مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی این روز‌ها گزارش‌هایی از بخش‌هایی از لایحه بودجه سال آینده منتشر می‌کند، اما متن کامل لایحه بودجه هنوز در اختیار رسانه‌ها قرار نگرفته است تا کار‌شناسان و صاحب‌نظران مستقل بتوانند بررسی جامع و دقیقی از این لایحه داشته باشند.
هرچه از بودجه سال آینده هست، چند عدد و رقم کلی است به علاوه آن چه نمایندگان جسته و گریخته می‌گویند.
رادیوفردا در گزارشی حال و روز لایحه بودجه سال آینده، ۱۳۹۰، را بررسی کرده است:
لایحه بودجه سال ۱۳۹۰ دو ماه و نیم پس از موعد قانونی که باید به مجلس می‌رسید، تقدیم مجلس شد. و در جلسه دیرهنگام تقدیم لایحه بودجه به مجلس، آن چه که کمتر از آن سخن گفته شد، اعداد و ارقام این لایحه بود.
محمود احمدی‌نژاد: بالای بیست خانوار. معلوم شد که دقت‌ها خیلی بالاست. دیروز کیش بودیم. رفته بودیم محلات قدیمی کیش را ببینیم و با مردم ملاقات کنیم. دیدیم می‌آمدند و می‌گفتند، ما ۱۵ نفریم. ما ۱۴ نفریم. ما ۱۲ نفریم. ما ۱۸ نفریم. ۱۸ نفر چند خانوار محسوب می‌شود؟
لایحه بودجه این روز‌ها در کمیسیون‌های مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است. اما چیز زیادی درباره اعداد و ارقام اصل بودجه در دست کسی نیست تا بتواند در این باره تحقیقی انجام دهد و این شاید از منحصربه‌فرد بودن لایحه بودجه سال آینده باشد.
این ارقام حتی پس از تقدیم این لایحه به مجلس شورای اسلامی هم رونمایی نشده است.
حسن منصور، اقتصاددان مقیم بریتانیا، که سال‌هاست بررسی لوایح سالانه بودجه ایران را در دستور کار خود قرار داده است، درباره لایحه بودجه سال آینده چنین می‌گوید: لایحه بودجه به عنوان بیان کمی اولویت‌های دولت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هر اقتصاددانی که مسائل پیرامون اقتصاد یک مملکت را دنبال می‌کند ناگزیر است مسائل بودجه را هم تعقیب نماید.
فریدون خاوند، اقتصاددان ایرانی مقیم فرانسه و استاد دانشگاه رنه دکارت پاریس، با استناد به چند عدد و رقم محدودی که از لایحه بودجه سال آینده منتشر شده، چنین می‌گوید: یکی از نکاتی که بیش از همه جلب توجه می‌کند، اوج گیری بودجه شرکت‌های دولتی است.
فریدون خاوند، استاد اقتصاد مقیم پاریس، هم نظری مشابه نظر آقای حسن منصور را دارد.
فریدون خاوند: در این بودجه بهای هر بشکه نفت ۸۰ دلار در نظر گرفته شده است. دولت برای چرخاندن اموراتش نیاز دارد که از محل صدور هر بشکه نفت، ۸۰ دلار برداشت کند.
بودجه سال ۱۳۹۰ آن طور که این کار‌شناسان می‌گویند از بسیاری جهات بی‌نظیر و بی‌سابقه است. و اگر نمایندگان مجلس شورای اسلامی بتوانند به هر ترتیبی که شده در روزهای باقی‌مانده از سال نو، آن را به تصویب برسانند، رکورد کوتاه‌ترین زمان برای بررسی و تصویب را هم از آن خود خواهد کرد.
هرچه از بودجه سال آینده هست، چند عدد و رقم کلی است به علاوه آن چه نمایندگان جسته و گریخته می‌گویند.
رادیوفردا در گزارشی حال و روز لایحه بودجه سال آینده، ۱۳۹۰، را بررسی کرده است:
لایحه بودجه سال ۱۳۹۰ دو ماه و نیم پس از موعد قانونی که باید به مجلس می‌رسید، تقدیم مجلس شد. و در جلسه دیرهنگام تقدیم لایحه بودجه به مجلس، آن چه که کمتر از آن سخن گفته شد، اعداد و ارقام این لایحه بود.
محمود احمدی‌نژاد: بالای بیست خانوار. معلوم شد که دقت‌ها خیلی بالاست. دیروز کیش بودیم. رفته بودیم محلات قدیمی کیش را ببینیم و با مردم ملاقات کنیم. دیدیم می‌آمدند و می‌گفتند، ما ۱۵ نفریم. ما ۱۴ نفریم. ما ۱۲ نفریم. ما ۱۸ نفریم. ۱۸ نفر چند خانوار محسوب می‌شود؟
لایحه بودجه این روز‌ها در کمیسیون‌های مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است. اما چیز زیادی درباره اعداد و ارقام اصل بودجه در دست کسی نیست تا بتواند در این باره تحقیقی انجام دهد و این شاید از منحصربه‌فرد بودن لایحه بودجه سال آینده باشد.
این ارقام حتی پس از تقدیم این لایحه به مجلس شورای اسلامی هم رونمایی نشده است.
حسن منصور، اقتصاددان مقیم بریتانیا، که سال‌هاست بررسی لوایح سالانه بودجه ایران را در دستور کار خود قرار داده است، درباره لایحه بودجه سال آینده چنین می‌گوید: لایحه بودجه به عنوان بیان کمی اولویت‌های دولت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هر اقتصاددانی که مسائل پیرامون اقتصاد یک مملکت را دنبال می‌کند ناگزیر است مسائل بودجه را هم تعقیب نماید.
