رئیس آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر روز سهشنبه ۹ فروردین گفت برای پرهیز از عبور گرمایش زمین از آستانه خطرناک و فاجعهبار، جامعه بینالمللی باید اقدامات قاطعی انجام دهد که یکی از محورهای اصلی آن سرمایهگذاری ۵.۷ تریلیون دلاری طی یک دهه آینده در تولید انرژیهای پاکیزه مثل انرژی خورشیدی و بادی است.
این آژانس در یک گزارش ۳۴۸ صفحهای پیرامون نحوه انتقال به منابع انرژی پاک، راهحلهای دیگری نظیر افزایش تولید خودروها و وسایل نقلیه برقی، بهبود صرفهجویی و کارآمدی مصرف انرژی، شیوههای جذب دیاکسید کربن برای جلوگیری از انتشار آن در جو زمین و توسعه مصرف گاز هیدروژن تاکید میکند.
دانشمندان و کارشناسان اقلیمشناسی معتقدند که برای جلوگیری از فاجعه زیست محیطی میزان انتشار گازهای آلاینده طی یک دهه آینده در مقایسه با سال ۱۹۹۰ باید حدود ۴۵ درصد کاهش یابد. اما دادههای واقعی نشان میدهد که میزان انتشار گازهای آلاینده در حال افزایش است و یکی از دلایل اصلی آن افزایش تقاضا و مصرف سوختهای فسیلی است.
فرانچسکو لاکامرا، رئیس آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر، گفت: «روند انتقال به انرژیهای پاکیزه با اهداف تعیین شده فاصله زیادی دارد و بدون اجرای اقدامات قاطع در سالهای آینده حتی امیدواری به دستیابی به اهداف تعیین شده برای جلوگیری از گرمایش زمین از بین خواهد رفت».
هدف اصلی پیمان اقلیمی پاریس که در سال ۲۰۱۵ از سوی اکثر کشورهای جهان امضا شد مهار گرمایش زمین در حد ۲ درجه و یا در حالت مطلوب حداکثر ۱.۵ درجه سانتیگراد بالاتر از دوران ماقبل صنعتی است.
اما نهادهای کارشناسی سازمان ملل در جدیدترین گزارش خود که چند ماه پیش منتشر شد اعلام کردند که جو زمین به نسبت آن دوران حداقل ۱.۱ درجه سانتیگراد گرمتر شده و بخشی از پیامدهای تغییرات اقلیمی از جمله انقراض گونههای جانداران و یا ذوب شدن لایههای یخ غیرقابل بازگشت هستند.
فرانچسکو لا کامرا در بخش دیگری از سخنرانی خود در یک کنفرانس انرژی در برلین افزود: «اگر منابع انرژی و شیوه مصرف آن را به شکلی بنیادی متحول نکنیم مهار گرمایش زمین حتی در حد ۲ درجه سانتیگراد به خطر خواهد افتاد».
آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر که مرکز آن در ابوظبی است در گزارش جدید خود تاکید میکند که هر سال باید حداقل ۷۰۰ میلیارد دلار از سرمایهگذاری در اکتشاف، استخراج و صادرات سوختهای فسیلی کاسته شود چون در آینده نزدیک تمامی این تاسیسات بیاستفاده خواهد شد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نیز ضمن تاکید بر این اصلاحات در صنعت انرژی از بخش خصوصی خواست سرمایهگذاری در معادن و نیروگاههای با سوخت ذغال سنگ را متوقف کند.
او افزود: «وامدهندگان و سرمایهگذاران باید دریابند که سرمایهگذاری در ذغال سنگ و سایر سوختهای فسیلی یک دارایی بدون آینده و بدون بهره است».
در شرایطی که کاهش صادرات انرژی روسیه به دليل تحریمهای غرب علیه مسکو باعث شده که آمریکا و برخی از اعضای اوپک تولید سوختهای فسیلی را افزایش دهند، آقای گوترش از تمامی کشورهای جهان خواست فاصله گرفتن از سوختهای آلاینده را به تاخیر نیاندازند.
او افزود: «بحران اخیر ثابت کرد که ما باید روند انتقال به مصرف انرژیهای تجدیدپذیر را نه کندتر بلکه تسریع کنیم».
اما تصمیمات اخیر تولیدکنندگان مهم سوختهای فسیلی نشان میدهد که به این هشدارها توجه نمیشود.
در مجمعی که طی روزهای اخیر در دوبی برگزار شد وزیران انرژی عربستان سعودی و امارات متحده عربی و دبیرکل اوپک تاکید کردند که سوختهای فسیلی بخشی از روند انتقالی در عرصه انرژی هستند و بهرهبرداری گستردهتر از منابع گاز طبیعی به صدها میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز دارد.
هر چند عربستان سعودی و امارات تعهد دادهاند که تولید گازهای آلاینده در این کشورها را به صفر برسانند ولی قصد ندارند صادرات نفت خود به سایر کشورهای جهان را کاهش دهند. اوپک پیشبینی میکند در دهههای آینده و اساسا به دلیل افزایش جمعیت در آسیا تقاضا برای نفت افزایش خواهد یافت.
حتی آلمان نیز که وعده داده تا سال ۲۰۴۵ انتشار دی اکسید کربن را به صفر برساند و اخیرا برنامههای گستردهای برای افزایش انرژیهای تجدیدپذیر را اعلام کرده است هنوز به استخراج ذغال سنگ برای سوخت نیروگاهها ادامه میدهد.