«پوشیدن چکمه های بلند روی شلوار، استفاده از کلاه به جای روسری، پوشیدن مانتوهای تنگ و چسبان و پوشیدن کاپشن های کوتاه به جای مانتو از جمله مصادیق برخورد با بد پوششی است.»
این گفته های سردار احمد رادان، رییس پلیس تهران بزرگ است که روز شنبه، ۱۷ آذر ماه، در جمع خبرنگاران از اجرای گسترده طرح تشدید با آنچه «بد پوششی ویژه زمستان» می نامید، خبر داد.
رییس پلیس تهران بزرگ گفت: با افزایش گشت های طرح امنیت پلیس و با حضور عوامل زن و مرد، پلیس با «بد پوششی زمستانی» مبارزه می کند.
سردار رادان همچنین گفت:«با کسی تعارف نداریم و این طرح تعطیلی ندارد مگر آنکه دیگر پلیس نیرویی برای مقابله با آنچه بد پوششی می نامید ، نداشته باشد.»
رییس پلیس تهران در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه مصادیق برخورد با افراد بدحجاب در کجا تصمیم گیری می شود، گفت:« این مصادیق در ستاد جرایم خاص متشکل از نماینده قوه قضاییه، پلیس، سپاه، وزارت اطلاعات و دستگاه های فرهنگی تصمیم گیری می شوند.»
واکنش های متفاوت
اجرای مرحله تازه طرح امنیت اجتماعی که از آن با عنوان «طرح زمستانه» یاد می شود با واکنش های متفاوتی روبرو شده و همزمان انتقادهایی را نیز برانگیخته است.
بسیاری از منتقدان طرح امنیت اجتماعی معتقدند طرح جدید نیروی انتظامی گام دیگری در جهت محدود شدن آزادی های فردی در ایران است. مرجان، ۲۴ساله که در یکی از محله های مرکز شهر تهران زندگی می کند در گفت و گو با رادیو فردا می گوید: گاهی برخوردها در قالب طرح امنیت اجتماعی بیش از حد لازم است و می افزاید:«به نظر من طرح خوبی است ولی در بعضی موارد خیلی زیاده روی می کنند. مثلا خانمی چادری دیدم که با شوهرش در خیابان راه می رفت و نیروی انتظامی تنها به خاطر اینکه چکمه بر پا داشت و چکمه اش را روی شلوارش پوشیده بود، او را متوقف کرده بود.»
با این حال مریم نامور، مادر مرجان معتقد است طرح امنیت اجتماعی در برخی موارد بسیار خوب است. او به رادیو فردا می گوید:« طرح امنیت اجتماعی، مبارزه با بد حجابی و مبارزه با اراذل و اوباش خیلی خوب است. اما کمی هم باید با جوان ها کنار بیاییم چون اگر خیلی آنها را در تنگنا قرار دهیم، از سوی دیگر خشم خود را بروز می دهند.»
با این حال این طرح با انتقاداتی نیز مواجه شده است. بسیاری از منتقدان طرح امنیت اجتماعی معتقدند این طرح گام دیگری در جهت محدود شدن آزادی های فردی در ایران است.
رضوان مقدم، از فعالان حقوق زنان در تهران در مصاحبه با رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی می گوید: پلیس و نیروی انتظامی به جای برخورد با زنان به خاطر نوع پوشش آنها، باید به مسایل مهم تری در جامعه توجه کنند. وی می افزاید:« در جامعه امنیت و خیلی مسایل دیگر هم هست که اصلا مساله حجاب زن ها ایجاد نا امنی نمی کند. افرادی که شب ها در خیابان مزاحم افراد می شوند، کسانی که مواد مخدر بین جوانان پخش می کنند، اشاعه انواع بیماری ها و بحران های اجتماعی می کنند را باید ساماندهی کنند.»
اما صبا، ۲۷ ساله معتقد است: لباس پوشیدن افراد بستگی به سلیقه خود آنها دارد اما همه چیز بستگی به جامعه ای که در آن زندگی می کنیم، دارد.
