همزمان با برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، وزیر امور خارجه ایران از آمادگی تهران برای آغاز مذاکرات هستهای در حاشیه این اجلاس خبر داد و در عین حال احتمال دیدار با همتای آمریکایی خود را رد کرد.
عباس عراقچی وزیرخارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه دوم مهرماه در یک گفتوگوی ویدئویی که در کانال تلگرامی خود منتشر کرد، گفت: «ایران آماده است در صورت تمایل طرفهای دیگر، مذاکرات هستهای را در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک آغاز کند.»
وزیرخارجه جمهوری اسلامی بااشاره به اینکه برجام به نوعی مدیریت رفع تخاصم بود افزود :« وظیفه ما در سیاست خارجی این است که اگر اختلافات و تخاصمی بین ما و برخی از کشورها و به خصوص آمریکا بوجود آمده است، آن را کاملا رصد کرده و تدبیر کنیم که چگونه هزینهها را برای کشور و مردم کاهش دهیم.»
ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا، در سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای که در سال ۲۰۱۵ به امضای ایران و شش قدرت جهانی رسید، خارج شد. بر اساس این توافق تاریخی، تهران برنامه هستهای مورد مناقشه خود را در ازای لغو تحریمهای بین المللی محدود کرد.
عباس عراقچی افزود: «من چند روز بیشتر از رئیس جمهور در نیویورک میمانم و دیدارهای بیشتری را با وزرای خارجه کشورهای دیگر خواهم داشت.»
این مقام ارشد دستگاه دیپلماسی ایران در این مصاجبه همچنین از تمرکز تلاشهای خود برای آغاز دور جدید مذاکرات در خصوص توافق هستهای خبر داده است.
آقای عراقچی با بیان اینکه پیامها از طریق کشور سوئیس رد و بدل شده تاکید کرد که «اعلام آمادگی عمومی» درباره آن صادر شده است. او با این حال هشدار داد که «شرایط بینالمللی کنونی از سرگیری مذاکرات را پیچیدهتر و دشوارتر از قبل کرده است.»
مذاکرات غیرمستقیم واشنگتن و تهران برای احیای توافق هستهای در دوران دولت ابراهیم رئیسی به طور کامل متوقف شد. این در حالی که ایران هنوز به طور رسمی بخشی از توافق است، اما به دلیل تحریمهای مجدد آمریکا علیه جمهوری اسلامی، تعهدات خود را برای رعایت آن به طور چشمگیری کاهش داده است.
عباس عراقچی با اشاره به اینکه با آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا دیدارنخواهد کرد، گفت: «فکر نمی کنم انجام چنین گفت وگویی به مصلحت باشد. قبلا هم چنین دیدارهایی وجود داشته است اما در حال حاضر زمینه مناسبی برای آن وجود ندارد. ما هنوز راه زیادی تا انجام مذاکرات مستقیم پیش رو داریم.»
از زمان تمدید تحریمهای ایالات متحده در دولت دونالد ترامپ، تهران از مذاکره مستقیم با واشنگتن خودداری کرده و عمدتاً از طریق واسطههای اروپایی یا عربی مذاکرات را پیش برده است.
رهبران ایران به دنبال کاهش تحریمهای ایالات متحده هستند که به طور قابل توجهی به اقتصاد این کشور آسیب زده است. اما روابط ایران با غرب از زمان حمله گروه افراطی حماس در۱۵ مهرماه گذشته به جنوب اسرائیل و همچنین حمایتهای تهران از مسکو در جنگ اوکراین روزبه روز بدتر شده است.
آمریکا و اتحادیه اروپا حماس را به عنوان گروه تروریستی میشناسند.
جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید تیرماه گذشته پس از روی کار آمدن دولت مسعود پزشکیان، امکان از سرگیری مذاکرات هستهای را رد و تاکید کرد که واشینگتن انتظار «تغییری در رفتار ایران»ندارد.
خردادماه گذشته نیز دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد توافق ایران با قدرتهای غربی درباره پرونده هستهای، موسوم به «برجام»، اکنون فقط «روی کاغذ وجود دارد و هیچ معنایی ندارد.»