کميته دفاع از زندانيان سياسی آذربايجان، آسمَک، گزارش مفصلی درباره بازداشت های موقت بدون محاکمه روزنامه نگاران و فعالان سياسی آذربايجان منتشر کرده است.
در اين گزارش چند صفحه ای، شرح حالی از ده ها روزنامه نگار، فعال سياسی و حقوق بشر، وکيل دادگستری، استاد دانشگاه و اعضای سازمان های غير دولتی آورده شده که در ماه های اخير به اتهام های مشابه در شهرهای مختلف آذربايجان در ايران، توسط نهاد های امنيتی بازداشت شده اند.
عليرضا جوانبخت، سخنگوی کميته دفاع از زندانيان سياسی آذربايجان در گفت و گو با راديو فردا درباره اين بازداشت ها توضيح داده است:
آقای جوانبخت وضعيت زندانيانی که شما می گوييد به دلايل سياسی بازداشت شده اند، در حال حاضر چگونه است؟
روزنامه نگاران، فعالان حقوق بشر و فعالان سياسی آذربايجان در سال ۱۳۸۶ با فشارهای جدی تر و بيشتری مواجه شدند. اخبار مربوط به اعمال شکنجه بر آنان در بازداشت زياد شده و خانواده ها تهديد می شوند.
- متاسفانه اخيرا درمورد فعالان سياسی که سفرهای خارجی داشته اند، اتهام جاسوسی هم در مواردی داشته ايم؛ ولی در کل اکثر بازداشت شدگان فعاليت های کاملا مدنی داشته اند.
در پی همين تهديد ها، عليرضا متين پور برادر سعيد متين پور و ليلا حيدری همسر بهروز صفری بازداشت شده اند.همچنين حبس های چند ماهه بدون محاکمه داشته ايم. الان سه نفر از زندانيان سياسی آذربايجان بيش از چهار ماه از حبسشان می گذرد در حالی که اين مدت حبس بدون محاکمه در ايران غيرقانونی است.
بيشتر اين زندانيان فعاليت های کاملا مدنی، روزنامه نگاری يا فعاليت هايی در دفاع از حقوق بشر داشته اند.
سعيد متين پور روزنامه نگار است و در نشريات مردم نو زنجان يا نشريه تورکی يارپاق می نوشت. صالح کامرانی وکيل است و وکالت برخی نشريات از جمله نشريه توقيف شده شمس تبريز و بسياری از فعالان سياسی آذربايجان را بر عهده داشت.
عبدالله عباسی جوان استاد دانشگاه است. مساله مهم ديگر اين است که ما اخبار موثقی را دريافت کرديم بويژه از کسانی که در زمان نگهداری سعيد متين پور در زندان اوين او را ملاقات کرده اند، مبنی بر اينکه سعيد متين پور را به منظور گرفتن اعترافات در مقابل دوربين مورد شکنجه قرار داده اند.
در گزارش شما تعداد اسامی که از آنها نام برده ايد خيلی زياد است. آيا اتهام های وارد شده به همه آنها صرفا مربوط به فعاليت های صنفی آنهاست يا اينکه اتهام های ديگری نيز متوجه بازداشت شدگان شده است؟
اتهام هايی که معمولا به فعالان سياسی آذربايجان وارد می شود تلاش برای بر هم زدن امنيت ملی است.
متاسفانه اخيرا درمورد فعالان سياسی که سفرهای خارجی داشته اند، اتهام جاسوسی هم در مواردی داشته ايم؛ ولی در کل اکثر بازداشت شدگان فعاليت های کاملا مدنی داشته اند.
طبق گزارش شما برخی از اين افراد روز دوم اسفند ۱۳۸۵ يعنی روز برگزاری مراسم زبان مادری دستگير شده بوده اند. علتش چيست؟
در مراسم روز دوم اسفند که به مناسبت روز جهانی زبان مادری يعنی ۲۱ فوريه برگزار شد. دستگيری های بسياری در شهرهای اورميه، نقده، زنجان، تبريز و اردبيل صورت گرفت. تمام کسانی که در اين روز دستگير شدند با اتهاماتی از قبيل فعاليت های پان تورکيستی محاکمه شدند.
آخرين خبری که از وضعيت افراد بازداشت شده داريد چيست؟
متاسفانه طبق آخرين اطلاعاتی که از خانواده های اين زندانيان دريافت کرديم اميدهای واهی گاهی به خانواده ها داده می شود و همواره به آنان می گويند که هفته آينده اجازه ملاقات خواهيم داد يا اينکه هفته بعد محاکمه خواهند شد، که گاهی از حدود سه ماه قبل و حتی از روزی که افراد دستگير شده اند چنين اميدهايی به خانواده ها داده شده ولی متاسفانه به آنها عمل نشده است.
آيا از تعداد دقيق فعالان حقوق بشر و روزنامه نگاران آذری که در بازداشت هستند و يا به نوعی تحت فشار قرار دارند اطلاع داريد؟
درباره تعداد دقيق نمی توانيم رقم مطمئنی را بگوييم چون مثلا مواردی داشته ايم که خبر بازداشت برخی از زندانيان دو ماه بعد از بازداشتشان به ما رسيده است، ولی الان دست کم سه روزنامه نگار آقايان سعيد متين پور در زنجان، الياس يکانی در اورميه و رضا پاشايی در نقده بازداشت هستند. از فعالان حقوق بشر صالح کامرانی و عبدالله عباسی جوان الان در بازداشت به سر می برند.
اطلاعات شما درباره اين افراد بازداشت شده تا چه حد دقيق است و از کجا جمع آوری شده است؟
تمام اين اطلاعات دقيق است و از خانواده های زندانيان تهيه شده است.