سال ۱۳۸۷ هم گذشت

سال ۱۳۸۷ هم گذشت مانند سال‌های پيش و پيشتر از آن. خبرهای آن هم مانند سال‌های پيشتر هم خوب بود و هم بد، خبر از کف دادن و به کف آوردن، خبر اميدواری و نااميدی. گفته‌‌اند «آن را که خبر شد، خبری باز نيامد»، اما بگذاريد و بگذريم از اين سخن نغز، تا خبرهايی را که شما آنان را مهم‌ترين خبرهای سال ۱۳۸۷ دانسته‌ايد باهم مرور ‌کنيم.

بنا بر نظرشما انتخاب باراک اوباما به رياست جمهوری آمريکا نخستين خبر مهم سال بوده است.


باراک اوباما ۴۸ ساله، در دی ماه سال ۱۳۸۷ در مقام چهل و چهار‌مين رئيس‌جمهوری آمريکا و نخستين رئيس‌جمهوری سياه‌پوست اين کشور سوگند ياد کرد. در سطح افکار عمومی، بسیاری از مردم دنيا، اوباما را محبوب‌ترين فردی می‌دانند که در دوران معاصر به کاخ سفيد راه پيدا کرده است.

هزاران نفر در اقصی نقاط جهان، از کنيا در آفريقا که خانواده پدری وی هنوز در آنجا ساکن‌اند، تا اندونزی که وی بخشی از دوران کودکی و
تحصيلات ابتدايی خود را در آن گذراند، به طور زنده از تلويزيون‌های خود مراسم ادای سوگند و ورود آقای اوباما به کاخ سفيد را دنبال کردند.

Obama Inauguration

اگر چه که در ابتدا حتی مردان حلقه محمود احمدی‌نژاد، از جمله اسفنديار رحيم مشايی، معاون رئيس‌جمهوری، می‌گفتند «نمی‌گذارند که يک سياهپوست به کاخ سفيد راه پيدا کند»، اما در ايران هم خبر آغاز رسمی دوران رياست جمهوری آقای اوباما عموماً با خوش‌بينی و اميدواری همراه شد.

از زمان آغاز زمامداری باراک اوباما تاکنون، پيام‌های ضدو نقيضی در مورد امکان گفتگو بين ايران و آمريکا شنيده شده است.

صحبت از شرط‌ها و پيش‌شرط‌ها مطرح شده، حتی در آخرين روزهای سال صحبت از ارسال نامه از جانب باراک اوباما به آيت الله خامنه ای، رهبر ايران، به ميان آمد. اما آيا شعار «تغيير» رئيس جمهوری که ۶۰ روز از زمان رياستش می‌گذرد، به دگرگونی در روابط دو طرف منتهی خواهد شد؟

بايد به انتظار تحول‌های سال جديد بود.


بحران مالی که از سال گذشته آغاز شد و به سرعت تمام بازارهای مالی جهان را فرا گرفت، برای شما دومين خبر مهم سال بود.



بحران مالی که در ابعاد فراگير خود از مهر ماه سال ۱۳۸۷ آغاز شد، به شتابی بيشتر از آنچه که در ابتدا پيش‌بينی می‌شد اقتصاد جهانی را تحت تأثير قرار داد. آنچنان که برآوردهای کنونی نشان می‌دهد جهان در رکودی بزرگ بسر می‌برد که بزرگترين رکود اقتصادی پس از سال‌های اوليه دهه ۱۹۳۰ ميلادی است.

سقوط بازارهای مالی ناشی از اين بحران فراگير هنوز متوقف نشده و پيش‌بينی‌های اقتصادی سازمان‌های معتبر، همگی همچنان بيانگر سير نزولی ارزش سهام و تشديد و تعميق بحران است.

با پايان بهار و آغاز تابستان ۱۳۸۷ قيمت مسکن در آمريکا به شدت پايين آمد منابع مالی به سمت بازار کالاهای اوليه مانند نفت، فولاد، مس، آلومينيم، روی و ... سوق داده شد و پس از يک افزايش قيمت بی‌سابقه، به دليل حاکم شدن شرايط رکود قيمت‌ها به‌شدت سقوط کرد. از اين نقطه به بعد، توليدکنندگان اين محصولات که در پی رونق جهانی توليد، شرايط مطلوبی را از سر گذرانده ‌بودند، دچار مشکلات بزرگ مالی شدند.