او در گفت و گو با رادیو فردا می گوید:« به نظر من این حق هر کسی است که لباسش را خودش انتخاب کند. لباس پوشیدن بستگی به شخصیت افراد دارد. ولی چون در جامعه ای که زندگی می کنیم باید به قوانین و مقررات احترام بگذاریم، چاره ای نداریم که این قوانین را بپذیریم.»
از مادر مرجان می پرسم، آیا در مورد لباس پوشیدن دخترش سخت گیری می کند، او می گوید:«من هیچوقت نمی گویم لباسی که جلب توجه کند بپوشد اما در زمستان چکمه پوشیدن مانعی ندارد. تابستان هم کفش بندی و خنک می پوشند. من نمی گویم خیلی تنگ یا گشاد باشد.»
چکمه؛ نماد «تبرج» به نامحرم!
سردار احمد رادان اعلام کرده که طرح امنیت اجتماعی تا زمانی که دغدغه های مردم رفع نشود، ادامه خواهد داشت.
به گفته آقای رادان، پیش از انجام این طرح نظرسنجی هایی از خانواده ها انجام شده و برخی خانواده ها خواستار برخورد با کسانی که وی بد پوشش می نامید، شده اند.
وی گفت :« شروع این طرح مبنای علمی داشته و انتخاب مصادیق طرح نیز برگرفته از نظرات علمی و نظرسنجی از مردم توسط مراکز معتبر است.»
یکی از مواردی که سردار رادان به عنوان مصداق «بد پوششی» از آن نام برده است، پوشیدن چکمه بلند روی شلوار است.
سردار رادان در این باره گفت که پوتین بر روی شلوار از لحاظ شرعی نوعی «تبرج»، خودنمایی به نامحرم، به شمار می رود و بر این اساس با توجه به اینکه «تبرج» از مصادیق «بد پوششی» است، با این قبیل موارد نیز برخورد خواهد شد.
به گفته سردار رادان، ملاک طرح امنیت اجتماعی شرع است و قرار گرفتن چکمه بر روی شلوار به دلیل نشان دادن بخشی از برجستگی های بدن از مصادیق مغایرت با شرع است و «تبرج» به حساب می آید.
صبا می گوید: چون قانون های وضع شده اجباری است، همه مجبور می شوند از آن پیروی کنند و سلیقه و آزادی انتخاب افراد در نظر گرفته نمی شود.
وی در ادامه می افزاید:«من شخصا خودم قبول ندارم که چکمه پوشیدن ایرادی داشته باشد اما چون در جامعه ای اسلامی زندگی می کنیم مجبوریم به این قوانین عمل کنیم چون اجباری است و کاری نمی شود کرد.»
از صبا می پرسم آیا با توجه به سخت گیری های جدید درباره لباس، خودش چکمه می پوشد؟ او در پاسخ می گوید:«من چکمه می پوشم ولی سعی می کنم شلوارم را روی آن بپوشم چون اگر روی شلوارم چکمه بپوشم، مجبورم جواب پس بدهم و دنبال دردسر نمی گردم.»
مریم نامور، ۵۰ ساله با اشاره به زمان جوانی خودش می گوید اگر پوشیدن چکمه بد است، چرا در مغازه ها فروخته می شود و می افزاید:«در برف و باران باید چکمه پوشیده شود. از وقتی من بچه بودم تا الان که پنجاه سالم است، چکمه در زمستان مد بوده است.»
در همین حال صبا معتقد است که دلیل اینکه پوشیدن چکمه از مصادیق «بد پوششی» محسوب شده است این است که این نوع پوشش مد شده است و نیروهای انتظامی و پلیس با هر لباسی که مد شود، مبارزه می کنند.
برای مثال او از صندل نام می برد که در تابستان پوشیدن آن ممنوع می شود. او می گوید:« به مد ربط دارد چون تا چند سال پیش این سخت گیری ها نبود چون به آن صورت مد نبود. الان که خیلی مد شده است، سخت گیری می کنند.»
