هیئت دولت ایران در واکنش به بیانیه مجلس خبرگان که به‌دلیل خروج آمریکا از توافقنامه برجام، خواستار عذرخواهی حسن روحانی شده بود، از افرادی که به جای پوزش از «مواضع» گذشته خود، «طلبکار» هستند، انتقاد کرده است.
به دنبال اعلام خروج ایالات متحده از توافقنامه هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی از سوی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، مجلس خبرگان رهبری در بیانیه‌ای، مدعی شد که آیت‌الله علی خامنه‌ای «صرفاً» به دلیل اصرار دولت برجام را پذیرفته است.
در این بیانیه از حسن روحانی خواسته شده «صادقانه و با صراحت» به دلیل «خسارت‌های وارده در برجام» از مردم ایران عذرخواهی کند.
آن‌طور که مجلس خبرگان در این بیانیه اعلام کرده، این «خسارت‌ها» به دلیل «عدم رعایت خطوط قرمز» اعلام شده از سوی رهبر جمهوری اسلامی «از جمله اخذ تضمین‌های لازم از ۱+۵ و نیز عدم رعایت اقدام متناظر و گام به گام» به وجود آمده است.
این در حالی است که تیم مذاکرات اتمی ایران بارها گفته بود که تمامی مراحل مذاکره زیر نظر مستقیم رهبر جمهوری اسلامی انجام شده و مذاکره با آمریکا ماه‌ها پیش از روی کار آمدن دولت حسن روحانی و در اواخر دولت محمود احمدی‌نژاد آغاز شده بود.
دبیرخانه شورای اطلاع رسانی دولت نیز در واکنش به برخی موضع‌گیری‌ها علیه دولت در خصوص برجام با صدور اطلاعیه‌ای، اعلام کرده است: «آنان که باید عذرخواه مواضع نادرست خود در گذشته باشند، طلبکارانه به دستاوردهای ملی می‌تازند».
این اطلاعیه افزوده که این افراد، «حاضر نیستند به این سؤال پاسخ دهند که خسارت‌های تحریم ظالمانه بر ملت ایران چه میزان بوده و برای پیش‌گیری به موقع از آن خسارت‌ها چه کرده‌اند؟»
هیئت دولت، این افراد را که نامی از آنها نبرده، متهم کرده که «هیچ گاه حاضر نیستند از ناتوانی خود در ارائه راه‌های جایگزین برجام سخن بگویند و صادقانه بابت رویکرد غلط و کارشکنی‌های خود در روند پیشرفت کشور، از ملت عذرخواهی کنند».
در این بیانیه آمده که این افراد به «تناقض‌گویی» افتاده‌اند و «در تعارضی آشکار، هم دلواپس حضور آمریکا در برجام بوده‌اند و هم شاکی خروج آمریکا از برجام».
علاوه بر بیانیه هیئت دولت که «حمله به دولت و تخریب دستاوردهای» کشور را «همصدایی» با «دشمن» دانسته، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی نیز به بیانیه مجلس خبرگان علیه توافقنامه برجام واکنش نشان داده است.
علی مطهری در نامه‌ای به احمد جنتی، رئیس مجلس خبرگان، این بیانیه را به «تناقض‌گویی» متهم کرده است.
آقای مطهری خطاب به احمد جنتی نوشته که «در این نامه از طرفی پذیرفته‌اید که برجام با نظر مقام رهبری امضا شده است و از طرف دیگر از رئیس‌جمهور خواسته‌اید که به خاطر خسارت‌های وارده ناشی از برجام از مردم عذرخواهی کند».
او با اشاره به بخشی از بیانیه خبرگان که خروج از برجام را در صورت نبود «تضمین‌های جدی و محکم» از اروپایی‌ها، «تکلیف شرعی و قانونی» دستگاه دیپلماسی خوانده، خطاب به احمد جنتی یادآور شده که «آیا تکلیف شرعی دستگاه دیپلماسی را جنابعالی تعیین می‌کنید یا مقام رهبری؟ همچنین آیا تکلیف قانونی دستگاه دیپلماسی را جنابعالی تعیین می‌کنید یا مجلس؟»
آقای مطهری در ادامه، «یکی از معضلات» ایران را «دخالت نهادهای مختلف در کار یکدیگر» عنوان کرده و ضمن یادآوری وظیفه مجلس خبرگان بر اساس قانون به جنتی، اضافه کرده که «ورود به مسائلی مانند برجام و تعیین تکلیف برای رییس‌جمهور و مجلس شورای اسلامی از وظایف آن مجلس نیست.»
پس از اعلام خروج آمریکا از برجام و واکنش تند رهبر جمهوری اسلامی، ائمه جمعه و فرماندهان نظامی به این تصمیم، این ماجرا به دستاویزی برای حمله به دولت حسن روحانی تبدیل شده است.
یک روز پس از اعلام خروج آمریکا، شماری از نمایندگان تندروی مجلس شورای اسلامی با آتش زدن پرچم آمریکا و کاغذی به عنوان برجام در صحن علنی مجلس، به این تصمیم واکنش نشان دادند. این اتفاق که انتقادهای بسیاری را برانگیخت، پس از آن در نماز جمعه نیز تکرار شد.
در این میان نایب رییس فراکسیون امید مجلس با انتقاد از این اقدام، گفته است که برجام از سوی مجلس نهم به تصویب رسیده و آتش زدن قانون مصوب مجلس، «مصداق بی‌احترامی به شان و جایگاه نمایندگان و پارلمان» است.
عبدالکریم حسین‌زاده همچنین با اشاره به تقدیم نمادین «نسخه نفیس برجام» به هیئت رئیسه توسط علیرضا رحیمی، دیگر نماینده مجلس، جهت «مراقبت و محافظت از این سند بین‌المللی»، از این اقدام دفاع کرده است.
مصطفی کواکبیان، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز افرادی را که از برهم‌خوردن برجام، «خوشحال» هستند، متهم کرده که «فرقی با ترامپ ندارند».
به گفته آقای کواکبیان، «ترامپ از پاره کردن برجام خوشحال است، افرادی هم که مثل ترامپ از برهم خوردن این قرارداد بین‌المللی خوشحال باشند مثل ترامپ هستند. کسی که می‌گوید برجام از اول غلط بود تفاوتی با ترامپ ندارد».
به دنبال اظهارات رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر لزوم اخذ «تضمین عملی» دولت از کشورهای اروپایی درباره تأمین منافع ایران در صورت ادامه پایبندی به برجام، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، سفرهای خود را برای رایزنی با دیگر کشورهای دخیل در برجام آغاز کرده است.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور نیز روز گذشته برای چندمین‌بار اعلام کرد اگر پنج کشور باقی مانده در برجام «تضمین دهند که منافع ایران با ادامه برجام محقق می‌شود»، این توافق با وجود خروج آمریکا باقی خواهد ماند.
او با این حال در تماس تلفنی با ترزا می نخست‌وزیر بریتانیا، گفته است که اتحادیه اروپا زمان محدودی برای حفظ توافق هسته‌ای دارد.
روز یکشنبه از عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران هم نقل شد که « اروپایی‌ها ۶۰ روز فرصت دارند که تضمین‌های لازم را در خصوص تأمین منافع ایران و جبران خسارات خروج آمریکا را به ایران بدهند».
این موضوع را حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس، در تشریح نشست این کمیسیون به آقای عراقچی اعلام کرده است.
