«واحد اطلاعاتی اکونومیست» گزارش تازه خود از وضعیت دموکراسی در جهان را منتشر کرد که در آن به ترتیب سه کشور نروژ، ایسلند و سوئد دارای بهترین «دموکراسی‌های کامل» شناخته شده و جمهوری اسلامی ایران با رتبهٔ ۱۵۰ در پایین جدول قرار گرفته است.
این گزارش جدید از سوی «واحد اطلاعاتی اکونومیست» (EIU) تهیه شده که بخش پژوهشی و تحلیلی گروه اکونومیست، کمپانی خواهر نشریه بریتانیایی اکونومیست، است.
رتبه‌بندی‌های شاخص دموکراسی در این گزارش بر پنج مقوله بنا شده است: روند انتخاباتی و تکثرگرایی، آزادی‌های مدنی، عملکرد میزان مشارکت سیاسی در دولت، و فرهنگ سیاسی.
با در نظر گرفتن این معیارها، کشورهای جهان سپس در چهار نوع حکومت طبقه‌بندی شده‌اند: دموکراسی کامل، دموکراسی ناقص، رژیم ترکیبی، و رژیم تمامیت‌خواه.
جمهوری اسلامی ایران در این گزارش در دسته کشورها با حکومت تمامیت‌خواه قرار گرفته و با رتبه صدوپنجاهم در میان کشورهای جهان، در منطقه خاورمیانه نیز دارای یکی از بدترین رتبه‌های شاخص دموکراسی است.
در خاورمیانه، در سال ۲۰۱۸ به ترتیب تنها سوریه، عربستان سعودی، یمن، سودان و لیبی شرایط دموکراتیک بدتری نسبت به ایران داشته‌اند.
در مقابل اسرائیل و سپس تونس و مراکش در صدر جدول دموکراسی در خاورمیانه قرار دارند.
نشریه اکونومیست در گزارش سال گذشته خود نیز با عنوان «شاخص دموکراسی سال ۲۰۱۷» دموکراسی در ایران را در رتبهٔ ۱۵۰ در انتهای جدول و نظام حاکم بر ایران را استبدادی دسته‌بندی کرده بود.
برخی جزئیات گزارش ۲۰۱۸
در گزارش تازه اکونومیست در مورد وضعیت دموکراسی در جهان آمده است که برای اولین بار طی سه سال، شاخص دموکراسی جهانی در سال ۲۰۱۸ روند نزولی نشان نمی‌دهد، اما هیچ پیشرفتی نیز در این زمینه در مقیاس جهانی ثبت نشده است.
این گزارش می‌نویسد که در سال ۲۰۱۸، در رتبه‌بندی دموکراسی در چندین کشور مهم اروپایی، از جمله ایتالیا، ترکیه و روسیه، میزان قابل ملاحظه‌ای تنزل رتبه دیده می‌شود. ایتالیا با ۱۲ رتبه کاهش، ترکیه ۱۰ رتبه و روسیه با ۹ رتبه کاهش روبه‌رو بوده‌اند.
از سوی دیگر در رتبه‌های ارمنستان، مقدونیه، اکوآدور، هائیتی و تونس بهبود قابل توجهی ثبت شده است.
گزارش اکونومیست ادامه می‌دهد: «در سرتاسر جهان، سرخوردگی عمیق از عملکرد دولت‌ها آشکارا دیده می‌شود که این امر، بی‌اعتمادی به نهادهای سیاسی و در نهایت به خود دموکراسی را به بار آورده است.»
در همین حال کاهش آزادی‌های مدنی که در سال‌های گذشته دیده می‌شد همچنان ادامه یافته است. اما به‌رغم دلسردی موجود از دموکراسی، در سطح جهانی، مشارکت سیاسی، که یکی از پنج جزء کلیدی از معیارهای اندازه‌گیری سلامت دموکراسی است، در سال ۲۰۱۸ افزایش نشان می‌دهد.
شاخص‌ها نشانگر آن است که «مردم به هیچ وجه نسبت به سیاست بی‌تفاوت یا با آن بیگانه نیستند و مردم کشورهای مختلف به رأی دادن اقبال نشان داده و دست به حرکات متعدد اعتراضی زده‌اند.»
رتبه کشورها در شاخص دموکراسی ۲۰۱۸:
دموکراسی کامل: نروژ ۱، ایسلند ۲، سوئد ۳، نیوزیلند ۴، دانمارک ۵، کانادا ۶، ایرلند ۶، فنلاند ۸، استرالیا ۹، سوئیس ۱۰، هلند ۱۱، لوکزامبورگ ۱۲، آلمان ۱۳، انگلستان ۱۴، اروگوئه ۱۵، اتریش ۱۶، موریس ۱۷، مالت ۱۸، اسپانیا ۱۹، کاستاریکا ۲۰.
دموکراسی ناقص: ایالات متحده ۲۵، جمهوری چک ۳۴، بلغارستان ۴۶، کرواسی ۶۰، صربستان ۶۳، رومانی ۶۶.
رژیم ترکیبی (بینابینی بین دموکراسی و استبداد): مقدونیه ۷۸، مولداوی ۷۹، مونته‌نگرو ۸۱، اوکراین ۸۴، گرجستان ۸۹، قرقیزستان ۹۸، بوسنی و هرزگوین ۱۰۱، ارمنستان ۱۰۳، پاکستان ۱۱۲.
رژیم تمامیت‌خواه: بلاروس ۱۳۷، افغانستان ۱۴۳، قزاقستان ۱۴۴، روسیه ۱۴۴، جمهوری آذربایجان ۱۴۹، ایران ۱۵۰، ازبکستان ۱۵۶، تاجیکستان ۱۵۹، ترکمنستان ۱۶۲.