برخورد «توهین آمیز» پلیس زنان
با وجود آنکه سردار رادان گفته است که برگزاری کارگاه های مختلف برای بالا بردن آستانه تحمل واحدهای گشتی از جمله اهداف پلیس است و برخورد نامناسب با مردم برای پلیس قابل قبول نخواهد بود، به گفته برخی از کسانی که پیش از این نیز در طرح امنیت اجتماعی به آنها تذکر داده شده، برخورد نیروهای انتظامی به ویژه پلیس های زن توهین آمیز و با خشونت همراه است.
به گفته سردار رادان، رییس پلیس تهران، پوتین بر روی شلوار از لحاظ شرعی نوعی «تبرج»، خودنمایی به نامحرم، به شمار می رود. صبا در این باره می گوید:« برای خودم پیش نیامده است ولی در خیابان دیده ام که نیروهای انتظامی برخورد خیلی بدی با مردم دارند. حتی اگر کسی قاتل باشد هم باید با او با احترام برخورد کرد. اینکه در خیابان با مردم این طور برخورد کنند، یا کسی را کتک بزنند، درست نیست.»
در برخی از موارد افرادی که از نظر نیروی انتظامی و پلیس تهران پوشش مناسبی ندارند، به مراکز نیروی انتظامی برده شده و به خانواده های آنها اطلاع داده می شود که با لباس مناسب به دنبال فرزندشان بروند. در برخی موارد از دستگیر شدگان تعهد نیز گرفته می شود.
صبا این برخورد را مناسب نمی داند و می گوید: «به نظر من واقعا زشت است که در کشوری این طور با یک زن یا مرد برخورد کنند. خیلی بد است که کسی را به مراکز نیروی انتظامی ببرند و به خانواده او بگویند که مانتو یا کفشی برای او بیاورد تا او را آزاد کنند.»
مریم نامور مادری که دو دختر جوان دارد می گوید گاهی برخورد نیروهای انتظامی با مردم بسیار توهین آمیز و تحقیر آمیز است:«من و دخترانم تاکنون توسط نیروهای انتظامی متوقف نشده ایم ولی چند فیلم از سخت گیری های نیروی انتظامی دیده ام که برخوردشان با مردم خیلی بد بوده است.»
هر ساله با آغاز فصل تابستان و گرم شدن هوا، سخت گیری در مورد نوع لباس و پوشش افزایش پیدا می کرد. امسال با آغاز فصل زمستان نیز شاهد سخت گیری های نیروی انتظامی درباره نوع پوشش افراد به ویژه زنان در تهران هستیم.
صبا معتقد است که این سخت گیری ها مدتی تشدید خواهد شد و دوباره به حالت عادی باز خواهد گشت.
وی می افزاید:«شاید تا حدودی مردم بترسند و از ترس این لباس ها را نپوشند. در کل فکر می کنم به طور موقت بتوانند جلوی آن را بگیرند. ولی باز هم فکر نمی کنم این سخت گیری ها تاثیر زیادی داشته باشد.»
«فیلم هایی که غیر اخلاقی خوانده شده و از طریق موبایل انتقال داده می شوند، پوشیدن لباس هایی که مبتذل غربی و با آرم و علایم گروه های منحرف خوانده شده، فیلم های مبتذل، سی دی های غیر مجاز و تهیه و توزیع مواد مخدر، قرص های روانگردان و مشروبات الکلی»، همه از سوی رییس پلیس تهران، از مصادیق مخالف با امنیت اجتماعی و اخلاقی جامعه نامیده شده اند.
رییس پلیس تهران همچنین از برخورد با سرنشینان خودرو ها خبر داد و گفت: ماموران پلیس اعم از راهنمایی و رانندگی و انتظامی، با آنچه از مصادیق «بد پوششی » می بینند، برخورد خواهند کرد.
همچنین قرار است پلیس های زن در پیست های اسکی در کنار پلیس های مرد حاضر شده و با به گفته او افراد «بد پوشش» برخورد کنند.
