رابرت هيوسون، ويراستار تسليحات هوايی نشريه دفاعی جينز، در مقاله ای به نقش چين در ساخت موشک های ايران و رابطه نظامی دو کشور می پردازد.
راديو فردا در همين زمينه با او گفت وگو کرده است.
يکی از نکاتی که می توان از مقاله شما برداشت کرد اين است که اگرچه چين و ايران از رابطه نظامی بين خود راضی هستند، اما هنوز نيروی هوايی جمهوری اسلامی سلاح های آمريکايی را شاخص خود می داند. توليدات نظامی چين را در مقايسه با آمريکا چطور می بينيد؟
چين يک قدرت هوايی رو به رشد است. اين کشور می خواهد در فن آوری هوايی قرن ۲۱ يک قدرت خلاق باشد و به حد ايالات متحده آمريکا و اروپای غربی رسيده و حتی از آن نيز فراتر رود، اما هنوز به آنجا نرسيده است.
چين هنوز به طور قابل ملاحظه ای از روی دست سايرين کپی می کند و کپی کننده بسيار قابلی است و هواپيماها و موشک های سطح بالايی توليد می کند که تماماً از فن آوری سايرين استفاده شده است. اما ما منتظر توليدات منحصر به فرد چين نيز هستيم.
در ارتباط با چين و ايران بايد بگويم چين برای ايران گرچه بهترين نيست اما تا حد ممکن خوب است. به اين معنی که آن چه اکنون چين به ايران تحويل می دهد از بسياری جهات بهتر از تسليحاتی است که ايران از پيش از انقلاب در اختيار داشته که از آمريکا خريداری شده بود، چون آن تسليحات ديگر قديمی شده است.
اگر ايران می توانست تسليحات خود را از آمريکا يا هر کشور ديگری در بازار آزاد خريداری کند، می توانست با شرايط بهتری معامله کند؟
تا زمانی که نظام کنونی بر سر کار است و سياست های امروز خود را دنبال می کند چنين امکانی هرگز وجود نخواهد داشت. چه بخواهيد چه نخواهيد شرايط بين المللی طوری است که هرگز با نظامی شدن دولت فعلی ايران موافقت نخواهد شد، به همين دليل ايران به چين روی آورده است.
چينی ها در جدا کردن سياست از مسايل مالی بسيار ماهر هستند. کالاهای چينی ممکن است بهترين نباشد اما برای ايران کافی و به صرفه است. در ضمن چين در وعده های خود قابل اطمينان است و آن چه را تقبل کرده سر موقع و به قيمت توافق شده تحويل می دهد. چين به نفت ايران نيازمند است و در عوض تسليحات نظامی، نفت ايران را به دست می آورد.
آيا چين از اين که ايران به يک قدرت بی رقيب در منطقه بدل شود نگران نيست؟
قدری زياده روی است اگر بگوييم ايران به کمک تسليحات نظامی چين به قدرتی بی رقيب در منطقه بدل می شود. صنايع نظامی ايران در سال های ۶۰ و ۷۰ ميلادی بدون ترديد در منطقه بدون رقيب بود، اما بعد از انقلاب اين مسير به عقب بازگشت. اکنون ايران می کوشد با کمک کشورهايی مانند چين اين عقب گرد را جبران کند ولی چين بسيار محتاط است که چه نوع سلاح هايی در اختيار ايران بگذارد. برای مثال چين به ايران در توليد موشک های کوچک تاکتيکی کمک می کند، اما به توليد موشک های بالستيک يا دوربرد ايران تا کنون کمکی نکرده است.
اين موشک های بزرگ و برنامه هسته ای ايران است که نگرانی جهانی به وجود می آورد، اما نظامی شدن ايران تا همين حد نيز همسايه هايش را نگران کرده و می بينيم کشورهايی چون عربستان سعودی و کشورهای حوزه خليج فارس نيز در سال های اخير به ميزان بی سابقه ای تسليحات نظامی خود را افزايش داده اند.
فکر می کنيد چين هرگز با تحريم های ايران موافقت کند؟
موضع چين در مورد تحريم ايران هر روز به يک سو تغيير می کند. چين در برابر خواست جامعه بين المللی بسيار محتاطانه رفتار می کند و نمی خواهد آن را از خود براند، اما در عمل هيچ اقدامی انجام نمی دهد.
با اين حال به نظر می رسد اکنون چين با برخی خواست های جامعه بين المللی در مورد تحريم ايران موافقت خواهد کرد اما نه با همه آن. اين به مثابه يک پيروزی در سازمان ملل تلقی خواهد شد در حالی که کماکان جايی برای تداوم رابطه چين و ايران باقی می گذارد.
