زنان در کنار و گاهی در پیشاپیش مردان، و در همه حال نمایان، در بیش از ۱۱۰ شهر جهان؛
روز شنبه ۳ مرداد، روز اقدام بین المللی در حمایت از حقوق معترضان به نتایج اعلام شده انتخابات ریاست جمهوری ایران، از سئول تا اسلام آباد در نزدیکی تهران، از مقر سازمان ملل در ژنو تا مقر دیگر آن در نیویورک، از تورونتو تا سیدنی، از ملبورن تا پاریس، از استکهلم، آمستردام، لندن و بارسلون گرفته تا برلین و واشنگتن: با خواست پایان دادن به سرکوب معترضان، آزادی بازداشت شدگان و احترام به حق آزادی بیان همه شهروندان و در یک کلمه احقاق حقوق بشر و در همه جا با یک عکس نمادین، عکس یک دختر جوان، عکس ندا آقا سلطان، دختر ۲۷ ساله ای که یک روز پس از خطبه نماز جمعه رهبر جمهوری اسلامی ایران در برحذر داشتن شهروندان معترض از ادامه اعتراض ها، در روز ۳۰ خرداد به ضرب گلوله در تهران کشته شد.
حضور نمایان زنان در گردهمایی های خارج ایران، از دختران کوچک و نوجوان تا زنان جوان، میانسال و سالمند در رده های مختلف تشکیلاتی این گردهمایی ها نمایانگر چیست؟
این پرسش را با سه تن از سازمان دهندگان گردهمایی های روز شنبه در میان گذاشتیم: با لیلی پورزند در تورونتو و با دو میهمان دیگر که با نام مستعار در این میزگرد شرکت می کنند. گلناز تبریزی در واشنگتن و آفتاب کریمی در ژنو.
رادیو فردا: خانم پورزند، حضور زنان در این اقدام هایی که می شود، در حمایت از معترضان به نتایج اعلام شده انتخابات چه اندازه است. شما در تورونتو شاهد چه میزان از حضور زنان هستید؟
لیلی پورزند: حضور زنان را باید در دو مرحله تنظیم و هماهنگی برنامه ها و در حضورشان در صحنه بررسی کنیم. حضور زنان در مرحله هماهنگی بسیار پررنگ است. بسیاری از آنها بچه های نسل دوم هستند که یا اینجا به دنیا آمده اند یا بیشتر زندگی شان را در غرب گذرانده اند و حتی شاید سواد فارسی ندارند. حضور زنان در تظاهرات، بی نظیر است. این حضور یک الگوبرداری از آن چیزی است که در ایران می گذرد. زنان از سنین مختلف از کودکان تا خانم های سالمند که با صندلی چرخدار یا واکر آمده بودند. وجود توفان شدید و بارندگی در تورونتو مانع حضور مردم در این گردهمایی که نزدیک به ۵۰۰۰ نفر در آن شرکت کردند، نشد. گردهمایی با نظم برگزار شد و من یکی از دلایل آن را حضور پنجاه درصدی زنان می دانم.
خانم تبریزی می گوید نسل جدیدی که در آمریکا بزرگ شده اند، با وجود اینکه سواد فارسی نداشتند، بسیار فعال بودند. زنان و مردان از همه قشرها در این گردهمایی ها حضور داشتند.
خانم کریمی در ژنو می گوید در این گردهمایی جلوی سازمان ملل بیش از ۶۵ درصد از جمعیت را زنان و دختران جوان تشکیل می داد. خانم کریمی می افزاید زنان دوشادوش مردان در تلاش برای دستیابی به دموکراسی هستند.
خانم پورزند در پاسخ به پرسشی درباره چگونگی حضور زنان در رده سازماندهی می گوید: مسئولیت پذیری زنان در کارهای داوطلبانه قوی است. تنظیم شعارها، بریدن پارچه های سبز یا تقسیم آنها در میان جمعیت و راهنمایی و کارهایی از این دست که توسط داوطلبان انجام شد، نشان دهنده تعهد خانم ها در کار تدارکات این گردهمایی بود.
خانم پورزند می افزاید تنظیم و مدیریت شعارها را، آنطور که در گزارش های شهرهای دیگر هم دیده می شود، عمدتاً زنان انجام می دادند.
رادیو فردا: خانم تبریزی شما در واشنگتن تقسیم کار را چگونه دیدید؟ در کدام بخش حضور زنان پررنگ تر می نمود؟
گلناز تبریزی: مسئول گروه کنترل جمعیت یک خانم بود. می توانم بگویم ۷۰ درصد آنها که داوطلب شده بودند را خانم ها تشکیل می دادند. در هر کاری که کردیم، شعارهایی که نوشتیم همه جا دختران جوان را می دیدید.
خانم تبریزی می افزاید مسئولان جمهوری اسلامی به خانواده ندا اجازه ندادند نماز میت بر سر خاک او بخوانند و به همین دلیل در پایان گردهمایی واشنگتن شماری از شرکت کنندگان متشکل از مسلمان و غیرمسلمان به مسجد واشنگتن رفتند و برای احترام به ندا، مراسمی در آنجا برگزار کردند.
