وال‌استریت جورنال گزارش داده که روسیه داده‌های ماهواره‌ای را به‌واسطهٔ «اعضای سپاه پاسداران که در کنار حوثی‌ها در یمن مستقر بودند»، منتقل کرده و از این طریق به آنان یاری رسانده تا حملات علیه کشتی‌های غربی را افزایش دهند.
پیشتر خبرگزاری رویترز از قصد حوثی‌های یمن برای دریافت موشک‌های ضدناو روسی گزارش داده بود.
تحلیلگران نشریهٔ روسی «آگنستوو» معتقدند افزایش همکاری روسیه با «دشمنان غرب» همان «پاسخ نامتعارف» است که ولادیمیر پوتین برای معامله‌به‌مثل با کمک‌های تسلیحاتی غرب به اوکراین هشدار داده بود.
تحویل داده‌های ماهواره‌ای به حوثی‌ها
وال‌استریت جورنال به‌نقل از یک منبع آگاه و دو مقام دفاعی در اروپا گزارش داد که حوثی‌های یمن برای افزایش حملات خود در دریای سرخ از داده‌های ماهواره‌ای که روسیه تحویل داده، استفاده کرده‌اند. به‌نوشتهٔ این روزنامه، «اطلاعات از طریق اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در کنار حوثی‌ها در یمن مستقر بودند، منتقل شده بود».
این نوع حمایت روسیه که تاکنون گزارش نشده بود، «نشان می‌دهد که ولادیمیر پوتین تا چه اندازه مایل است تا نظم اقتصادی و سیاسی غرب را تضعیف کند».
بیشتر در این باره: چرا روسیه به حوثی‌های یمن نزدیک‌تر می‌شود؟حوثی‌ها از اواخر سال گذشتهٔ میلادی حملات خود در دریای سرخ را که همراه با کانال سوئز از مسیرهای عمدهٔ تجاری جهان است برای حمایت از حماس و در اعتراض به تهاجم اسرائیل به غزه آغاز کردند و تا ماه‌های اول سال جاری ادامه دادند. به گزارش وال‌استریت‌جورنال از نوامبر ۲۰۲۳ تاکنون حوثی‌های یمن به بیش از ۱۰۰ کشتی حمله کرده‌اند که دو کشتی غرق و یک کشتی ربوده شده.
حملات حوثی‌ها اختلالات عمده در تجارت جهانی ایجاد کرده. کشتی‌ها ناچارند مسیری طولانی و گران‌تر با دور زدن آفریقا را برگزیند ویا با ترانسپندرهای خاموش از این گذرگاه خطرناک عبور کنند.
مطلبق داده‌های شرکت ویندوارد (Windward) که اطلاعات دریایی را تحلیل می‌کند، رفت‌وآمد تنکرهای نفتی از باب‌المندب که دریای سرخ را به اقیانوس هند وصل می‌کند، در اوت ۲۰۲۴ نسبت به اکتبر پارسال ۷۷ درصد کاهش یافته است.
نفتکش‌هایی که به سفارش دولت روسیه برای دور زدن تحریم‌های غرب با ردیاب خاموش حرکت می‌کنند نیز تاکنون بارها هدف حملات حوثی‌ها قرار گرفته‌اند.
آمریکا در تلاش برای حفاظت از خطوط کشتیرانی بین‌المللی در پایان سال گذشتهٔ میلادی یک ائتلاف چندملیتی تشکیل داده تا کشتی‌های تجاری را اسکورت کنند. به گزارش وال‌استریت‌جورنال تا بهار گذشته آمریکا حدود یک میلیارد دلار برای مقابله با پهپادها و موشک‌های حوثی‌ها هزینه کرده بود. اوایل ماه جاری میلادی بمب‌افکن‌های B-2 Spirit به زرادخانه‌های نیروهای حوثی حمله کردند.
افزایش همکاری‌های روسیه با «دشمنان آمریکا»
آمریکا حوثی‌های یمن را گروه تروریستی می‌داند. حماس نیز در آمریکا و اتحادیه اروپا یک سازمان تروریستی معرفی شده است.
اما روسیه که همواره مدعی بود «با تمام بازیکنان منطقه روابط دوستانه دارد» از آغاز جنگ علیه اوکراین و تنش‌های کم‌سابقه با غرب همکاری با «دشمنان آمریکا» را به سطحی نوین رسانده است.
در روزهای اخیر موسی ابومرزوق، معاون رئیس دفتر سیاسی حماس، در سفر به مسکو خواهان حمایتهای بیشتر روسیه شد اما تأکید کرد منظورش «حمایتهای سیاسی» است.
بیشتر در این باره: تهدید با زیردریایی‌های بی‌سرنشین؛ از تسلیحات حوثی‌ها چه می‌دانیم؟اما به گزارش وال‌استریت‌جورنال، اوایل ماه جاری میلادی، ویکتور بوت «تاجر مرگ»، فروشندهٔ تسلیحات روسی در بازار سیاه که سال‌ها در آمریکا زندانی بود و در چارچوب تبادل زندانیان در تابستان گذشته به روسیه بازگشت، در مذاکراتی شرکت کرد تا تفنگ‌های خودکار به ارزش ۱۰ میلیون دلار به حوثی‌ها بفروشد.
خبرگزاری رویترز از مذاکرات روسیه و حوثی‌ها با وساطت ایران دربارهٔ فروش موشک‌های ضدکشتی خبر داد، هرچند در این گزارش آمده که روسیه هنوز تصمیم قطعی دربارهٔ ارسال این موشک‌ها نگرفته است.
