خبرگزاری مستقل «توران» آذربایجان در گزارشی از کاهش شدید منابع خاویاری آب‌های خزر تحت مالکیت آذربایجان و روی آوردن صیادان آذربایجانی به آب‌های تحت مالکیت قزاقستان در دریای خزر خبر داده است.
طبق ادعای این خبرگزاری، صید بی‌رویه ماهی‌های خاویاری در بخش جنوبی دریای خزر نسل چندین نوع از ماهی‌های خاویاری را در خطر انقراض قرار داده است.
سرپرست سازمان شیلات ایران، آقای تقوی، نیز در گفت‌وگو با واحد مرکزی خبر به برداشت بی‌رویه خاویار از ماهیان دریای خزر و کاهش ذخایر ماهیان خاویاری دریای خزر اشاره کرده و افزوده است که سالانه دست‌كم ۱۵ میلیون بچه‌ماهی خاویاری برای احیای نسل آن توسط ایران رهاسـازی می‌شود.
طبق برآوردها، کشورهای ساحلی دریای خزر سالانه حدود ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون بچه‌ماهی خاویار در خزر رها می‌کنند، اما کارشناسان بر این باورند که برای توازن ابقای نسل و صید ماهی‌های خاویاری سالانه حداقل ۱۵۰ میلیون بچه‌ماهی خاویار باید در دریای خزر رها شود.
خاویار یکی از گران‌ترین مواد غذایی دنیاست، و حدود ۹۰ درصد کل خاویار جهان از دریای خزر تولید می‌شود. درآمد حاصل از خاویار که در واقع تخم ماهی استورژن است در دریای خزر سالیانه یک میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
در همین حال «اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت» که مقر آن در سوئیس است در گزارشی می‌گوید که ۱۷ گونه از ۲۷ گونه ماهی استورژن جهان در «معرض خطر شدید» قرار دارند، به این معنی که با انقراض دست و پنجه نرم می‌کنند.
شش نوع از ماهی‌های استورژن در دریای خزر زندگی می‌کنند که همگی در لیست ماهی‌های «در معرض خطر شدید» این سازمان بین‌المللی قرار دارند.
با این همه سخنگوی وزارت محیط زیست و منابع طبیعی آذربایجان در گفت‌وگو با رادیوفردا با رد گزارش خبرگزاری «توران» می‌گوید: آذربایجان طبق توافق اجلاس ماه ژوئن کشورهای ساحلی دریای خزر در تهران، صید خاویار خود را تا هفت درصد کاهش داده و از صید دو نوع ماهی خاویار گران‌قیمت «کلمه» (شیپ) و «بلوگا» در مقیاس صنعتی امتناع کرده است.
به گفته وی، هجوم قاچاقچیان صیاد آذربایجان به آب‌های قزاقستان نه به خاطر کاهش منابع خاویاری آب‌های آذربایجان، بلکه به خاطر «تدابیر بسیار سخت‌گیرانه» دولت در مبارزه با صید غیرقانونی ماهی خاویار است.
«اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت» بر این باور است که تنها راه جلوگیری از انقراض ماهی‌های خاویاری دریای خزر ممنوعیت صید آنها حداقل تا ده سال آتی است. لیکن با توجه به قیمت نجومی خاویار، این تدبیر پیشگیرانه احتمال صدمه زدن به صنایع شیلات هر پنج کشور ساحلی دریای خزر را به وجود خواهد آورد.
با مراجعه به سایت‌های اینترنتی روسی فروشنده خاویار، قیمت هر کیلو خاویار بستگی به طعم و کیفیت آن از یک هزار تا پنج هزار دلار متغیر است. با این اوصاف هیچ یک از کشورهای ساحلی خزر تا به حال موافقت خود را برای ممنوعیت تولید و صادرات این ماده غذایی اشرافی اعلام نکرده‌اند.
با این همه طبق توافق کشورهای ساحلی دریای خزر برای سال ۲۰۱۰ سهم کشورها برای صید و صادرات ماهی‌های استورژن مشخص شده است و به صورت عمومی نسبت به سال قبل کاهشی هفت درصدی در صید ماهی‌های خاویاری در نظر گرفته شده است.
خانم ابراهیم اوا می گوید: سهم آذربایجان از صید ماهی خاویار ۸۴ تن و سهم صادرات آن ۶.۳۶۰ تن است که نسبت به سال قبل صید خاویار برای آذربایجان کاهش ۶.۷ درصدی دارد.
طبق توافق کشورهای ساحلی برای ایران ۴۰۳.۲۷۰ تن صید و ۳۸.۷۴۴ تن صادرات، برای قزاقستان ۱۷۱.۵۰۰ تن صید و ۱۳.۷۰ صادرات، برای روسیه ۲۶۸ تن صید و ۲۲.۸۰۰ تن صادرات و در نهایت برای ترکمنستان ۶۲.۲۰ تن صید و ۵.۵۷ تن صادرات ماهی خاویار در نظر گرفته شده است.
