رئیس‌جمهور آمریکا در مراسم هشتادمین سالگرد «روز دی» که عملیات سرنوشت‌ساز آمریکا علیه آلمان نازی در جنگ جهانی دوم آغاز شد، به اهمیت جنگ اوکراین اشاره کرد و گفت اگر غرب در مورد این جنگ عقب‌نشینی کند، کل اروپا تهدید خواهد شد.
جو بایدن روز پنجشنبه ۱۷ خرداد در سواحل نرماندی فرانسه، جایی که هشتاد سال پیش نیروهای متفقین به رهبری آمریکا پیاده شدند، گفت که ایالات متحده تحت رهبری او از اوکراین «کنار نخواهد کشید».
او تاکید کرد: «اگر این کار را انجام دهیم، اوکراین تحت سلطه قرار خواهد گرفت و به این جا ختم نخواهد شد».
رئیس‌جمهور آمریکا هشدار داد که در صورت پیروزی روسیه در جنگ اوکراین همسایگان این کشور نیز «تهدید خواهند شد و تمام اروپا تهدید خواهد شد».
او، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه را «ظالمی که تمایل به سلطه دارد» توصیف کرد.
تهاجم روسیه به اوکراین که در فوریه سال ۲۰۲۲ آغاز شد همچنان ادامه دارد.
با وجود مشارکت شوروی سابق در شکست دادن آلمان نازی و متحدانش در جریان جنگ جهانی دوم، پوتین امسال به مراسم روز دی دعوت نشد.
روز دی (D-Day)، به ششم ماه ژوئن ۱۹۴۴ گفته می‌شود که عملیات بزرگ آمریکا و متحدانش علیه آلمان نازی در غرب فرانسه آغاز شد، بیش از ۱۵۰ هزار نیروی متفقین در سواحل نرماندی فرانسه پیاده شدند و بزرگترین عملیات آبی-خاکی تاریخ آمریکا شکل گرفت.
در حالی که مراسم امسال شدیدا تحت تاثیر برگزاری انتخابات پارلمانی اروپا بود، آقای بایدن گفت که مبارزه برای حفظ دموکراسی پایان نیافته است.
امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه نیز روز پنجشنبه گفت که این کشور و متحدانش در کنار اوکراین خواهند ایستاد.
احزاب راست افراطی که برای به‌دست آوردن کرسی‌های بیشتر در پارلمان اروپا تلاش می‌کنند، در مورد جنگ اوکراین با اتحادیه اروپا هم‌نظر نیستند.
در مراسم امسال، تعدادی از نامه‌های کهنه‌سربازان که در این عملیات شرکت داشتند قرائت شد.
مارتین فریمن، بازیگر انگلیسی، بخش‌هایی از نامه کهنه‌سربازی به نام جو ماینز را قرائت کرد: «می‌خواهم به آن‌هایی که در این عملیات کشته شدند ادای احترام کنم. وقتی ما پیاده شدیم من ۱۹ ساله بودم و از جنگ و کشتن هیچ تصوری نداشتم».
داگلاس بوت، دیگر بازیگر انگلیسی، نامه رون هندری، کهنه‌سرباز نیروی دریایی بریتانیا را خواند: «سعی کرده‌ام روز دی را فراموش کنم ولی نمی‌توانم. هشتاد سال پس از آن روز زندگی کرده‌ام ولی دوستانم زیر خاک رفتند».
هر دو کهنه‌سربازی که نامه‌های آن‌ها خوانده شد در مراسم حضور داشتند.
با توجه به تداوم جنگ در اوکراین بزرگداشت این روز سرنوشت‌ساز در تاریخ جهان طنین ویژه‌ای دارد.
هشتادمین سالگرد «روز دی» در شرایطی برگزار می‌شود که امسال شاهد انتخابات‌های بسیار مهمی خواهیم بود، از جمله انتخابات پارلمان اروپا که حدود یک هفته دیگر و انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا که در ماه نوامبر برگزار می‌شود.
بسیاری از رهبران جهان شرایط امروز را با جنگ جهانی دوم مقایسه می‌کنند و در مورد سیاست خارجی انزواطلبانه و قدرت‌گیری احزاب راست افراطی هشدار می‌دهند.
