رئیس سازمان برنامه و بودجه ایران می‌گوید از سال آینده ارز دو نرخی در بازار نخواهیم داشت و اگر بخواهیم یارانه‌ای را به کالایی تخصیص دهیم به شکل ریالی خواهد بود.
این اظهارات مسعود میرکاظمی به معنی حذف کامل ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالا و دارو است.
آقای میرکاظمی روز دوشنبه ۱۳ دی‌ماه با تایید حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی گفته است طبق قانون سال آینده نمی‌توانیم یارانه ۴۲۰۰ تومانی داشته باشیم و فقط می‌توانیم با ریال از دهک‌های کم درآمد حمایت کنیم.
این در حالی است که طی هفته‌های گذشته مقامات دولتی بارها اعلام کرده بودند که ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات دارو را متوقف نخواهند کرد.
گمانه‌زنی‌ها از حذف ارز ترجیحی بعد از انتشار متن لایحه بودجه ۱۴۰۱ آغاز شد که نرخ تسعیر ارز را دو برابر کرده و به ۲۳ هزار تومان رسانده بود و خبری از ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز در بودجه نبود.
این موضوع به موجی از نگرانی‌ها درباره تورم افسارگسیخته اقلام ضروری و دارو با حذف ارز ترجیحی دامن زد؛ موضوعی که رسانه‌های نزدیک به دولت و نهادهای امنیتی نیز طی هفته‌های گذشته به صورت گسترده‌ای به آن پرداخته و ارز ترجیحی را «مایه فساد» عنوان کرده‌اند.
دولت هنوز مشخص نکرده است که قیمت ارز تک‌نرخی چه میزان خواهد بود، اما در حال حاضر نرخ ارز نیمایی حدود ۲۵ هزار تومان و نرخ آزاد دلار بیش از ۲۹ هزار تومان است. از سوی دیگر، نرخ تسعیر ارز در بودجه نیز ۲۳ هزار تومان است که همه این ارقام اختلاف چشمگیری نسبت به هم دارند.
رئیس سازمان برنامه و بودجه ایران مدعی شده که تمام گزارش‌ها و تحلیل‌ها حاکی از این است که یارانه‌ای که از طریق دو نرخی شدن ارز وارد بازار می‌شود اثربخش نیست و در سفره مردم قرار نمی‌گیرد.
همزمان با اظهارات این مقام سازمان برنامه و بودجه، محمدرضا میرتاج‌الدینی، عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱، اعلام کرد که نظام می‌خواهد یارانه‌ها را ریالی کند به جای حالت کنونی که ارزی است، و به جای یارانه غیرمستقیم و پنهان آن را مستقیم توزیع کند.
یارانه پنهان به معنی اختلاف قیمت کالاها در داخل و خارج از کشور است، خصوصا بخش انرژی که در سال ۲۰۲۰ اختلاف قیمت گاز، محصولات نفتی و برق در ایران نسبت به بازارهای خارجی طبق برآورد بانک جهانی حدود ۳۰ میلیارد دلار بود.
اظهارات میرتاج‌الدینی در حالی است که وی ۲۳ آبان‌ماه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را به شدت رد کرده و گفته بود دولت نه تنها مخالف لغو ارز ترجیحی است، بلکه در نظر دارد میزان اختصاص ارز ترجیحی را ۱.۵ برابر کرده و به ۱۲ میلیارد دلار برساند.
طی روزهای گذشته دولت طرح «بنزین برای همه» را در قشم و کیش آغاز کرده و هدف از آن ارائه روزنه نیم لیتر بنزین یارانه‌ای به هر شهروند ایرانی به جای سهمیه خودروها و موتورسیکلت‌ها است.
بدین ترتیب با توجه به جمعیت ۸۳ میلیون نفری ایران، دولت روزانه حداکثر ۴۱ میلیون لیتر بنزین سهمیه‌ای به شهروندان خواهد داد؛ در حالی که مصرف کنونی بنزین ایران ۸۵ میلیون لیتر است و بقیه بنزین به‌صورت آزاد (۱۷-۱۸ هزار تومان) فروخته خواهد شد.
در نتیجه، دولت به جای ۶۰ تریلیون تومان درآمد سالانه حاصل از فروش داخلی بنزین، ۲۶۶ تریلیون تومان درآمد خواهد داشت و شهروندان ایران نیز مجاز خواهند بود بنزین سهمیه‌ای خود را به‌صورت توافقی به صاحبان خودرو بفروشند یا پول آن را (۱۵۰۰ تومان برای هر لیتر بنزین) از دولت بگیرند.
