در رویدادی تاریخی، تلسکوپ فضایی جیمز وب از دورترین کهکشان شناخته شده عکس برداری کرد.
عکس این کهکشان به نام JADES-GS-Z14-O با توجه به فاصله طولانی آن با موقعیت فعلی تلسکوپ جیمز وب، در حالتی که حدود ۲۹۰ میلیون سال پس از شکلگیری دنیای فضا در آن قرار داشت، ثبت شده است.
رکورد قبلی این تلسکوپ عکس برداری از یک کهکشان دیگر در موقعیتی حدود ۳۲۵ میلیون سال پس از انفجار بزرگ و آغاز شکل گیری فضا بود.
فرضیههای علمی تخمین میزنند که مهبانگ یا انفجار بزرگی که به شکل گیری فضا منجر شد، حدود ۱۴ میلیارد سال پیش روی داده است.
به گزارش گاردین، دکتر فرانچسکو د اوجنیو، استاد کیهانشناسی در دانشگاه کمبریج و یکی از اعضای گروه علمی کاشف این کهکشان گفت: «دنیای فضا در این مراحل اولیه شکل گیری بسیار متفاوت از امروز بود. به نظر میآید کهکشانهایی که در اوایل پیداش فضا شکل گرفتهاند از آن چه که در فرضیههای متعارف پیش بینی میشد نورانیتر بودهاند.»
تلسکوپ فضایی جیمز وب که نتیجه کار و تحقیقات حدود ۱۰ هزار نفر و بودجهای ۱۰ میلیارد دلاری است در سال ۲۰۲۱ به فضا پرتاب شد.
وسعت و برد کاووش آن از تمام تلسکوپهای فضایی قبلی بیشتر است.
به دلیل گسترش وسعت فضا همزمان با حرکت کهکشانها، نور آنها در شکل طول موجهای طولانیتری قابل رویت است. به این پدیده در اصطلاح علمی «انتقال به سرخ» (رد شیفت) میگویند.
پدیده «انتقال به سرخ» باعث میشود که حتی بخش فرابنفش نور آنها به طول موجهای مادون قرمز (فروسرخ) بدل شود و فقط تلسکوپ جیمز وب قادر به دیدن آن است.
این مشاهدات از نقاط دور دست نشان میدهد که فضا هنوز در مرحله نوزادی است و در نتیجه در حال متحول کردن درک دانشمندان از مراحل اولیه شکل گیری فضا است. یکی از نتایج این تحول این است که احتمالا سیاه چالهها و کهکشانها خیلی زودتر از آن چه که تاکنون تصور میشد شکل گرفتند.
دکتر استفانو کارنیانی، استاد دانشگاه پیزا در ایتالیا و مسئول این پژوهش گفت: «کهکشان JADES-GS-Z14-O نمونه برجسته این پدیده است. این واقعا حیرتآور است که عالم فضا فقط ظرف ۳۰۰ میلیون سال میتواند چنین کهشکانی را خلق کند.»
این دستاورد علمی بزرگ نشان میدهد که یا ستارههایی که در مراحل اولیه تکوین فضا شکل گرفتهاند نورانیتر آنهایی بودند که امروزه مشاهده میشوند و یا کهکشان بزرگتر بوده است.
دکتر فرانچسکو د اوجنیو میگوید هنوز مشخص نشده که کدامیک از این دو احتمال درست است.
نورانی بودن غیرمنتظره این کهکشانهای اولیه به این معنی است که تلسکوپ جیمز وب قادر خواهد بود در ادامه ماموریت خود مشاهدات دوردست بیشتری انجام دهد.
پروفسور برانت رابرتسون، استاد دانشگاه سانتا کروز کالیفرنیا گفت: «جیمز وب میتوانست این کهکشان را حتی اگر ده مرتبه کم نورتر بود رصد کند. بنابراین میتوان گفت که ما میتوانیم نمونههای دیگری حتی از مراحل اولیهتر شکل گیری فضا، احتمالا در ۲۰۰ میلیون سال اولیه، را مشاهده کنیم.»