روزنامه شرق از «سرگردانی ۱۲ هزار کامیون» در مرزهای ایران به دلیل «تلاطم‌های ارزی» و «اختلاف» میان صاحبان کالا و رانندگان کامیون خبر داده است.
این روزنامه در شماره روز چهارشنبه ۱۰ مرداد خود در مطلبی با عنوان «سرگردانی ۱۲ هزار کامیون لب مرز» نوشته که افزایش نرخ ارز در ایران، در ترانزیت بین‌المللی «اختلال» ایجاد کرده است.
رضا نفيسی، مديركل دفتر ترانزيت و حمل‌ونقل بين‌المللی سازمان راهداری، به این روزنامه گفته که «اكنون ۴۰۰ هزار ترانزيت خارجی در سال كه در دست حدود ۱۳ هزار راننده است، دچار چالش ارزی» شده است
به گفته آقای نفیسی، از زمان «جدی‌شدن گرانی ارز»، باوجود برگزاری جلسات متعدد با بانک مرکزی، با آنکه قرار شد «برای هر مسير به واسطه تفاوت هزينه‌ها، تأمين ارز متفاوتی در نظر گرفته شود، اما بانک‌های عامل در این زمینه «تعلل» کرده و نرم‌افزاز مربوطه را طراحی نکرده‌اند.
وی از حل‌نشدن «چالش تبدیل ارز» نیز از اردیبهشت‌ماه تا کنون خبر داده و افزوده باتوجه به این مشکلات و تخصیص نیافتن یورو به رانندگان از سوی بانک مرکزی، آنها اكنون «ارز خود را از اطرافيان يا به صورت قاچاقی از بازار آزاد تهيه می‌كنند تا بتوانند به ترانزيت كالا بپردازند».
نفیسی همچنین به تاثیر نوسانات نرخ ارز بر کار صادرات اشاره کرده و افزوده که «به همين دليل با كاهش صادرات در مرزها مواجه شده‌ايم».
مسعود دانشمند، رئیس فدراسیون حمل و نقل نیز «مشكل» فعلی رانندگان در مرزهای ايران را «ارز» عنوان کرده و گفته است: «رانندگان در ترانزيت بين‌المللی، عمدتا قراردادهای خود را با صاحب كالا، به‌صورت ريالی منعقد می‌كردند، اما اكنون با افت ارزش ريال، ديگر منطقی نيست و هزينه‌ها را پوشش نمی‌دهد».
دانشمند با انتقاد از محقق نشدن وعده اختصاص ازر ۴۲۰۰ تومانی به رانندگان ترانزیت بین‌المللی، از «سرگردانی» نزدیک به «۱۲ تا ۱۳ هزار راننده فعال» در مسير ترانزيت بين‌المللی خبر داده که به گفته او «لب مرز گرفتار شده‌اند و بار نمی‌زنند».
وی با اشاره به «افت شدید» تعداد كاميون‌هايی كه بار می‌زنند، از «تلنبار» بار صادراتی در گمرگ خبر داده که سرنوشت آن مشخص نیست
آن طور که روزنامه شرق نوشته، از اواخر سال ۹۶ و بدنبال «افزايش بی‌ضابطه نرخ ارز و قاچاق اعلام شدن خريد و فروش دلار در بازار آزاد، ترانزيت بين‌المللی به چالش كشيده شد».
بر اين اساس، «صاحب بار يا همان صادركننده علاوه بر اينكه با جابه‌جايی ارز خود در سيستم بانكی جهانی دست به گريبان بود، حالا با رانندگان كاميون نيز دچار مشكل شده است».
این روزنامه نوشته مشکلات گریبانگیر ترانزیت جاده‌ای به اندازه‌ای جدی است که اگر پيشتر در مسير مرزی بازرگان، «روزانه حدود ۴۰ تا ۵۰ تردد كاميون به خارج از مرز انجام می‌شد، حالا به تردد چهار تا پنج كاميون كاهش يافته است.»
گزارش زمین‌گیر شدن تقریبی ترانزیت جاده‌ای برای رانندگان ایرانی در حالی منتشر شده که مقام‌های دولت روحانی در طول ماه‌های اخیر قادر به کنترل بازار ارز نبوده‌اند و سایر مقام‌های رسمی نیز «دست‌های ناپاک در پشت پرده» و ««سرویس‌های اطلاعاتی دشمن» را در وضعیت اخیر بازار ارز در ایران دخیل دانسته‌اند.
بانک مرکزی ایران نیز افزایش تاریخی نرخ دلار و جهش در بازار طلا را «عمدتا» به «دشمنان» نسبت داده و می‌گوید که این تحولات «تناسبی با واقعیت‌های اقتصادی ایران ندارد».
افزایش ناگهانی قیمت ارز و سکه که از پیش از اعلام خروج آمریکا از برجام رخ داد تا جایی پیش رفت که روز دوشنبه (هشتم مرداد)، بهای دلار آمریکا در بازار غیررسمی تهران به نزدیک ۱۲ هزار تومان رسید.
بیشتر مقام‌های جمهوری اسلامی اما دلیل این افزایش قیمت را «شوک روانی» و «سوء استفاده دلالان» می‌دانند.
بر اساس سیاست قبلی دولت حسن روحانی، ارز مورد نیاز برای واردات همه کالاها با دلار ۴۲۰۰ تومانی ارائه می‌شد.
این اقدام انتقادات تعدادی از کارشناسان را به دنبال داشت و اکبر ترکان، مشاور رئیس‌‌جمهوری ایران نیز گفته بود که واردکنندگان با «هزار جور کلک و حقه‌بازی» کالایی که با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کرده‌اند به قیمت هر دلار هشت هزار تومان می‌فروشند.
در نهایت دولت در تیرماه عملاً شکست این سیاست را پذیرفت و «بازار ثانویه» ارز را ایجاد کرد که به معنای سه نرخی شدن ارز است.