لایحه‌های بودجه ۳۰ تا ۴۰ سال گذشته را دیده‌ام، بررسی کرده‌ام. لایحه‌های بودجه از سال ۱۳۸۶ به بعد یعنی لایحه‌های بودجه‌ای که دولت آقای احمدی‌نژاد عرضه می‌کند، بیشتر به یک انشای دبیرستانی درباره هزینه‌ها و بیان کیفی آرزوها به عنوان برنامه شبیه است.
لایحه بودجه سال ۱۳۹۰ به صورت بی‌سابقه‌ای انبساطی است، به این معنا که حجم بودجه این لایحه، این بار حتی از حجم تولید ناخالص داخلی ایران، یعنی از حجم کل اقتصاد ایران نیز بزرگ‌تر شده است.
لایحه بودجه سال ۱۳۹۰ به صورت بی‌سابقه‌ای انبساطی است، به این معنا که حجم بودجه این لایحه، این بار حتی از حجم تولید ناخالص داخلی ایران، یعنی از حجم کل اقتصاد ایران نیز بزرگ‌تر شده است.
حسن منصور، اقتصاددان مقیم لندن: ۵۳۸ هزار میلیارد تومان، با نرخ رسمی هر دلار ۱۰۵۰ تومان را شما در نظر بگیرید. رقمی حدود ۵۱۲ میلیارد دلار خواهد شد. این در حالی است که تولید ملی ایران امروز ۵۰۰ میلیارد دلار نیست.
این یکی از معجزات هزاره آقای احمدی‌نژاد است که بودجه تعیینی می‌تواند از کل تولید ملی بیشتر باشد، منتها ما می‌دانیم که در عمل چنین نیست.
رشد ۱۲۰ هزار میلیارد تومانی هزینه‌های شرکت‌های دولتی و افزایش ۴۰ درصدی بودجه دولت، همگی نشان از این دارد که کوچک‌سازی و واگذاری تصدی دولت به بخش خصوصی، تنها شعاری بوده که مسئولان دولتی سر داده‌اند.
فریدون خاوند، اقتصاددان ایرانی مقیم فرانسه و استاد دانشگاه رنه دکارت پاریس، با استناد به چند عدد و رقم محدودی که از لایحه بودجه سال آینده منتشر شده، چنین می‌گوید: یکی از نکاتی که بیش از همه جلب توجه می‌کند، اوج گیری بودجه شرکت‌های دولتی است.
بودجه شرکت‌های دولتی در این لایحه از ۲۵۲ هزار میلیارد تومان به ۳۶۲ هزار میلیارد تومان رسیده است، یعنی در حدود ۴۳ درصد افزایش داشته است.
این نشان می‌دهد که بر خلاف تبلیغات رسمی، بودجه ایران بیش از همیشه زیر فشار سنگین بخش دولتی است.
این کار‌شناسان اقتصادی بر این باورند که این لایحه بیش از تمام بودجه‌های سه دهه گذشته، بودجه‌ای نفتی است.
این نشان می‌دهد که بر خلاف تبلیغات رسمی، بودجه ایران بیش از همیشه زیر فشار سنگین بخش دولتی است.
این کار‌شناسان اقتصادی بر این باورند که این لایحه بیش از تمام بودجه‌های سه دهه گذشته، بودجه‌ای نفتی است.
حسن منصور، اقتصاددان مقیم لندن: این سند را اصولا سند بودجه نمی‌دانم، چون به شدت به نفت وابسته است. قیمت نفت را با هر بشکه ۸۰ دلار در لایحه بودجه سال آینده حساب کرده و اعلام کرده‌اند که این بودجه‌ای است که وابستگی‌اش به نفت کمتر است. در حالی که چنین چیزی نیست.
فریدون خاوند، استاد اقتصاد مقیم پاریس، هم نظری مشابه نظر آقای حسن منصور را دارد.
فریدون خاوند: در این بودجه بهای هر بشکه نفت ۸۰ دلار در نظر گرفته شده است. دولت برای چرخاندن اموراتش نیاز دارد که از محل صدور هر بشکه نفت، ۸۰ دلار برداشت کند.
به عنوان نمونه باید خدمت‌تان عرض کنم که در لایحه بودجه هفت سال پیش یعنی سال ۱۳۸۳، میانگین بهای هر بشکه نفت، ۲۲ دلار در نظر گرفته شده بود. در بودجه سال ۱۳۸۸ بهای هر بشکه نفت به میزان ۳۷/۵ دلار و در بودجه سال جاری بهای هر بشکه نفت، ۶۵ دلار برآورد شده بود.
اما دولت در تدوین بودجه سال آینده به نفت بشکه‌ای ۸۰ دلار چشم دوخته است. در واقع دولت آقای احمدی‌نژاد نفتی‌ترین بودجه تاریخ ایران را به مجلس تقدیم کرده است.
اما دولت در تدوین بودجه سال آینده به نفت بشکه‌ای ۸۰ دلار چشم دوخته است. در واقع دولت آقای احمدی‌نژاد نفتی‌ترین بودجه تاریخ ایران را به مجلس تقدیم کرده است.
می‌توان گفت هیچ زمانی به اندازه امروز، نفت تا این حد در بودجه کشور نقش نداشته است.
بودجه سال ۱۳۹۰ آن طور که این کار‌شناسان می‌گویند از بسیاری جهات بی‌نظیر و بی‌سابقه است. و اگر نمایندگان مجلس شورای اسلامی بتوانند به هر ترتیبی که شده در روزهای باقی‌مانده از سال نو، آن را به تصویب برسانند، رکورد کوتاه‌ترین زمان برای بررسی و تصویب را هم از آن خود خواهد کرد.