چرا جمهوریخواهان سنا بحث ایران را ادامه دادند؟

نمایی از ساختمان کنگره آمریکا

جمهوری خواهان آمریکا با استفاده از نقطه ضعف‌های حکومت جمهوری اسلامی در افکار عمومی آمریکا، ادامه رای گیری و بحث در سنا را تا آخرین روز، فرصتی برای قرار دادن اوباما در کنار جمهوری اسلامی و حمایت او از حکومت تهران در تقابل با اسرائیل تلقی کردند.

کاهش چشمگیر حمایت افکار عمومی امریکا از توافق اتمی دولت آمریکا با ایران به میزان تنها ۲۰ صد، جمهوری خواهان را تشویق کرد که همزمان با تشدید فعالیتهای انتخاباتی ان کشور که طی آن علاوه بر تعیین سرنشین بعدی کاخ سفید، تکلیف انتخاب تمامی کرسی‌های مجلس نمایندگان و یک سوم کرسی‌های سنا نیز روشن خواهد شد، کارنامه سیاست خارجی اوباما را مورد انتقاد قرار دهند.

جمهوری خواهان با وجود داشتن اطمینان خاطر از ناموفق ماندن تلاش بعدی برای خنثی کردن قدرت وتوی رییس جمهور و در ‌‌نهایت اجرایی شدن توافق اتمی با ایران، تریبون سنا را تا آخرین روز قانونی رای گیری (پایان مهلت ۶۰ روزه) وسیله حمله به سیاست خارجی اوباما و طبیعت انفعالی آن قرار دادند.

پیش از آغاز بحث های سنا پیرامون توافق اتمی با ایران و طرح جزئیات آن، نتیجه تمامی آمارگیری‌های موسسات تخصصی حاکی از حمایت اکثریت افکار عمومی آمریکا از توافق یاد شده بود حال آنکه بحث های سنا و همچنین طرح موضوع از سوی نامزدهای ریاست جمهوری آمریکا این نسبت را به زیان توافق کاملا تغییر داده است.

نقاط ضعف توافق با ایران

در توجیه و دفاع از توافق اتمی با تهران دولت اوباما و دمکرات های سنا، عملکرد انتقادپذیر حکومت اسلامی ایران را پذیرفته و ناگزیر خود را در کنار منتقدان جمهوری خواه خود قرار می‌دهند، با این تفاوت که استدلال می‌کنند: «خنثی ساختن خطر اتمی شدن حکومت دشمن آمریکا، در جهت مصالح آمریکا است».

منتقدان استدلال می‌کنند که توافق یاد شده، خطر اتمی شدن جمهوری اسلامی را در میان مدت از میان نخواهد برد، سهل است، که از راه قرار دادن امکانات مالی بیشتر در اختیار آن به تقویت دشمن آمریکا در منطقه منجر می‌شود.

طی بحثهای سه شنبه شب سنا، جمهوری خواهان، امضاء توافق محرمانه آژانس بین المللی انرژی اتمی با تهران را بشدت مورد انتقاد قرار داده و دولت اوباما را از یک سو به سازش کاری با تهران و دادن امتیاز نا‌موجه برای دست یافتن به توافق اتمی، و از سوی دیگر، به دور زدن قوه مقننه و پنهان کاری متهم ساختند.

اظهارات اخیر علی خامنه‌ای در مورد «حذف اسرائیل طی ۲۵ سال آینده» فرصت دیگری بود برای قرار دادن دولت اوباما در کنار حکومتی که حذف اسرائیل را در دستور کار خود دارد.

ادامه تلاش جمهوری خواهان برای رای گیری، موافقان را در عملا در مقابل مخالفان رای گیری قرارداد.

طی یک استدال ساده در یک جامعه دمکراتیک، حمایت از رای دادن نمایندگان منتخب مردم به یک توافق و یا اقدام دولت (در عرصه داخلی یا خارجی) طبیعت دمکراسی، توجیه جایگاه و اهمیت قوه مقننه و در نتیجه مورد حمایت افکار عمومی است، حال آنکه دولت اوباما و نمایندگان دمکرات سنا، برای پرهیز از شکست تلاش می‌کند که قوه مقننه را از داخل شدن در این مقوله باز دارند.

عملکرد انفعالی در سیاست خارجی

تصمیم جمهوری خواهان سنا برای انجام سومین رای گیری، با وجود روشن بودن نتیجه آن از پیش، فرصت مطرح ساختن عملکرد دولت اوباما در حوزه سیاست خارجی را فراهم ساخت.

سناتور با نفوذ جمهوری خواه جان مکین ضمن انتقاد از توافق اتمی با تهران، به جنگ داخلی در سوریه پرداخت و دولت اوباما را در ایجاد وضع موجود آن کشور و آواره شدن نیمی از جمعیت و از دست رفتن جان تا ۲۵۰ هزار مردم، به دلیل استفاده نکردن از قدرت بازدارندگی آمریکا و تصمیم به خودداری از رویارویی نظامی با حکومت اسد، مقصر شمرد و همزمان حضور نظامی جمهوری اسلامی در سوریه و دفاع از حکومت اسد را در مقام مقایسه با سکوت آمریکا قرار داد.

با اشاره به سفر اخیر اوباما به ایالت آلاسکا به بهانه تغییر یک نام جغرافیایی در آن ایالت، موضوع حضور همزمان ناوهای نظامی خارجی (روسی و چینی) در نزدیکی آبهای ساحلی الاسکا از سوی سناتور‌ها به عنوان نماد ضعیف نمایی مورد انتقاد قرار گرفت؛ انتقادی که با اشاره به اقدامات اخیر روسیه در سوریه برای ساختن یک فرودگاه تازه و مبادرت کرملین به ارسال تجهیزات نظامی برای دفاع از حکومت اسد در بحثهای سنا تشدید شد.

جمهوری خواهان آمریکا انتظار داشتند با اقدام به رای گیری برای بار سوم در سنا و ادامه طرح مباحث انتقادی در قبال توافق اتمی و عملکرد سیاست خارجی دولت اباما، از یک سو بیش از پیش افکار عمومی داخلی را در این زمینه با خود همراه ساخته و از سوی دیگر آمادگی روانی اعمال محدودیتهای قانونی برای پیشگیری از لغو تحریم‌ها و مشروط ساخت لغو آن‌ها به آزادی زندانیان آمریکایی در بند حکومت اسلامی، و اعلام شناسایی (نا‌ممکن) اسرائیل از سوی تهران را فراهم آورند؛ واگذاری نتیجه یک نبرد به دولت با تحمیل حد اکثر هزینه به طرف پیروز، و در عین حال تصمیم به ادامه جنگ با دولت ضعیف شده تا تعیین تکلیف دولت بعدی.

-----------------------------------------------------------------

دیدگاه نویسنده الزاما بیانگر نظر رادیو فردا نیست. رضا تقی زاده، تحلیلگر سیاسی از جمله امضاکنندگان بیانیه ای است که مخالفت خود را با توافق هسته ای ابراز داشته است.