رئیسجمهور روسیه در سخنرانی خود در نشست عمومی مجمع اقتصادی شرق، اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران مدتهاست که از روسیه تقاضای تامین گاز بیشتری کرده است.
ولادیمیر پوتین روز پنجشنبه ۱۵ شهریور با اشاره به نزدیکی میدان گازی روسیه به ایران گفت بر این باور است که این پروژه، به طور کامل قابل تحقق است، «زیرا بازارهای مصرف گاز در منطقه، بسیار بزرگ هستند و کشورهای همسایه ایران نیز نیاز زیادی به گاز دارند که این نیاز برای روسیه نیز مناسب است».
ولادیمیر پوتین در ادامه سخنرانی خود در نشست عمومی مجمع اقتصادی شرق گفت: «شرکت گازپروم، حجم صادرات گاز را با هدف رشد اقتصاد این کشور هم از طریق بازارهای جدید و هم به بازار داخلی روسیه باز خواهد گرداند.»
شرکت دولتی گازپروم، غول انرژی نفت و گاز روسیه است که اختیار صادرات گاز این کشور را در اختیار دارد.
اوایل تابستان امسال، شرکت ملی گاز ایران و شرکت گازپروم توافقنامه انتقال گاز روسیه به ایران را امضا کردند، اما برای اجرایی شدن آن نیاز به احداث خط لوله جدید است.
جواد اوجی، وزیر نفت دولت ابراهیم رئیسی، روز ۲۷ تیر مدعی شد که هزینه احداث این خط لوله را روسیه متقبل شده چون این کشور در زمینه احداث خطوط لوله در کف دریا صاحب فناوری است.
مقامهای ایرانی میگویند با احداث خط ترانزیت گاز از شمال به جنوب ایران سالانه ۱۰ تا ۱۲ میلیارد دلار تبادل مالی ایجاد خواهد شد.
آنها همچنین خبر دادهاند در صورت اجرای طرح انتقال گز روسیه به ایران، روزانه ۳۰۰ میلیون متر مگعب گاز از روسیه وارد کشور خواهد شد.
ایران به لحاظ دارا بودن ذخایر گازی، رتبه دوم را در میان کشورهای جهان دارد با این حال تا چند سال پیش در زمستانها کسری گاز داشت. با این حال مرکز پژوهشهای مجلس میگوید بحران کسری گاز کشور حالا به تمام فصول کشیده شده است.
هفتم شهریور و در دولت جدید نیز شرکتهای ملی گاز ایران و ترکمنستان سند همکاری امضا کردند.
در صورت نهایی شدن این سند ترکمنستان صادرات گاز به ایران را از سر خواهد گرفت.
مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران اعلام کرد که ایران گاز ترکمنستان را برای صادرات مجدد آن به کشورهای دیگر و تبدیل ایران به هاب گازی منطقه وارد میکند، اما به دلیل کسری گاز ایران، پیشتر مذاکرات حول خرید گاز ترکمنستان برای جبران این کسری مطرح بود.
ترکمنستان در سال ۱۳۹۶ بعد از تعلل یک دههای ایران در پرداخت بدهی ۲ میلیارد دلاری، صادرات گاز به ایران را متوقف کرد.
ایران در سه سال گذشته و بعد از حکم دیوان دادرسی بینالمللی علیه جمهوری اسلامی در این پرونده، اصل بدهی خود را در سه نوبت به ترکمنستان پرداخت کرده، اما هنوز جریمه دیرکرد تسویه بدهی پرداخت نشده است.
ترکمنستان پیشتر از طریق دو خط لوله جداگانه، سالانه ۱۰ میلیارد متر مکعب گاز تحویل ایران میداد.
کمبود گاز باعث شده صادرات به ترکیه نیز به شکل مداوم کاهش یابد و در آخرین گزارش منتشر شده، سازمان تنظیم بازار انرژی ترکیه اوایل مرداد اعلام کرد واردات گاز این کشور از ایران در بهار سال جاری نسبت به فصل مشابه پارسال تقریباً نصف شده است.
پارسال نیز ترکیه واردات گاز از ایران را نسبت به سال ۲۰۲۲ تقریباً نصف کرده بود.