چارلز سوم، پادشاه بریتانیا، همراه با همسرش کامیلا و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه همراه با همسرش در این مراسم شرکت کردند.
چارلز سوم که لباس نظامی به تن داشت هنگام ادای احترام به کهنه‌سربازانی که در عملیات نرماندی شرکت داشتند و همین‌طور اعضای مقاومت ضد فاشیستی فرانسه بسیار احساساتی شده بود.
پادشاه بریتانیا گفت: «ما درسی را که از این رویداد آموخته‌ایم و در دهه‌های گذشته بر آن تاکید کرده‌ایم امروز نیز تکرار می‌کنیم: کشورهای آزاد برای مقابله با استبداد باید متحد باشند. ستایش ما از قهرمانان این روز ابدی است. دعا می‌کنیم که هیچ‌گاه در آینده چنین فداکاری و هزینه‌ای ضروری نباشد».
با توجه به کهنسالی کهنه‌سربازان که بسیاری از آن‌ها بالای صد سال دارند به احتمال فراوان این آخرین مراسم بزرگ «روز دی» است که با حضور آن‌ها برگزار می‌شود.
امسال حدود ۲۰۰ کهنه‌سرباز که اکثر آن‌ها بریتانیایی و آمریکایی هستند در بخش‌های مختلف مراسم شرکت خواهند کرد.
رئیس‌جمهور فرانسه مدال لژیون دونور را به کریستیان لمب، کهنه‌سرباز ۱۰۳ ساله از واحد زنان نیروی دریایی بریتانیا اهدا کرد که در برنامه‌ریزی عملیات پیاده شدن نیروهای متفقین در سواحل نرماندی مشارکت کرده بود.
آقای مکرون خانم لمب را «قهرمانی در سایه» توصیف کرد و افزود:«شما سرمشقی هستید که ما هیچ‌گاه فراموش نخواهیم کرد. فرانسه هرگز نیروهای بریتانیایی و متحدان آن‌ها را که در روز دی در سواحل نرماندی پیاده شدند فراموش نخواهد کرد».
در مراسم دیگری که در قبرستان نظامیان آمریکایی در نرماندی برگزار شد جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، با کهنه‌سربازان آمریکایی که برای شرکت در این مراسم به فرانسه آمده‌اند دست داد و آن‌ها را در آغوش گرفت. بسیاری از کهنه‌سربازان روی صندلی‌های چرخدار بودند.
سفارت آمریکا در فرانسه گفت آخرین کهنه‌سرباز بومی آمریکایی بسیار بیمار است که نشانه دیگری از وخامت وضعیت سلامتی بسیاری از کهنه‌سربازان جنگ جهانی دوم است.
ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، اولاف شولتس، صدراعظم آلمان و بسیاری دیگر از رهبران اروپا و جهان در این مراسم شرکت خواهند کرد.
اما رهبران روسیه که با حمله به اوکراین آغاز‌گر بزرگترین جنگ در اروپا پس از جنگ جهانی جهانی دوم است به این مراسم دعوت نشده‌اند.
در بخشی از سواحل نرماندی به نام «اوماها» که محل بزرگترین عمليات پیاده شدن نیروهای متفقین بود و حدود دو هزار و ۴۰۰ سرباز آمریکایی جان خود را از دست دادند مراسم جداگانه‌ای برگزار می‌شود و بیش از ۲۰ رئیس کشور و دولت از کشورهای مختلف در آن شرکت خواهند کرد.
در مراسمی که در قبرستان نظامی کانادا برگزار شد جاستین ترودو، نخست‌وزیر این کشور، گفت: «همه ما باید هر روز برای دمکراسی مبارزه کنیم. این را مدیون نسل‌های آینده هستیم».
شاهزاده ویلیام، ولیعهد بریتانیا، نیز در این مراسم گفت: «در این نقطه آرام و ساکت تصور شهامت سربازانی که هر روز در این سواحل به سوی خشونت نبرد می‌شتافتند تقریبا ناممکن است».