راديو فردا در همين زمينه با او گفت وگو کرده است.
يکی از نکاتی که می توان از مقاله شما برداشت کرد اين است که اگرچه چين و ايران از رابطه نظامی بين خود راضی هستند، اما هنوز نيروی هوايی جمهوری اسلامی سلاح های آمريکايی را شاخص خود می داند. توليدات نظامی چين را در مقايسه با آمريکا چطور می بينيد؟
چين يک قدرت هوايی رو به رشد است. اين کشور می خواهد در فن آوری هوايی قرن ۲۱ يک قدرت خلاق باشد و به حد ايالات متحده آمريکا و اروپای غربی رسيده و حتی از آن نيز فراتر رود، اما هنوز به آنجا نرسيده است.
چين هنوز به طور قابل ملاحظه ای از روی دست سايرين کپی می کند و کپی کننده بسيار قابلی است و هواپيماها و موشک های سطح بالايی توليد می کند که تماماً از فن آوری سايرين استفاده شده است. اما ما منتظر توليدات منحصر به فرد چين نيز هستيم.
در ارتباط با چين و ايران بايد بگويم چين برای ايران گرچه بهترين نيست اما تا حد ممکن خوب است. به اين معنی که آن چه اکنون چين به ايران تحويل می دهد از بسياری جهات بهتر از تسليحاتی است که ايران از پيش از انقلاب در اختيار داشته که از آمريکا خريداری شده بود، چون آن تسليحات ديگر قديمی شده است.
اگر ايران می توانست تسليحات خود را از آمريکا يا هر کشور ديگری در بازار آزاد خريداری کند، می توانست با شرايط بهتری معامله کند؟
تا زمانی که نظام کنونی بر سر کار است و سياست های امروز خود را دنبال می کند چنين امکانی هرگز وجود نخواهد داشت. چه بخواهيد چه نخواهيد شرايط بين المللی طوری است که هرگز با نظامی شدن دولت فعلی ايران موافقت نخواهد شد، به همين دليل ايران به چين روی آورده است.
چينی ها در جدا کردن سياست از مسايل مالی بسيار ماهر هستند. کالاهای چينی ممکن است بهترين نباشد اما برای ايران کافی و به صرفه است. در ضمن چين در وعده های خود قابل اطمينان است و آن چه را تقبل کرده سر موقع و به قيمت توافق شده تحويل می دهد. چين به نفت ايران نيازمند است و در عوض تسليحات نظامی، نفت ايران را به دست می آورد.
آيا چين از اين که ايران به يک قدرت بی رقيب در منطقه بدل شود نگران نيست؟
قدری زياده روی است اگر بگوييم ايران به کمک تسليحات نظامی چين به قدرتی بی رقيب در منطقه بدل می شود. صنايع نظامی ايران در سال های ۶۰ و ۷۰ ميلادی بدون ترديد در منطقه بدون رقيب بود، اما بعد از انقلاب اين مسير به عقب بازگشت. اکنون ايران می کوشد با کمک کشورهايی مانند چين اين عقب گرد را جبران کند ولی چين بسيار محتاط است که چه نوع سلاح هايی در اختيار ايران بگذارد. برای مثال چين به ايران در توليد موشک های کوچک تاکتيکی کمک می کند، اما به توليد موشک های بالستيک يا دوربرد ايران تا کنون کمکی نکرده است.
اين موشک های بزرگ و برنامه هسته ای ايران است که نگرانی جهانی به وجود می آورد، اما نظامی شدن ايران تا همين حد نيز همسايه هايش را نگران کرده و می بينيم کشورهايی چون عربستان سعودی و کشورهای حوزه خليج فارس نيز در سال های اخير به ميزان بی سابقه ای تسليحات نظامی خود را افزايش داده اند.
فکر می کنيد چين هرگز با تحريم های ايران موافقت کند؟
موضع چين در مورد تحريم ايران هر روز به يک سو تغيير می کند. چين در برابر خواست جامعه بين المللی بسيار محتاطانه رفتار می کند و نمی خواهد آن را از خود براند، اما در عمل هيچ اقدامی انجام نمی دهد.
با اين حال به نظر می رسد اکنون چين با برخی خواست های جامعه بين المللی در مورد تحريم ايران موافقت خواهد کرد اما نه با همه آن. اين به مثابه يک پيروزی در سازمان ملل تلقی خواهد شد در حالی که کماکان جايی برای تداوم رابطه چين و ايران باقی می گذارد.