همچنین پایگاه «میدل‌ایست‌آی» در گزارشی اختصاصی از استقرار مستشارانی از ادارهٔ اطلاعات ستادکل نیروهای مسلح روسیه در صنعا گزارش داد. رستم سلیمانوف، کارشناس مسائل یمن، در مقالهٔ خود برای مرکز کارنگی نیز به‌نقل از منابع خود این گزارش را تایید و اضافه می‌کند: «نقش مستشاران روس عین نقشی‌ست که نظامیان ایرانی در یمن برعهده گرفته‌اند».
روسیه از روزهای نخست جنگ داخلی در یمن کوشیده بود بی‌طرفی خود را حفظ کند اما در میان تنش‌های شدید با غرب و همگرایی بی‌سابقه با ایران، حفظ موضع پیشین مسکو در قبال بحران‌های خاورمیانه از جمله در یمن تقریباً غیرممکن شده و تنها تلاش برای حفظ روابط با عربستان سعودی (که همپیمان روسیه در کنترل بازار جهانی نفت است) و امارات متحدهٔ عربی (که پناهگاه امن برای پولداران روس و از مسیرهای عمدهٔ دور زدن تحریم‌های غرب علیه روسیه به شمار می‌رود) مسکو را از حمایت تمام‌عیار از نیروهای نیابتی تهران در منطقه بازداشته است.
روسیه پیشتر در تلاش بود بین اسرائیل و ایران نیز تعادل خود را حفظ کند اما در ماه‌های اخیر بارها اسرائیل را مورد انتقاد قرار داده و موضع ایران را ستوده است.
روسیه و ایران درصددند در اسرع وقت توافقنامهٔ همکاری‌های راهبردی امضا کنند. روسیه در پی امضای توافقنامهٔ مشابه با کرهٔ شمالی پنهاد نمی‌کند که همکاری‌های نظامی بین دو کشور در اولویت است.
آیا تعمیق بحران خاورمیانه به نفع روسیه است؟
ولادیمیر پوتین طی نشست مطبوعاتی‌اش که چهارشنبه ۲۴ اکتبر/۳ آبان برگزار شد، در پاسخ به سؤال دربارهٔ کمک‌های روسیه به ایران در صورت حملهٔ احتمالی اسرائیل گفت: شدیداً نگران وضعیت منطقه هستیم.
رئيس‌جمهور روسیه با اشاره به مذاکرات خود به رهبران کشورهای منطقه که برای شرکت در اجلاس سران بریکس به کازان پایتخت تاتارستان سفر کرده بودند، گفت هیچ کشوری در خاورمیانه خواهان تعمیق بحران و وقوع جنگ نیست و «ما وظیفهٔ خود می‌دانیم تا به ایجاد شرایط مصالحه و خاموش کردن بحران کمک کنیم».
او همچنین تأکید کرد «روسیه علاقه‌مند به تعمیق بحران نیست؛ جنگ برای ما سود راهبردی ندارد و با مشکلات مضاعف همراه است».
بیشتر در این باره: چگونه آمریکا از دریای سرخ در برابر حملات حوثی‌ها محافظت می‌کند؟ولادیمیر پوتین طی همین نشست مطبوعاتی ادعاهایی کرد که با واقعیت همخوانی ندارد. تحلیلگران هم صداقت رئيس‌جمهور روسیه دربارهٔ موضع کشورش در خاورمیانه را زیر سؤال می‌برند.
آلکساندر گابویف، رئيس مرکز کارنگی، به وال‌استریت جورنال گفت: «برای روسیه، برافروختن آتش جنگ در هر جای دنیا خبر خوش است چراکه توجه جهانیان را از اوکراین دور می‌کند. تشدید بحران خاورمیانه به‌ویژه تحولی مطلوب مسکو است چراکه واشنگتن را مجبور می‌کند از کمک‌های خود به اوکراین بکاهد تا بر حمایت خود از اسرائیل بیفزاید».
هانا نوته، کارشناس امور بین‌الملل، نیز در مصاحبه با رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد می‌گوید که از آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین، «مقابله با غرب» محور تعیین‌کنندهٔ سیاست روسیه در خاورمیانه شده و با آغاز جنگ اسرائیل در غزه و لبنان و تنش‌های کم‌سابقه میان اسرائیل و ایران، خاورمیانه «منبع غنی امتیازهای روسیه شده که نه تنها فشار مضاعف بر حامیان غربی اسرائیل گذاشته بلکه بهانه‌ای به دست کرملین داده تا تبلیغات ضدآمریکایی را دوچندان کند و با این شعار، منتقدان غرب را زیر پرچم خود گردهم آورد».
رئيس‌جمهور روسیه اواسط تابستان گذشته هشدار داده بود اگر کشورهای غربی به اوکراین اجازه دهند از سلاح‌های بلندبرد علیه اهدافی در روسیه استفاده کند، مسکو «سلاح‌های بلندبرد خود را به مناطقی ارسال می‌کند که متحدان غربی اوکراین از آن‌جا در دسترس این سلاح‌ها باشند».
هرچند کرملین توضیحی دربارهٔ مفهوم این تهدیدها ارائه نکرد، اما تحلیلگران نزدیک به کرملین با اشاره به احتمال افزایش حمایتهای روسیه از گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی در خاورمیانه، ارسال تسلیحات و تجهیزات نظامی به گروه انصارالله را «گزینهٔ اول» اعلام کردند.
بهمن ۱۴۰۲ آیا نیابتی‌‌های جمهوری اسلامی، ایران را به دردسر می‌اندازند؟