در حالی که تهران در واکنش به آخرين گزارش آژانس بين المللی انرژی هسته ای، خواهان توقف برخورد شورای امنيت با ايران شده است، سفير آمريکا در آژانس اعلام کرد که «فشار به ايران از سوی شورای امنيت، بايد ادامه يابد.»
به گزارش دفتر روابط عمومی گريگوری شولتی سفير آمريکا در آژانس، وی در بيانيه ای اعلام کرده است که ايران در راه «شفاف سازی کامل»، موفق نبوده است.
در بيانيه گريگوری شولتی که ساعتی پس از انتشار گزارش آژانس در اختيار رسانه ها قرار گرفت، آمده است که گزارش آژانس، «نشان می دهد که همکاری ايران و آژانس، کماکان گزينشی و ناقص است و ايران خواست جامعه جهانی برای شفاف سازی کامل را برآورده نکرده است.»
همچنين دنا پرينو، سخنگوی کاخ سفيد نيز گفت: «اين گزارش متاسفانه روشن می کند که ايران علاقه مند نيست با بقيه کشورهای جهان همکاری کند.»
خانم پرينو افزود: «ايالات متحده با ديگر کشورهای عضو دايم شورای امنيت سازمان ملل برای اعمال دور سوم تحريم ها عليه ايران در شورای امنيت، همکاری خواهد کرد.»
محمد البرادعی رييس آژانس بين المللی انرژی هسته ای روز پنج شنبه، در آخرين گزارش خود تاکيد کرده است که ايران در شفاف سازی برنامه هسته ای «گام های اساسی» برداشته، ولی هنوز پرسش های مهمی در اين باره وجود دارد.
سعيد جليلی، دبير شورای عالی امنيت ملی ايران در واکنش به اين گزارش گفت: «گزارش جديد محمد البرادعی پاسخی روشن به ابهاماتی بود که عده ای درباره فعاليت های صلح آميز ايران مطرح می کردند.»
آقای جليلی با بيان اين که گزارش اخير «به معنای بسته شدن پرونده سانتريفيوژهای P1 و P2 بود»، افزود: «موضوع سانتريفيوژهای P1 و P2 يک موضوع کليدی بود و تمام داستان سازی ها معطوف به اين بود که ايران در اين زمينه انحراف داشته است و بر اين مبنای غلط، پرونده ايران را به شورای امنيت ارجاع کردند.»
همچنين احمدی خاتمی، روحانی تندروی جناح راست که در نماز جمعه تهران سخنرانی می کرد نيز از آمريکا خواست تا به دليل انتشار گزارش جديد، از ايران عذرخواهی کند.
هنوز هيچ يک از مقام های ايرانی درباره بخش هايی از گزارش تازه آقای البرادعی که در آن تاکيد شده «پرسش ها درباره برنامه هسته ای ايران به پايان نرسيده» و «همکاری ايران داوطلبانه نيست»، واکنشی نشان نداده اند.
آمريکا و متحدان غربی اش ايران را متهم می کنند که از برنامه هسته ای خود به عنوان پوششی برای يک برنامه ساخت سلاح هسته ای بهره می برد؛ اتهامی که ايران آن را همواره رد کرده است.
آژانس بين المللی انرژی هسته ای که پيش از اين، بعد از مدت ها بررسی برنامه هسته ای ايران، پرونده ايران را به شورای امنيت ارجاع کرده بود کماکان می گويد که قادر نيست، صلح آميز بودن برنامه هسته ای ايران را تاييد کند.
تا کنون در شورای امنيت سازمان ملل دو قطعنامه عليه ايران تصويب شده که در هر دوی آنها از ايران خواسته شده برنامه غنی سازی اورنيوم را متوقف کند، اما ايران از اجرای اين قطعنامه ها شانه خالی کرده است.
به زودی قدرت های جهان با در نظر گرفتن گزارش اخير آژانس و همچنين گزارش خاوير سولانا، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا که هنوز منتشر نشده، بررسی تصويب يا عدم تصويب سومين قطعنامه عليه ايران را آغاز می کنند.
