نمایندگان ایران و روسیه نتایج روز اول در دور هشتم مذاکرات احیای برجام را که روز سهشنبه برگزار شد مثبت ارزیابی کردند هر چند نمایندگان کشورهای اروپایی همواره تاکید کردهاند که روند پیشرفت گفتوگوها بسیار کند است.
حسین امیرعبدالهیان، وزیر خارجه ایران گفت در صورتی که طرفهای دیگر نیز «حسن نیت» نشان دهند امکان توافق در آینده نزدیک وجود دارد. میخائیل اولیانف، نماینده روسیه نیز گفت گروههای فنی و کارشناسی در دور اخیر مذاکرات «پیشرفتهای غير قابل انکاری» داشتهاند.
دور هفتم مذاکرات احیای برجام که اولین مورد از این گفتوگوها پس از آغاز ریاست جمهوری ابراهیم رییسی بود یازده روز پیش خاتمه یافت. در آن گفتوگوها مذاکرهکنندگان ایرانی مطالبات جدیدی را به متن توافق مورد بحث افزودند.
ایران بر لغو کامل تحریمهای آمریکا، امکان فروش آزادانه نفت خود و بهرهبرداری از ارز خارجی برای معاملات با سایر کشورها تاکید میکند. در مقابل نمایندگان کشورهای غربی می گویند رفع تحریمهای هستهای باید در موازات با اجرای کامل تعهدات ایران در قبال برجام صورت بگیرد.
هیئتهای نمایندگی فرانسه، بریتانیا و آلمان روز سهشنبه در یک بیانیه مشترک گفتند که در دورههای قبلی مذاکرات در زمینههای فنی پیشرفتهايی صورت گرفته و اکنون تمامی طرفها باید روی موضوعات اختلافبرانگیز و اصلی، یعنی به طور مشخص تعهدات هستهای ایران و تحریمها تمرکز کنند.
آنها افزودند که قصد ندارند تاریخ غیرواقع بینانهای برای پایان گفتوگوها تعیین کنند ولی به احتمال زیاد این مذاکرات طی چند هفته و نه چند ماه به پایان خواهد رسید.
نمایندگان سه قدرت اروپایی در ادامه بیانیه خود گفتند: «ما به مرحلهای نزدیک شدهایم که عدم پایبندی ایران به اجرای تعهدات هستهای خود توافق برجام را کاملا از معنا تهی کرده است. مذاکرات بسیار عاجل است و هیئتهای نمایندگی ما با حسن نیت برای رسیدن فوری به توافق به وین آمدهاند.»
به دلیل عدم پذیرش گفتوگوی مستقیم با آمریکا نمایندگان سایر کشورهای امضا کننده برجام بعد از هر مذاکرهای با نمایندگان ایران باید نتایج آن را با هیئت نمایندگی آمریکا در میان بگذارند.
بسیاری از کارشناسان از جمله دبیر آژانس بین المللی انرژی اتمی در هفتههای اخیر گفتهاند که در مقایسه با زمان امضای برجام در سال ۲۰۱۵ برنامههای هستهای ایران پیشرفت کرده و پیچیدهتر شده است و در نتیجه هرگونه توافق جدیدی باید این موارد را در نظر بگیرد.
همزمان، نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل روز سه شنبه در مصاحبهای با رادیوی ارتش این کشور گفت: «ما با یک توافق خوب مخالف نیستیم. ولی ارزیابی ما این است که در شرایط فعلی چنین توافقی محتمل نیست چون کشورهای مذاکره کننده با ایران باید موضع قاطع و سختگیرانه تری اتخاذ کنند.»
با استفاده از گزارش خبرگزاری رویترز؛ ش.ر/س.ن