تصميم فيدل کاسترو مبنی بر کناره گيری از رهبری کوبا، به منزله پايانی است بر طولانی ترين دوره رهبری يک فرد بر يک کشور در عصر جديد.
اما اينکه پس از آن بايد منتظر چه بود و يا اينکه چه نيروهايی آينده کوبا را رقم خواهند زد، سوالی است که پاسخ آن همچنان در هاله ای از ابهام است.
رائول کاسترو، برادر کوچک تر فيدل کاسترو از سال ۲۰۰۶ زمانی که فيدل کاسترو در بستر بيماری افتاد، به طور موقت اداره امور را در کوبا بر عهده گرفت.
در اين مدت، فيدل کاسترو رنجورکه گه گاه تصاويری از وی در تلويزيون به نمايش در می آمد، همواره تلاش می کرد نقش رهبری خود را در تصميمات مهم کشور حفظ کند.
برای نمونه، رائول کاسترو که باور می رود خواهان ليبرال تر شدن کمونيسم کوبايی و بهبود روابط با ايالات متحده و گشايش بازرگانی خارجی است، نمی توانست چنين تصميماتی را عملی سازد ، چرا که احتمالا با مخالفت های فيدل کاسترو روبه رو می شد.
به گفته جيم فيليپس و لری بيرنز، دو تحليلگر روابط سياست بين الملل، در گفت و گو با راديو اروپای آزاد- راديو آزادی چنين به نظر می رسد که رهبر ۸۱ ساله کوبا سر انجام تصميم گرفته است که اداره کشور را به دست برادر کوچک تر ۷۶ ساله خود بسپارد.
جيم فيليپس از مرکز خصوصی مطالعات سياست خارجی و امنيت بين الملل بنياد هريتج در واشينگتن می گويد:« ميان رائول و فيدل تفاوت هايی هست و به خاطر اعتمادی که فيدل کاسترو به برادر خود دارد، احتمالا او در اداره امور آزادی هايی خواهد داشت.»
با اين حال وی می افزايد که گمان نمی کند رهبری رائول با فيدل تفاوت چندانی داشته باشد.
برخی تحليلگران بر اين باورند که نقش آمريکا ستيزی فيدل کاسترو را هوگو چاوز بر عهده گرفته است. جيم فيليپس می گويد هرچند رابطه برادری در اينجا مهم است، اما فکر می کند چون فيدل هنوز خود را رهبر حزب کومونيست می داند، خود اين موضوع بسيار مهم است که فيدل به طور کامل از دخالت در امور کنار نکشيده است و می تواند در مسايل اعمال قدرت کند.
لری بيرنز، رييس شورای روابط نيم کره، که بر مسايل قاره آمريکا تمرکز دارد، در اين باره می گويد درست است که شايد رائول نخواهد از سياست های برادرش زياد فاصله بگيرد، اما او از فرصت هايی که بتواند اصلاحاتی در بهبود استاندارد های زندگی در کوبا ايجاد کند، بهره می گيرد.
وی می گويد:«به عنوان نمونه، کوبا به تازگی يک ناوگان اتوبوس خريداری کرده که قرار است وضعيت وسائط نقليه فرسوده آن کشور را بهبود بخشد.»
به باور آقای بيرنز، فيدل کاسترو پس از کناره گيری يک عروسک گردان پشت پرده نخواهد بود و يا به بيان ديگر تلاش خواهد کرد در بسياری از مسايل دست برادر خود را باز بگذارد.
چاوز، جانشين ديگر فيدل کاسترو
اما در پی کناره گيری فيدل کاسترو به عنوان يک رهبر مخالف ايالات متحده در آمريکای لاتين، چه کسی پس از وی چنين نقشی را بر عهده خواهد داشت؟
هردو تحليلگر می گويند چنين نقشی پيشتر به هوگو چاوز، رييس جمهوری ونزوئلا انتقال يافته است.
آقای فيليپس می گويد:«هوگو چاوز چنين نقشی خواهد داشت چرا که ونزوئلا از ذخاير عظيم نفتی برخوردار است.»
وی می افزايد هرچند چاوز از محبوبيت گسترده ای در کشورش برخوردار نيست، اما می تواند از نفت به عنوان وسيله ای برای اعمال نفوذ در ساير کشور های آمريکای لاتين بهره بگيرد.
لری بيرنز هم می گويد اظهارات آقای چاوز در باره ايالات متحده نشان دهنده آن است که او می تواند لحن بسيار تلخ تری نسبت به فيدل کاسترو در قبال آمريکا داشته باشد.