بانک‌ها و ساير مؤسسه‌های مالی که با معضل بزرگ عدم بازپرداخت بدهی توسط وام‌گيرندگان مسکن مواجه شده بودند، در نتيجه مشکلات مالی واحدهای صنعتی، در باز پس‌گيری منابع مالی خود از آنان نيز دچار مشکل شدند و فرايند رفت و برگشت سرمايه مختل شد.

آنگونه که از شواهد و تحليل‌ها پيداست، توقف بحران و رفع رکود، به سادگی‌ ميسر نخواهد بود و لذا می‌توان انتظار داشت که پيامدهای شرايط جديد جهانی، تا مدت‌ها ادامه داشته و از اين جنبه سال آينده، سالی مطلوب به لحاظ اقتصادی نخواهد بود.


جنگ غزه، يا جنگ اسرائيل با جنبش مقاومت اسلامی (حماس)، بنا به نظر شما جايگاه سوم خبرهای مهم سال ۱۳۸۷ را به خود اختصاص داد.


جنگ غزه پس از سه هفته و در آستانه مراسم ادای سوگند باراک ‌اوباما به پايان رسيد. مردم غزه اين مدت را در زير حملات سنگين و شبانه روزی اسرائيل به سر بردند.

جنگ بيش از ۱۳۰۰ کشته از مردم غزه بر جای‌ گذاشت. تلفات اسراييل در جريان اين جنگ نیز ۱۴ نفر بود. سرانجام، اين جنگ با اعلان آتش‌بس يک طرفه از سوی اسرائيل و بعد از دو روز با اعلان مشابهی از سوی‌ حماس، پايان گرفت.

پس از آن بود که هر دو طرف ادعای پيروزی کردند. اسرائيل با بمباران‌های هوايی و سپس با حمله زمينی به داخل غزه، قدرت مقابله را از حماس گرفت. گرچه تلفات نيروهای حماس در اين حملات سبک ارزيابی شد، اما قدرت نظامی اين جنبش نیز تضعیف شد؛ چه به لحاظ از بين رفتن موشک‌هايش، چه از جنبه از بين رفتن ذخاير تسليحاتی و چه ازمنظر آسيب شديد تونل‌های بزرگی که در مرز غزه با مصر ساخته شده بود.

The Conflict in Gaza

اما پيروزی‌های نظامی اسراييل، به بهای سنگينی از لحاظ سياسی برای ائتلاف حاکم کاديما تمام شد و در انتخابات اين کشور که چند هفته بعد از اعلان آتش‌بس برگزار شد، ائتلافی از احزاب دست‌راستی بر ائتلاف چپ و ميانه غلبه کرد.

در جريان جنگ غزه، ايران به عنوان پشتيبان و حامی ‌حماس، نقش فعالی بر عهده گرفت و در اين جنگ نيز‌ با شدت به طرفداری از حماس برخاست.

جنگ غزه با واکنش‌های جهانی نیز رو‌به‌رو شد و عمده کشورهای جهان خواستار آتش بس شدند. شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز در قطع‌نامه‌ای خواستار ایجاد آتش‌بس شد.

سازمان عفو بین‌الملل نیز در گزارشی از جنگ غزه، از شورای امنیت سازمان ملل خواست «اسرائیل، حماس و دیگر گروه‌های فلسطینی را مورد تحریم تسلیحاتی فوری و فراگیر قرار دهد».


اينکه ايران توانست در سال ۱۳۸۷ نخستين ماهواره‌ی خود را به فضا پرتاب کند، در نظر شما چهارمين خبر مهم بود.


ماهواره اميد، نخستين ماهواره ساخت ايران محسوب می‌شود که به گفته مقام‌های دولتی تمام قطعه‌ها و تجهيزات آن در سازمان فضايی ايران ساخته شده است. بنا به گفته مجريان طرح، انجام تحقيقات پروژه «اميد» از اسفند ماه ۱۳۸۴ آغاز و بعد از ۳ سال ماهواره برآمده از اين پروژه آماده پرتاب شد.

