نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران از تصمیم اروپا برای فعال کردن مکانیسم حل اختلاف در برجام توسط سه کشور اروپایی عضو برجام استقبال کرد.
برایان هوک روز سهشنبه ۲۴ دی به خبرگزاری رویترز گفت ایالات متحده از ایده بوریس جانسون نخستوزیر بریتانیا برای جایگزینی توافق دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا با برجام نیز «بسیار خرسند» است.
آقای جانسون گفته است «اگر قرار است آن (برجام) را کنار بگذاریم، پس بیایید آن را جایگزین کنیم و بگذارید آن را با توافق ترامپ جایگزین کنیم».
آقای ترامپ میگوید به کارزار فشار حداکثری برای کشاندن ایران به پای میز مذاکرات و امضای توافق جدید هستهای ادامه خواهد داد.
ایالات متحده میگوید که برنامه موشکی و نقش تهران در منطقه نیز باید در توافق جدید گنجانده شود.
آقای هوک در بخش دیگری از اظهاراتش گفت که از ابتکار اروپاییها برای حل مسئله هستهای ایران حمایت میکند، اما دوست دارد اروپاییها به تلاشهای آمریکا برای منزوی کردن ایران ملحق شوند.
همزمان روسیه تصمیم سه کشور اروپایی برای فعال کردن مکانیسم حل اختلاف در برجام را محکوم کرد و گفت که این اقدام باعث ایجاد «تنشهای تازه» خواهد شد.
وزارت خارجه روسیه با انتشار بیانیهای گفته است مسکو احتمال اینکه اقدامات «بیملاحظه» اروپاییها منجر به افزایش تنشها پیرامون برنامه هستهای ایران شود را منتفی نمیداند.
بریتانیا، فرانسه و آلمان روز سهشنبه اعلام کردند که مکانیسم حل اختلاف در برجام را علیه تهران فعال میکنند، مکانیسمی که میتواند در نهایت باعث اعمال دوباره تحریمهای سازمان ملل علیه ایران شود.
این سه کشور با اشاره به عدول مرحله به مرحله تهران از تعهدات برجامیاش افزودند که «به دلیل اقدامهای ایران چارهای نمانده» جز اینکه مکانیسم حل اختلاف را فعال کنیم.
آمریکا اردیبهشت پارسال از برجام خارج شد و به غیر از آن، کشورهای بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین فعلا عضو توافق هستهای با ایران هستند.
وزارت خارجه روسیه میگوید که دلیلی برای فعال کردن مکانیسم ماشه وجود ندارد و این مکانیسم کلا برای اهداف دیگر و حل اختلافات دیگری در نظر گرفته شده است.
به رغم اعلام پایان «تعهدات عملیاتی» ایران در برجام، روسیه تاکنون چندین بار گفته است که این تصمیم به معنی نقض برجام نیست.
به گفته مسکو، تحریمهای آمریکا ایران را وادار به چنین تصمیمات و اقداماتی کرده است.
بیانیه وزارت خارجه روسیه میافزاید به رغم همه چالشها، ایران روابط خود را (با آژانس بینالمللی انرژی اتمی) قطع نکرده است.
هنوز معلوم نیست موضع چین در قبال تصمیم جدید اروپاییها برای فعال کردن مکانیسم حل اختلاف در برجام چیست، اما بیانیه وزارت خارجه روسیه میگوید برنامه هستهای ایران هنوز زیر کنترل و نظارت دائمی آژانس بینالمللی انرژی اتمی است و سطح نظارت «به صورت بیسابقهای بالا» است.
ایران روز سهشنبه به بیانیه سه کشور اروپایی واکنش نشان داد و تهدید کرد که به هرگونه اقدامات «غیرسازنده» در این زمینه «با جدیت و قاطعیت به طور مناسب پاسخ خواهد داد».