انتخابات شوراهای شهر و روستا و خبرگان رهبری بيست و ششمين انتخاباتی است که در ۲۸ سال گذشته در ايران برگزار می شود.
پيش از اين ، سه انتخابات خبرگان رهبری، نه انتخابات رياست جمهوری، هفت انتخابات مجلس و دو دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا برگزار شده است ؛ علاوه بر اين ، چهار انتخابات نيز به رای گيری درباره قانون اساسی و مجلس خبرگان قانون اساسی اختصاص است.
نخستين انتخابات پس از سقوط حکومت سلطنتی با عنوان همه پرسی تغيير رژيم طی دو روز دهم و يازدهم فروردين سال ۵۸ برگزار شد.
همه پرسی خبرگان بررسی نهايی قانون اساسی در دوازدهم مرداد ماه ۱۳۵۸، همه پرسی تاييد قانون اساسی در يازده و دوازده آذرماه ۵۸ و همه پرسی بازنگری قانون اساسی در ۶ مرداد ۶۸ سه رفراندومی بوده که در فاصله سال ۵۸ تا ۶۸ برگزار شده است.
انتخابات نخستين دوره رياست جمهوری نيز در پنجم بهمن ماه سال ۵۸ با حضور ۱۲۴ نامزد رياست جمهوری برگزار شد که طی آن ابولحسن بنی صدر به رياست جمهوری انتخاب شد.
در اين انتخابات ۶۷.۴۲ درصد از ميان ۲۰ ميليون و ۹۹۳ هزار و ۶۴۳ نفر حائز شرايط رای دادن شرکت کرده بودند.
برکناری آقای بنی صدر از رياست جمهوری سبب شد که در دوم مرداد سال ۶۰ دومين دوره رياست جمهوری برگزار شود.
در اين انتخابات ، اندکی بيش از ۶۴ درصد واجدان شرايط رای دادن به پای صندوق های رای رفتند و از ميان ۷۱ نامزد رياست جمهوری ، محمد علی رجايی به عنوان رييس جمهوری اسلامی برگزيده شد.
انفجار دفتر نخست وزيری در هشتم شهريور همين سال منجر به مرگ محمد علی رجايی شد و به همين سبب ، انتخابات سومين دوره رياست جمهوری در کمتر از دو سال به تاريخ دهم مهرماه سال ۶۰ برگزار شد.
از ميان ۴۶ نامزد انتخاباتی ، سيد علی خامنه ای به رياست جمهوری رسيد. آقای خامنه ای در ۲۵ مرداد سال ۶۴ از ميان ۵۰ نامزد انتخاباتی بار ديگر بر کرسی رياست جمهوری نشست و اين در حالی بود که شرکت واجدان شرايط رای دادن با کاهشی ۲۰ درصدی نسبت به دوره قبل به ۵۴.۷۸ درصد رسيده بود و از ميان ۲۵ ميليون و ۹۹۳ و ۸۰۲ نفر ، ۱۴ ميليون و ۲۳۸ هزار و ۵۸۷ نفر در انتخابات شرکت کردند.
پس از آن نيز اکبر هاشمی رفسنجانی در دو انتخابات رياست جمهوری ۶ مرداد ۶۸ و ۲۱ مرداد ۷۲ دوبار به رياست جمهوری رسيد.
هفتمين دوره انتخابات رياست جمهوری در دوم خرداد سال ۷۶ برگزار شد و در آن محمد خاتمی به رياست جمهوری اسلامی برگزيده شد.
ويژگی اين انتخابات ، شرکت ۷۹.۹۳ درصد از واجدان شرايط بود که در تاريخ جمهوری اسلامی بيشترين ميزان مشارکت پس از همه پرسی تغيير رژيم در فروردين ۵۸ محسوب می شود.
آقای خاتمی در هشتمين انتخابات رياست جمهوری در هجدهم خرداد سال ۸۰ برای دومين بار به رياست جمهوری رسيد.
نهمين انتخابات رياست جمهوری نيز در دو مرحله در روزهای ۲۷ خرداد و سوم تير سال ۸۴ برگزار شد که با پيروزی محمود احمدی نژاد بر اکبر هاشمی رفسنجانی همراه بود.
برگزاری هفت انتخابات مجلس که نخستين آن در ۲۴ اسفند ۵۸ برگزار شد و آخرين آن در اول اسفند سال ۸۲ ، بخشی ديگر از رقابت های انتخاباتی در ۲۸ سال گذشته است.
بالاترين ميزان مشارکت در ميان هفت انتخابات مذکور مربوط به مجلس پنجم و مشارکت ۷۱ درصدی رای دهندگان است و کمترين مشارکت در ادوار مجلس تا کنون در انتخابات مجلس هفتم به ثبت رسيده که در آن تنها ۵۱ درصد واجدان شرايط آراء خود را به صندوق ريختند.
انتخابات مجلس خبرگان رهبری نخستين بار در ۱۹ آذر سال ۶۱ و دو دوره بعدی آن به ترتيب در ۱۶ مهر ۶۹ و اول آبان ۷۷ برگزار شده است.
بر اساس آمارهای موجود ، ميزان مشارکت در اولين انتخابات خبرگان ۷۷ درصد، در دومين انتخابات ۳۷ درصد و در سومين انتخابات اندکی بيش از ۴۶ درصد بوده است.
مجلس خبرگان که تعيين رهبر جمهوری اسلامی از جمله وظايف آن است،همچنين در طول تاريخ ۲۸ ساله جمهوری اسلامی روکورد دار کم ترين مشارکت در انتخابات است، تا جايی که در دومين دوره آن مشارکت رای دهندگان تنها ۳۷ درصد بوده است.
انتخابات جمعه ۲۴ آذر ماه سومين انتخابات شوراهای شهر و روستا در ايران است.
نخستين دوره انتخابات شوراها در هفتم اسفند سال ۷۷ و با پيگيری محمد خاتمی رييس جمهور ی وقت برای اجرای بخشی از قانون اساسی برگزار شد.
دومين دوره انتخابات شوراها نيز در نهم اسفند سال ۸۱ برگزار شد.اگر چه ميزان مشارکت در اولين دوره انتخابات شوراها بيش از ۶۴ درصد بود، اما در دومين انتخابات شوراها تنها ۴۹ درصد واجدان شرايط حضور يافتند.
نظر سنجی های منتشر شده در روزهای اخير که توسط مراکز دولتی در ايران صورت گرفته ميزان مشارکت احتمالی در انتخابات شوراها و خبرگان رهبری را که برای نخستين بار به طور همزمان برگزار می شود ، بين ۵۰ تا ۶۴ درصد اعلام کرده اند و هر دو طف اصلاح طلبان و اصولگرايان ادعا کرده اند که در صورت افزايش مشارکت در اين انتخابات به پيروزی خواهند رسيد.