سازمان ملی هوانوردی و فضايی آمريکا (ناسا) گفت که پرتاب «اميد» موفقيت آميز بود. کشورهای غربی از جمله آمریکا، فرانسه، آلمان و بریتانیا پس از اعلام خبر پرتاب ماهواره «امید»، نگرانی خود را از فعالیت‌های موشکی و هسته‌ای تهران اعلام کردند. اما منوچهر متکی، وزير خارجه ایران، تأکيد کرد که ماهواره «اميد» برای برآورده شدن نيازهای کشور و با اهداف کاملاً صلح آميز به فضا پرتاب شد.

آقای احمدی‌نژاد پس از پرتاب ماهواره «امید» گفت: « بعد از ظهر روز چهاردهم بهمن، هنگامی که ماهواره برای پرتاب آماده شد، دو فروند هواپيمای رادارگريز بدون سرنشين دشمن در ارتفاع بالا بر فراز محل پرتاب ماهواره شروع به گشت زنی کرده و با انجام جنگ الکترونيک سيستم مخابراتی پرتاب ماهواره را مختل کردند.اما با تدابير پيش بينی شده، سيستم ذخيره برای پرتاب ماهواره فعال شد و در ساعت ۱۰ شب ماهواره اميد به فضا پرتاب شد».


خبر اقتصادی ديگری که شما مهم‌اش دانستيد و در جای پنجم جايش داديد، خبر سقوط قيمت نفت بود.


در ماه‌های پايانی بهار و اوايل تابستان گذشته، پس از سقوط شديد قيمت مسکن در اقتصاد آمريکا، منابع مالی به سمت بازار کالاهای اوليه از جمله نفت سراريز شد و باعث شد تا قيمت جهانی نفت با افزايشی بی‌سابقه مواجه شود.

تحقق قيمت‌های نزديک به ۱۵۰ دلار، برای آنهايی که از عوامل موقتی افزايش‌دهنده قيمت مطلع نبودند، از جمله بيشتر مقام‌های دولتی در ايران، اين تلقی را به وجود آورد که برگشت قيمت نفت به زيربشکه‌ای يکصد دلار امری ناممکن است.

اما برخلاف خوش‌باوری‌ها، با از بين رفتن منابع اعتباری و کاهش شديد ارزش‌ دارايی‌ها در بازارهای مالی، حباب قيمت نفت ترکيد و ظرف مدتی کمتر از دو ماه به حدود بشکه‌ای سی دلار رسيد.

بحران مالی با سرعتی بسيار بيش از آنچه که پيش‌بينی می‌شد به بخش واقعی اقتصاد سرايت کرد و شرايط رکود را به وجود آورد.

رکود اقتصاد جهانی، تقاضا برای نفت را کاهش داد و کاهش تقاضا، به پايداری قيمت‌های پايين کمک کرد.

سال جديد با چشم‌انداز اميدوارکننده‌ای در بازار نفت آغاز نمی‌شود؛ سالی که شايد برای کشورهای متکی به درآمد نفت با حسرت و افسوس فرصت‌های از دست رفته همراه باشد.


سال گذشته جرج بوش از مقام رياست جمهوری آمريکا کنار رفت. آخرين سفر او به عراق با حادثه پرتاب کفش به سويش همراه بود که خبر آن از ديد شما اهميت آن را داشت که در جای ششم قرار بگيرد.


خبرنگار يک شبکه تلويزيونی عراقی در نشست مطبوعاتی مشترک نخست‌وزير عراق و رئيس‌جمهوری آمريکا هر دو کفش خود را يکی بعد از ديگری به سوی جرج بوش پرتاب کرد که اگر چه پرتاب‌های موفقيت‌آميزی نبود اما نام پرتاب‌کننده را تا مدت‌ها بر سر زبان‌ها انداخت: منتظر الزيدی.

در ايران کفش‌پرانی به سوی رئيس‌جمهوری آمريکا موجی از شور و شعف را در سانه‌های دولتی در پی داشت و مقام‌های ایران آن را عملی شجاعانه دانستند. از جمله احمد جنتی دبير شورای نگهبان در نماز جمعه تهران گفت که نبايد از انتفاضه کفش به سادگی گذشت.

منتظر الزيدی بعدآ از نخست وزير عراق عذر‌خواهی کرد، از سوئيس تقاضای پناهندگی کرد اما آخرالامر به جرم اهانت به يک مقام خارجی مهمان دولت عراق، به سه سال حبس محکوم شد.


