پارلمان اروپا روز چهارم آبانماه با ۴۵۷ رای مثبت در برابر ۱۷۴ رای منفی، قطعنامه پیشنهادی برای عادی سازی و گسترش روابط با ایران را تصویب کرد.
این قطعنامه توسط «ریچارد هوویت» از اعضای شاخه قانونگذاری اتحادیه اروپا از حزب کارگر بریتانیا و متحد نزدیک جرمی کوربین رئیس این حزب، تهیه شده و «درباره راهبرد اتحادیه اروپا در قبال ایران پس از توافق هسته ای » است.
ریچارد هوویت در مورد لزوم ایجاد روابط بهتر با ایران چنین امری را به نفع مردم ایران و اروپا دانست و برای حل جنگهای منطقهای در سوریه٬ یمن و سایر مناطق خاورمیانه ضروری توصیفش کرد. وی همچنین گفت گذشته از مباحث اقتصادی٬ برقراری ارتباط با ایران میتواند برای انجام گفتوگوهای حقوق بشری نیز مفید واقع شود.
قطعنامه پارلمان اروپا از توسعه تجارت با ایران حمایت می کند و از اتحادیه اروپا می خواهد تا با دیپلماسی فعال به کاهش تنش میان تهران و ریاض کمک کند . در این قطعنامه همچنین تاکید شده است که توافق هسته ای ایران و گروه ۱+۵دستاوردی مهم برای دیپلماسی چند جانبه و به ویژه دیپلماسی اروپاست.
پارلمان اروپا همچنین در این قطعنامه از نتایج مثبت به دست آمده از توافق هسته ای از جمله رشد ۴۳ درصدی در روابط تجاری میان ایران و اتحادیه اروپا در شش ماه اول سال ۲۰۱۶ و ارتباط دوباره حدود ۳۰ بانک ایرانی با سوییفت حمایت کرده است.
در بخشی از این قطعنامه آمده است که احترام به حقوق بشر باید در تمامی توافقهای سرمایه گذاری مورد توجه قرار گیرد.
قطعنامه پارلمان اروپا همچنین از ایران خواسته است که از حجم اعدامها بکاهد. در این قطعنامه به لزوم استفاده از ایران برای حل پرونده های بحرانی منطقه مانند سوریه و یمن نیز اشاره شده است.
در این گزارش یک بار دیگر به بحث آزمایش های موشکی جمهوری اسلامی ایران هم اشاره شده و آن را نگران کننده خوانده است.
واکنش ایران به قطعنامه پارلمان اروپا از دو جنبه برخوردار بوده است. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران از اروپا خواست بدون ملاحظات سیاسی و جار و جنجالهای تبلیغاتی سوء، اقدام به تدوین راهکارهایی مشخص برای توسعه و تعمیق روابط کند.
بهرام قاسمی، در این زمینه گفت این موضوع حاکی از اراده مثبت این نهاد اروپایی برای گسترش و تعمیق مناسبات دوجانبه در تمامی ابعاد با ایران است.
وی افزود: اشاره به برخی موارد که با واقعیات موجود جمهوري اسلامی ایران سازگاری ندارد و مبتنی بر دیدگاههای متفاوت فرهنگ اروپایی عنوان شده، نمیتواند کمک چندانی به توسعه روابط کند.
با این حال افرادی چون محمدجواد لاریجانی دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه گفت در قطعنامه پارلمان اروپا اشکالات زیادی میبیند چرا که به باور وی حتی در حوزه تجاری نیز به ایران بهعنوان محل فروش کالاهای اروپایی نگاه شده است.
وی اضافه کرد: حتی در مساله هستهای نیز در این بیانیه بهصورت بیادبانه عنوان شده است که ایران باید حواسش جمع باشد چرا که در صورت کمترین تخلف تمام تحریمها بازمیگردد.
لاریجانی افزود: در موضوع حقوق بشر هم آنها صلاحیت ندارند بگویند که ایران باید خود را اصلاح کند در حالی که آنها مملو از خشونت و نقض حقوق بشرند.
در میان ائتلافهای مخالف عادی سازی روابط اتحادیه اروپا با ایران در پارلمان اروپا میتوان به ائتلاف لیبرال دموکراتها اشاره کرد که تمام اعضایشان علیه تصویب قطعنامه رای دادند.
هانس وَن بالن، از نمایندگان پارلمان اروپا تصریح کرده است «طرح تصویب شده از سوی کمیته امور خارجی پارلمان اروپا» جدی بودن شروط و معیارهایی تعیین شده برای ایران را نشان نمیدهد.
قطعنامه پارلمان اروپا یک سند حقوقی الزام آور نیست که اتحادیه اروپا را ملزم به رعایت آن کند.