فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز دوشنبه اعلام کرد که در چند هفته آینده در دفاع از توافق هستهای به واشینگتن میرود تا قانونگذاران آمریکایی را به عدم کنارهگیری از این توافق ترغیب کند.
خانم موگرینی که هدایت گفتوگوهای منجر به توافق هستهای ایران را به عهده داشت، پس از نشست وزیران خارجه ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ در روز دوشنبه ۲۴ مهر، تأکید کرد که جایگزینی برای این توافق در نظر ندارد.
بر پایه گزارش خبرگزاری آلمان، او تأکید کرد که «ما انتظار نداریم این توافق به پایان برسد، انتظار ما این است که توافق حفظ شود و اجرای آن از سوی همه طرفها ادامه یابد».
رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا یادآور شد که ادامه اجرای برجام از سوی همه طرفهای توافق، «تعهدی قوی برای اتحادیه اروپاست».
همچنین به گزارش خبرگزاری فرانسه، فدریکا موگرینی در گفتوگو با خبرنگاران خبر داد که در آینده نزدیک از واشینگتن دیدار میکند تا از قانونگذاران آمریکایی بخواهد از توافق هستهای کنار نروند.
او به زمان دقیق این سفر اشاره نکرد اما گفت که دیدارش از واشینگتن در اوائل ماه نوامبر صورت خواهد گرفت.
در چارچوب توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی که در تیرماه ۹۴ و پس از سالهای مذاکره در وین اتریش به دست آمد، بخشی از تحریمهای بینالمللی علیه تهران در ازای محدودیتهایی بر برنامه هستهای ایران مرتفع میشود.
اما تصمیم دونالد ترامپ در مورد عدم تأیید پایبندی ایران به توافق هستهای، فرصتی ۶۰ روزه را پیش پای کنگره آمریکا میگذارد تا در مورد برگرداندن احتمالی تحریمهای ایران تصمیمگیری کند. تصمیمی که میتواند آینده برجام را به خطر بیندازد.
این تصمیم نگرانیهایی را در میان دیگر طرفهای توافق هستهای برانگیخته است و از جمله آنها نگرانند که راهبرد سختگیرانه آمریکا در قبال ایران، تلاشها برای ترغیب کره شمالی به حل بحران هستهایاش از طریق گفتوگو را ناکام بگذارد.
در این زمینه رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، روز یکشنبه در گفتوگو با شبکه خبری سیانان، با تأکید دوباره بر نقاط ضعف برجام، تأثیر منفی راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران را بر پیگیری راه حل دیپلماتیک در مورد بحران کره شمالی رد کرد.
اما وزیران خارجه اتحادیه اروپا، در بیانیه روز دوشنبه خود تصریح کردند که «در زمان تهدید حاد هستهای، اروپا به این نتیجه رسیده که حفظ برجام، از ستونی کلیدی در ساختار منع اشاعه بینالمللی است».
در این زمینه خانم موگرینی هم به خبرنگاران گفت که «وزیران اروپایی به روشنی در مورد این واقعیت نگرانند که پیامهایی که در ارتباط با برجام ارسال میشود، تأثیری منفی بر احتمال آغاز مذاکرات یا حتی گشایش فضایی برای مذاکره با کره شمالی بگذارد».
پیشتر در نخستین واکنش به راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران، رهبران آلمان، فرانسه و بریتانیا، سه کشور دخیل در مذاکرات هستهای، باقی ماندن در این توافق را «در چارچوب منافع ملی مشترک خود» توصیف کردند.
علاوه بر سه کشور اروپایی، روسیه و چین هم به عنوان دو عضو دیگر مذاکرات هستهای از بر جا ماندن این توفق دفاع کردهاند.
این در حالی است هربرت مکمستر، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، در گفتوگو با شبکه خبری فاکس، ایران را «غیرقابل اعتماد» توصیف کرد و ابراز اطمینان کرد که متحدان آمریکا از راهبرد این کشور در قبال توافق هستهای ایران حمایت خواهند کرد.
نیکی هیلی، نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل، به شبکه خبری ان بی سی گفت که کشورش در شرایط کنونی در توافق هستهای با ایران باقی خواهد ماند اما دولت ترامپ خواهان «پاسخی متناسب» به رفتارهای ایران در سطحی جهانی است.
او همچنین در گفتوگو با شبکه خبری ای بی سی، با اشاره به رفتارهای بیثباتکننده ایران از قبیل «پیگیری آزمایش موشکهای بالیستیک»، «حمایت از تروریسم» و «قاچاق اسلحه»، دیگر کشورها را متهم کرد که چشمان خود را بر این رفتارهای ایران میبندند تا از توافق هستهای «محافظت» کنند.
ایران از زبان وزیر خارجهاش گفته است که لغو توافق هستهای باعث بیاعتمادی کشورها به آمریکا میشود و تأکید کرده قصد ندارد اولین کشوری باشد که از توافق هستهای وین خارج میشود.