صدور حکم بازداشت عمر البشير رئيس جمهور سودان توسط دادگاه لاهه را شما در جايگاه هفتمين خبر مهم سال نشانديد.


دادگاه بين‌المللی کيفری حکم جلب عمر البشير، رئيس‌جمهوری سودان، را به اتهام جنايت عليه بشريت و جرائم جنگی صادر کرد. عمر البشير در دادگاه لاهه در مورد فاجعه انسانی در منطقه دارفور در غرب اين کشور با هفت اتهام مواجه است . اين نخستين بار است که دادگاه لاهه حکم جلب يکی از رهبران جهان، که همچنان زمام امور را در دست داشته و بر سر قدرت است را صادر می‌کند.

ايران در واکنش به صدور حکم بازداشت عمر البشير رئيس جمهور سودان از سوی ديوان کيفری بين‌المللی، اين حکم را غيرعادلانه خواند. علی لاريجانی، رئيس مجلس شورای اسلامی هم به منظور اعلام حمايت ايران از رئيس‌جمهوری سودان، به اين کشور سفر کرد.

يکصد و سی و شش روزنامه نگار و فعال حقوق بشر ايرانی نيز بر خلاف مقام‌های رسمی از حکم دادگاه برای بازداشت عمر البشير حمايت کردند و گفتند اين حکم سبب شادی انسان های آزادی خواه، صلح طلب و نوع دوست سراسر جهان شده است.


ميليونر زاغه‌نشين برنده هشت جايزه اسکار شد که در نظر برخی از شما هشتمين خبر مهم سال ۱۳۸۷ است.


برای نخستين بار در تاريخ مراسم اسکار، چند کودک توانستند بيشترين سهم را از جوايز اسکار به خانه ببرند. جايزه اسکار بهترين فيلم امسال به ميليونر زاغه نشين ساخته دنی بويل، کارگردان انگليسی رسيد. علاوه بر دريافت جايزه اسکار بهترين فيلم، ميليونر زاغه نشين جوايز بهترين کارگردانی، بهترين موسيقی متن، بهترين ترانه، بهترين تدوين، بهترين ميکس صدا، بهترين فيلمبرداری و بهترين فيلمنامه اقتباسی را از آن خود کرد.

اين فيلم بر خلاف فيلم‌های پرخرجی که معمولاً در اين جايگاه ديده می‌شوند، تنها ۱۵ ميليون دلار هزينه توليد داشت.

شش کودک و نوجوانی که دو مقطع از زندگی سه شخصيت اصلی فيلم را بازی می کردند از ميان کودکان زاغه‌نشين و کارتن‌خواب بمبئی انتخاب شده بودند. رژه اين کودکان به همراه سه بازيگر بزرگسال و ساير عوامل فيلم بر فرش قرمز بيشتر از آنکه برای عکاسان و خبرنگاران اروپايی و آمريکايی جذاب باشد، برای اين کودکان و دوستانشان که در هند دسته جمعی در خيابان ها پای تلويزيون‌ نشسته بودند، جذاب بود.

اما اين تنها واکنش به اين موفقيت بازيگران هندی فيلم نبود، در بازگشت به هند نه تنها استقبال بسيار چشمگيری از اين کودکان در فرودگاه دهلی نو شد که موفقيت جهانی ميليونر زاغه نشين به قدری برای دولت هند مهم بود که به هريک از بازيگران خانه‌ای داده شد تا ديگر زاغه‌نشين نباشند.

تهيه کنندگان ميليونر زاغه‌نشين می‌گويند آنها در حال رايزنی و همکاری با سازمانی غيردولتی هستند تا بتوانند برای سرپرست خانواده اين کودکان شغلی مناسب پيدا کنند تا بدين ترتيب آينده بازيگران فيلم تأمين شود.


هر چند بعدها گفته شد که شکوه مراسم افتتاحيه و اختتمايه بازی‌های المپيک پکن دست‌کم در بخش‌هايی حقيقی نبوده و از تصويرسازی‌های رايانه‌ای حاصل آمده بود، اما بسياری آن را تکرار ناشدنی دانستند. شما اين رويداد ورزشی را نهمين خبر مهم سال تشخيص داديد.