بر اساس اعلام کنوانسیون بین‌المللى گونه‌هاى جانورى و گیاهى در معرض خطر، میزان سهمیه در نظر گرفته شده براى صادرات خاویار توسط کشورهاى حاشیه دریاى خزر براى سال ۲۰۱۰ به مراتب کمتر از سال ۲۰۰۸ است و روند نزولی میزان سهمیه این کشورها همچنان ادامه دارد.
در سال ۲۰۰۹ کشورهای ساحلی به هیچ توافقی در رابطه با صید ماهی خاویار و صادرات آن دست نیافته بودند و هیچ آمار رسمی هم در مورد صید و صادرات خاویار برای سال ۲۰۰۹ منتشر نشد.
در مورد انقراض نسل ماهی‌های استورژن، خانم ابراهیم آوا می‌گوید که طبق مطالعات وزارت محیط زیست و منابع طبیعی آذربایجان در سال ۲۰۰۹ منابع زیست محیطی آب‌های تحت حاکمیت آذربایجان نسبت به سال قبل بدون تغییر باقی مانده است. ادعای خانم ابراهیم آوا تاکنون مورد تایید منابع مستقل داخلی و بین‌المللی قرار نگرفته است.
یک مشکل دیگر برای احیای نسل ماهی‌های خاویاری این است که اين ماهی‌ها تا قبل از ۱۵ سالگی تخم‌گذاری خود را آغاز نمی‌کنند.
این نوع ماهی‌ها که به گفته زیست‌شناسان قدمت آنها به قبل از دایناسورها و به ۲۵۰ میلیون سال می‌رسد، هم اکنون با خطر انقراض دست و پنجه نرم می‌کنند. عمق قسمت‌های شمالی دریای خزر چندین متر است، اما دریای خزر از شمال به جنوب رفته-رفته عمیق‌تر می‌شود و عمق آب‌های جنوبی که قسمت اعظم ماهی‌های خاویاری در آن زندگی می‌کنند، بعضا به هزار متر می‌رسد.
خانم ابراهیم آوا می‌گوید که در سال جاری فقط یک نمونه کشتی صید غیرقانونی ماهی خاویار به نام «دالغا» کشف و متوقف شده و این نشانگر عزم دولت برای ممانعت از فعالیت کشتی‌های صید قاچاقی ماهی‌های استورژن است.
با این همه کارشناسان مستقل بین‌المللی و حتی خود آذربایجان نیز نسبت به تدابیر دولتی هر پنج کشور ساحلی دریای خزر با شک و بدبینی نگاه می‌کنند و آمارهای بین‌المللی از خطر انقراض نسل ماهی‌های خاویاری تا دوازده سال آینده خبر می‌دهند.
طبق ادعای این خبرگزاری، صید بی‌رویه ماهی‌های خاویاری در بخش جنوبی دریای خزر نسل چندین نوع از ماهی‌های خاویاری را در خطر انقراض قرار داده است.
سرپرست سازمان شیلات ایران، آقای تقوی، نیز در گفت‌وگو با واحد مرکزی خبر به برداشت بی‌رویه خاویار از ماهیان دریای خزر و کاهش ذخایر ماهیان خاویاری دریای خزر اشاره کرده و افزوده است که سالانه دست‌كم ۱۵ میلیون بچه‌ماهی خاویاری برای احیای نسل آن توسط ایران رهاسـازی می‌شود.
طبق برآوردها، کشورهای ساحلی دریای خزر سالانه حدود ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون بچه‌ماهی خاویار در خزر رها می‌کنند، اما کارشناسان بر این باورند که برای توازن ابقای نسل و صید ماهی‌های خاویاری سالانه حداقل ۱۵۰ میلیون بچه‌ماهی خاویار باید در دریای خزر رها شود.
خاویار یکی از گران‌ترین مواد غذایی دنیاست، و حدود ۹۰ درصد کل خاویار جهان از دریای خزر تولید می‌شود. درآمد حاصل از خاویار که در واقع تخم ماهی استورژن است در دریای خزر سالیانه یک میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
در همین حال «اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت» که مقر آن در سوئیس است در گزارشی می‌گوید که ۱۷ گونه از ۲۷ گونه ماهی استورژن جهان در «معرض خطر شدید» قرار دارند، به این معنی که با انقراض دست و پنجه نرم می‌کنند.
شش نوع از ماهی‌های استورژن در دریای خزر زندگی می‌کنند که همگی در لیست ماهی‌های «در معرض خطر شدید» این سازمان بین‌المللی قرار دارند.
با این همه سخنگوی وزارت محیط زیست و منابع طبیعی آذربایجان در گفت‌وگو با رادیوفردا با رد گزارش خبرگزاری «توران» می‌گوید: آذربایجان طبق توافق اجلاس ماه ژوئن کشورهای ساحلی دریای خزر در تهران، صید خاویار خود را تا هفت درصد کاهش داده و از صید دو نوع ماهی خاویار گران‌قیمت «کلمه» (شیپ) و «بلوگا» در مقیاس صنعتی امتناع کرده است.