ايران روز پنج شنبه تهديد کرد که اگر شورای امنيت سومين قطعنامه عليه ايران را تصويب کند، تهران روش خود را در همکاری با آژانس تغيير خواهد داد.
واکنش تند اسرائيل
اسراييل روز جمعه با انتقاد شديد از گزارش آژانس بين المللی انرژی هسته ای درباره ايران، اين گزارش را «شکست آژانس در افشای هدف ايران برای ساخت بمب هسته ای» توصيف کرد.
مجلی وهبه، معاون وزير امور خارجه اسراييل به خبرگزاری فرانسه گفت که «هدف اصلی محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری ايران از پيگيری برنامه هسته ای» برای آژانس بين المللی انرژی هسته ای و رييس آن، محمد البرادعی، کاملا روشن است، اما در اين گزارش، «آنها برای افشای اين هدف اصلی» شکست خورده اند.
اسرائيل که بارها تاکيد کرده از سوی جمهوری اسلامی ايران، به ويژه از سوی محمود احمدی نژاد، تهديد به نابودی شده است، با حساسيت برنامه هسته ای ايران را دنبال می کنند و از مخالفان سرسخت اين برنامه در عرصه بين المللی است.
مقام های اسرائيلی می گويند که ايران از برنامه هسته ای خود به عنوان پوششی برای پيشبرد يک برنامه تسليحاتی هسته ای استفاده می کند.
اسرائيل تنها کشور خاروميانه است که به گفته گروهی از ناظران خود سلاح هسته ای در اختيار دارد. اين موضوع هيچ گاه از سوی اسرائيل، رسما تاييد يا تکذيب نشده است.
معاون وزير امور خارجه اسرائيل گفت: «هر قدر که جامعه بين المللی زمان را برای ايران تمديد کند، به ايران اجازه می دهد تا بيشتر برنامه ساخت بمب خود را توسعه دهد.»
قرار است شورای حکام آژانس هفته آينده در نشست خود گزارش محمد البرداعی، مديرکل آژانس را به بحث و گفت و گو بگذارد.
اين گزارش به همراه گزارشی که قرار است خاوير سولانا، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا در اختيار اعضای گروه پنج به علاوه يک بگذارد، می تواند مشخص کند که آيا دور سوم تحريم ها عليه جمهوری اسلامی ايران اعمال خواهد شد يا نه.
«تحریم ایران در پیش است»
ادو اشتينباخ، Udo Steinbach شرق شناس در شهر هامبورگ در مصاحبه ای با راديو فردا «لحن کلی» گزارش تازه آژانس را «مثبت» ارزيابی کرد.
وی ضمن تاکيد بر اينکه از نظر او «نکاتی منفی» نيز در اين گزارش وجود داشت، افزود: «در اين گزارش آمده است که ايرانی ها با آژانس بين المللی انرژی انمی همکاری کرده اند و بار ديگر تاکيد شده است که مدرکی مبنی بر اينکه ايران با برنامه هسته ای اش مقاصد نظامی را دنبال می کند، وجود ندارد.»
وی با اين حال گفت که بخشی از گزارش، حاوی نکاتی است که آمريکا به عنوان يکی از منتقدين برنامه هسته ای ايران می تواند بر روی آنها تاکيد کند.
اين تحليل گر گفت: «من معتقدم که گزارش های ديگری هم که قرار است منتشر شوند، جامعه بين المللی را راضی نخواهند کرد چرا که کشورهای جهان معتقدند ايران در مسير توليد سلاحهای اتمی شرکت می کند و با گزارش نمی توان مانع اين روند شد.»
به اعتقاد اين تحليلگر، به رغم نکات «مثبت» در گزارش تازه آژانس، کماکان جامعه بين المللی مسير افزايش تحريم های ايران را دنبال خواهد کرد.