دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی میگوید که اسرائیل از شرکای ناتوست، اما در صورت یک حمله احتمالی از سوی ایران، «تضمینهای امنیتی» این نهاد، شامل اسرائیل نخواهد شد.
در گفتوگویی با نشریه آلمانی اشپیگل، ینس استولتنبرگ تأکید کرده که به رغم آنکه اسرائیل از شرکای پیمان آتلانتیک شمالی است، اما در این پیمان عضویت ندارد.
او این موضوع را دلیلی برای شامل نشدن «تضمینهای امنیتی» ناتو در مورد اسرائیل عنوان کرده است.
در این گفتوگو که روز شنبه ۱۲ خرداد منتشر شده، آقای استولتنبرگ همچنین تصریح کرده است که ناتو نه در تلاشهای صلح خاورمیانه دخیل بوده و نه در مناقشات این منطقه دخالت خواهد کرد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس یادآور شده است که این اظهارات در زمانی بیان میشود که تنش میان اسرائیل و ایران در حال گسترش است.
بخشی از این تنش ناشی از مخالفت سرسختانه بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل با توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی است که در ازای محدودیتهایی در برنامه هستهای ایران، تهران را از بخش قابل توجهی از تحریمهای بینالمللی معاف میکند.
هم اسرائیل و هم دولت کنونی آمریکا به رهبری دونالد ترامپ، توافق هستهای با ایران را دارای معایب و نواقصی متعدد میدانند که در مهار بلندپروازیهای ایران در منطقه نامؤثر است. این رویکرد باعث شد که آقای ترامپ نزدیک به یک ماه پیش خروج آمریکا از برجام را اعلام کند.
اما موضوع دیگری که اسرائیل با حساسیت آن را پیگیری کرده، حضور نظامی ایران در نزدیکی مرزهایش در سوریه است و اسرائیل که ماههاست در این زمینه ابراز نگرانی میکند، در ماههای اخیر برای جلب حمایت جامعه جهانی از خروج نیروهای ایرانی از سوریه تلاش کرده است.
در چارچوب مهار نفوذ ایران در سوریه، علاوه بر آنکه وزیر دفاع اسرائیل اخیراً در مسکو با همتای روس خود دیدار داشت، رهبران دو کشور نیز شامگاه پنجشنبه به طور تلفنی رایزنی کردند.
آقای نتانیاهو این هفته تأکید کرده بود که کشورش نظامیان ایران و همپیمانان آن را نه تنها در نزدیکی مرزهای سوریه با اسرائیل، بلکه در هر جای سوریه که لازم بداند، هدف حمله قرار خواهد داد.
او پیشتر هم گفته بود که اقدامات اسرائیل در این زمینه محدود به مرزهای سوریه نخواهد بود و اسرائیل اگر لازم باشد در خاک ایران هم با جمهوری اسلامی مقابله میکند.
روز پنجشنبه و پس از دیدار وزیران دفاع اسرائیل و روسیه، خبرگزاری روسی اینترفاکس خبر داد که جزئیات ایجاد منطقه کاهش بحران در جنوب سوریه، در صدر مذاکرات آنها بوده است.
یک روز پس از آن سفیر روسیه در سازمان ملل متحد تأیید کرد که اسرائیل و روسیه بر سر خروج نیروهای ایرانی و همپیمانان آنها از مرزهای سوریه با اسرائیل توافق کردهاند. گرچه ایران روز شنبه از زبان علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، حضور نیروهای ایرانی در جنوب سوریه را تکذیب کرد.
آقای شمخانی همچنین به رغم گزارشهای متعددی که از جمله رسانههای ایران در مورد کشته شدن نیروهای ایرانی در سوریه منتشر کردهاند، همچنان مدعی شد که حضور نیروهای ایران در سوریه «مستشاری» است.
این در حالی است که مقامهای نظامی جمهوری اسلامی، از جمله حسین همدانی و همچنین محمد اسکندری، در سالهای اخیر از تشکیل و تجهیز دستکم ۴۲ تیپ و همچنین «انتظار ۱۳۰ هزار بسجی آموزشدیده برای ورود به سوریه» خبر دادهاند و پیکرهای شماری از کشتهشدگان ایرانی در سوریه نیز در بازگشت به کشور در مراسمی حکومتی به خاک سپرده شدهاند.
در یکی دو ماه گذشته هم، چند اقدام نظامی منتسب به اسرائیل در خاک سوریه به کشته شدن بیش از ۴۰ نیروی ایرانی انجامیده است و تنش میان مقامهای ایران و اسرائیل، گمانهزنیها در مورد درگیری مستقیم دو کشور در خاک سوریه را افزایش داده است.
از جمله چندی پیش وزیر دفاع آمریکا در نشستی در کنگره این کشور گفته بود که میتواند حدس بزند که درگیر شدن مستقیم ایران و اسرائیل «چگونه آغاز میشود اما نمیتواند بگوید که دامنه آن تا به کی و کجا کشیده میشود».
جیمز متیس دلیل محتمل بودن رویارویی مستقیم ایران و اسرائیل در سوریه را اقداماتی حزبالله لبنان علیه اسرائیل «به نیابت از ایران» توصیف کرده بود اما افزوده بود که دلیلی نمیبیند «ایران با هدف تهدید اسرائیل، از طریق سوریه موشکهای پیشرفتهتری به حزبالله بدهد».