به گفته وی، هجوم قاچاقچیان صیاد آذربایجان به آب‌های قزاقستان نه به خاطر کاهش منابع خاویاری آب‌های آذربایجان، بلکه به خاطر «تدابیر بسیار سخت‌گیرانه» دولت در مبارزه با صید غیرقانونی ماهی خاویار است.
«اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت» بر این باور است که تنها راه جلوگیری از انقراض ماهی‌های خاویاری دریای خزر ممنوعیت صید آنها حداقل تا ده سال آتی است. لیکن با توجه به قیمت نجومی خاویار، این تدبیر پیشگیرانه احتمال صدمه زدن به صنایع شیلات هر پنج کشور ساحلی دریای خزر را به وجود خواهد آورد.
با مراجعه به سایت‌های اینترنتی روسی فروشنده خاویار، قیمت هر کیلو خاویار بستگی به طعم و کیفیت آن از یک هزار تا پنج هزار دلار متغیر است. با این اوصاف هیچ یک از کشورهای ساحلی خزر تا به حال موافقت خود را برای ممنوعیت تولید و صادرات این ماده غذایی اشرافی اعلام نکرده‌اند.
با این همه طبق توافق کشورهای ساحلی دریای خزر برای سال ۲۰۱۰ سهم کشورها برای صید و صادرات ماهی‌های استورژن مشخص شده است و به صورت عمومی نسبت به سال قبل کاهشی هفت درصدی در صید ماهی‌های خاویاری در نظر گرفته شده است.
خانم ابراهیم اوا می گوید: سهم آذربایجان از صید ماهی خاویار ۸۴ تن و سهم صادرات آن ۶.۳۶۰ تن است که نسبت به سال قبل صید خاویار برای آذربایجان کاهش ۶.۷ درصدی دارد.
طبق توافق کشورهای ساحلی برای ایران ۴۰۳.۲۷۰ تن صید و ۳۸.۷۴۴ تن صادرات، برای قزاقستان ۱۷۱.۵۰۰ تن صید و ۱۳.۷۰ صادرات، برای روسیه ۲۶۸ تن صید و ۲۲.۸۰۰ تن صادرات و در نهایت برای ترکمنستان ۶۲.۲۰ تن صید و ۵.۵۷ تن صادرات ماهی خاویار در نظر گرفته شده است.
بر اساس اعلام کنوانسیون بین‌المللى گونه‌هاى جانورى و گیاهى در معرض خطر، میزان سهمیه در نظر گرفته شده براى صادرات خاویار توسط کشورهاى حاشیه دریاى خزر براى سال ۲۰۱۰ به مراتب کمتر از سال ۲۰۰۸ است و روند نزولی میزان سهمیه این کشورها همچنان ادامه دارد.
در سال ۲۰۰۹ کشورهای ساحلی به هیچ توافقی در رابطه با صید ماهی خاویار و صادرات آن دست نیافته بودند و هیچ آمار رسمی هم در مورد صید و صادرات خاویار برای سال ۲۰۰۹ منتشر نشد.
در مورد انقراض نسل ماهی‌های استورژن، خانم ابراهیم آوا می‌گوید که طبق مطالعات وزارت محیط زیست و منابع طبیعی آذربایجان در سال ۲۰۰۹ منابع زیست محیطی آب‌های تحت حاکمیت آذربایجان نسبت به سال قبل بدون تغییر باقی مانده است. ادعای خانم ابراهیم آوا تاکنون مورد تایید منابع مستقل داخلی و بین‌المللی قرار نگرفته است.
یک مشکل دیگر برای احیای نسل ماهی‌های خاویاری این است که اين ماهی‌ها تا قبل از ۱۵ سالگی تخم‌گذاری خود را آغاز نمی‌کنند.
این نوع ماهی‌ها که به گفته زیست‌شناسان قدمت آنها به قبل از دایناسورها و به ۲۵۰ میلیون سال می‌رسد، هم اکنون با خطر انقراض دست و پنجه نرم می‌کنند. عمق قسمت‌های شمالی دریای خزر چندین متر است، اما دریای خزر از شمال به جنوب رفته-رفته عمیق‌تر می‌شود و عمق آب‌های جنوبی که قسمت اعظم ماهی‌های خاویاری در آن زندگی می‌کنند، بعضا به هزار متر می‌رسد.
خانم ابراهیم آوا می‌گوید که در سال جاری فقط یک نمونه کشتی صید غیرقانونی ماهی خاویار به نام «دالغا» کشف و متوقف شده و این نشانگر عزم دولت برای ممانعت از فعالیت کشتی‌های صید قاچاقی ماهی‌های استورژن است.
با این همه کارشناسان مستقل بین‌المللی و حتی خود آذربایجان نیز نسبت به تدابیر دولتی هر پنج کشور ساحلی دریای خزر با شک و بدبینی نگاه می‌کنند و آمارهای بین‌المللی از خطر انقراض نسل ماهی‌های خاویاری تا دوازده سال آینده خبر می‌دهند.