بيست و نهمين دوره بازی‌های المپيک با حضور بيش از ۱۱ هزار ورزشکار در ۲۸ رشته ورزشی، از نيمه مرداد ماه به مدت ۱۶ روز در پکن، پايتخت چين برگزار شد. کشورهای چين، ميزبان بازی‌ها با ۵۱ مدال طلا، آمريکا با ۳۶ مدال طلا و روسيه با ۲۳ مدال طلا به ترتيب در جايگاه‌های اول تا سوم اين بازی‌ها قرار گرفتند.

ورزشکاران ايرانی در دوره‌ای که به گفته کارشناسان از جمله بدترين دوره‌های حضور ايران در المپيک بود در جايگاه ۵۱ مسابقات قرار گرفتند.

هادی ساعی تنها ورزشکار ايرانی بود که موفق به کسب مدال طلا شد. کاروان ۴ نفره کشور افغانستان توانست در اين دوره نخستين مدال تاريخ ورزش خود در المپيک را به دست آورد.


مايکل فلپس، شناگر آمريکايی، با به دست آوردن هشت مدال طلا پديده اين مسابقه‌ها بود. با احتساب شش مدالی که فلپس از دوره قبلی المپيک به دست آورده بود، وی به رکورد دست‌نيافتنی ۱۴ مدال المپيک رسيد.

علی کفاشيان، رئيس کميته بين‌المللی المپيک، ضعف در تدارکات و بخش‌های فنی را عامل ناکامی ورزشی ايران برشمرد. مجلس شورای اسلامی هم ناکامی کاروان ورزشی ايران را بررسی کرد و در گزارش خود مديريت ورزشی کشور را مقصر شناخت اما مقام‌های ورزشی به‌رغم سهيم بودن در شکست ورزش ايران، سکان مديريتی ورزش کشور را از دست ندادند.


اما در مرتبه دهم جايگاه مهم‌ترين خبر سال ۱۳۸۷، انتخاب شما، انتخابی شادی‌آور و در عين حال ناراحت‌کننده بود. جنجال بر سر پخش قسمتی از سريال تلويزيونی پت و مت از شبکه دو سيمای جمهوری اسلامی ، منجر به از کار بيکار شدن سه نفر شد.



داستان از اين قرار بود که در ساعت چهار و نيم بعد از ظهر چهارشنبه هشتم آبان گروه کودک و نوجوان شبکه دو سيما قسمتی از سريال تلويزيونی پت و مت را به نمايش گذاشت که در آن، اين دو شخصيت محبوب بچه‌ها و برخی بزرگ‌ترها به کار شراب‌سازی مشغول می‌شوند و در آخر، پس از شرب خمر خودساخته به حالت مستی از حال می‌روند.

روزنامه کيهان در شماره روز پنج شنبه نهم آبان خود، به اين مسئله پرداخت و نوشت: «سيمای جمهوری اسلامی ايران در اقدامی بی‌سابقه پس از انقلاب در يکی از پربيننده‌ترين برنامه‌های کارتونی کودکان، آموزش کامل توليد مشروب الکلی را به تصوير کشيد».

پس از اين بود که محمد ميرکيانی، مدير گروه کودک شبکه دو سيما، اظهار داشت: «برای اين که اين مسئله درس عبرتی بشود و ضريب دقت بالا برود، برخی تنبيه و توبيخ شده‌اند و برخی هم برکنار شدند.»

بعد از اظهارات مدير شبکه دو اعلام شد که تهيه کننده، ناظر پخش و منشی صحنه اين برنامه با تصميم مديران سازمان صدا و سيما از کار برکنار شدند.

شايد کسی نمی‌توانست تصور کند که در اين روزگار کج‌مدار پت و مت بتوانند روزی باعث از کار بيکار شدن کسی در اين دنيا شوند.

با این ۱۰ خبر مهم به انتخاب شما، سال ۱۳۸۷ هم به پایان رسید. سالی که امید و ناامیدی، جنگ و صلح صعود و سقوط سیاه و سفید تقریبا مثل همیشه کنار هم قرار گرفتند. هرچند آرزوی شنیدن «فقط» خبرهای شادی‌آور و مسرت‌بخش در سال ۱۳۸۸ آروزی محالی است، اما این آرزو را از همه کارکنان رادیو فردا بپذیرید. در کنار هم، به هم قوت قلب می‌دهیم تا خبرهای بد از سر بگذرند و در شادی هم سهیم می‌شویم، تا شادی ماندگار شود.