکند». این سیاستمدار دست‌راستی که از اعضای تندروتر کابینهٔ نتانیاهو محسوب می‌شود، همچنین افزود: «باید ضربه‌ای به آن‌ها وارد کنیم که ۵۰ سال است مشاهده نشده؛ ما باید غزه را نابود کنیم.»
بیشتر در این باره:
نوار غزه؛ پرجمعیت‌ترین منطقهٔ جهان در برزخ جنگحملۀ حماس؛ از غافلگیری و گزینه‌های اسرائیل تا زیانی که ایران می‌بیندحملۀ حماس به اسرائیل؛ غافلگیری حتی در دوران هوش مصنوعی و تجهیزات پیشرفتۀ دیجیتالی«طوفان الاقصی»؛ مشارکت یا کارفرمایی جمهوری اسلامی ایران؟تهران و حمله اخیر حماس علیه اسرائیل؛ جمهوری اسلامی به دنبال چیست؟مروری بر نزدیک به دو دهه مناقشات اسرائیل و حماس از زمان عقب‌نشینی اسرائیل از غزهدور تازه درگیری‌ها میان اسرائیل و فلسطینی‌ها چگونه آغاز شد؟