خانم کریمی نیز از فعال بودن زنان ژنو در سازماندهی این برنامه سخن می گوید. وی می افزاید: «واقعه ای که برای ندا پیش آمد تکان دهنده بود برای همه در دنیا. ما می خواهیم نشان دهیم که آزادی می خواهیم برای همه در ایران. ما می خواستیم نشان دهیم که خواهان حقوق مساوی با مردان هستیم. ما آزادی بیان و عقیده می خواهیم. ندا به خاطر همین به کوچه رفته بود و برای همین شهید شد.»
رادیو فردا: خانم پورزند نظر زنانی که در این راهپیمایی دیدید، درباره زنانی که به آقای احمدی نژاد رای داده بودند و تعدادشان هم کم نبود، چیست؟
لیلی پورزند: پس از شش هفته از ماجرا، خواسته های مردم ایران از رای و شمارش آرا به نوعی فراتر رفته است. خواسته های آنها بیشتر جنبه حقوق بشری و دموکراسی خواهانه گرفته چون آنها را از داشتن حق رای سالم که از پایه ای ترین حقوق انسان است محروم کرده اند.
خانم پورزند با اشاره به این نکته که زنان از روزهای نخست پیروزی انقلاب ۵۷ با وجود نقش گسترده در پیروزی آن، هدف سرکوب بوده اند می گوید، امروز مردم به این بلوغ رسیده اند که آرا و عقاید گوناگونی در اجتماع وجود دارد و اینکه همه با هم، هم‌عقیده باشیم، به معنای پیروزی نیست. پیروزی زمانی معنی دارد که ما با وجود چندین صدا با یک هدف مشترک بتوانیم کنار هم کار کنیم و صدایمان را به گوش مردم دنیا برسانیم.
خانم پورزند می گوید: «عده ای هم باورشان این است که به آقای احمدی نژاد رای بدهند. اما شاید امروز اگر رای گیری آزاد شود آن تعداد که رای دادند به نصف شاید یک سوم برسد اما مطمئناً به صفر نخواهد رسید و زیبایی دموکراسی هم در اینست، همانگونه که در کشورهای غربی آرا و عقاید مختلف وجود دارد.»
به باور خانم پورزند رساندن آگاهی، شعور جمعی و بلوغ سیاسی و اجتماعی در ایران مهمترین دستاورد این شش هفته بود که به جامعه جهانی منعکس شد.
خانم تبریزی نیز با اظهارات خانم پورزند موافق است و می گوید: «اگر ما به دموکراسی اعتقاد داریم باید اجازه رشد به گروه های مخالف بدهیم و آنها را از صحنه حذف نکنیم.» به باور خانم کریمی در صورت برگزاری انتخابات دوباره، با توجه به خشونت هایی که دولت علیه مردم اعمال کرده است، بعید است شمار زیادی به آقای احمدی نژاد رای بدهند.
خانم کریمی نیز در پاسخ به همین پرسش می گوید: «در یک جامعه دموکراتیک همه، چه اقلیت و چه اکثریت، حق دارند. زنان ایران این حق را می خواهند که در جامعه مدنی بتوانند حق اجتماعی را برابر مردان داشته باشند.»
رادیو فردا: این اقداماتی که در خارج از کشور در حمایت از معترضان به نتایج انتخابات انجام می گیرد، چه اثری در حرکت زنان در ایران و خارج از کشور دارد؟
لیلی پورزند: ما در خارج از کشور کاری جز همبستگی و انعکاس صدای مردم ایران نداریم. من فکر می کنم حضور مستمر و گسترده زنان ایران در خارج از کشور مانند داخل کشور یک همبستگی بسیار عمیق و اصولی بوجود آورده بین زنان در ایران و خارج از کشور که بیشتر آن را جوانان تشکیل می دهند. این پیوند تازه با این گفتمان تازه نتیجه های زیبایی برای آینده ایران به بار خواهد آورد.
خانم تبریزی معتقد است که رویدادهای اخیر ایران این فرصت را در اختیار زنان گذاشته که خواسته های خود را منعکس کنند.
خانم کریمی می گوید: زنان ما چنان حقوقشان پایمال شده است، که پس از این رویدادها دیگر نخواهند نشست تا به یک نتیجه در راستای دموکراسی برسند.
روز شنبه ۳ مرداد، روز اقدام بین المللی در حمایت از حقوق معترضان به نتایج اعلام شده انتخابات ریاست جمهوری ایران، از سئول تا اسلام آباد در نزدیکی تهران، از مقر سازمان ملل در ژنو تا مقر دیگر آن در نیویورک، از تورونتو تا سیدنی، از ملبورن تا پاریس، از استکهلم، آمستردام، لندن و بارسلون گرفته تا برلین و واشنگتن: با خواست پایان دادن به سرکوب معترضان، آزادی بازداشت شدگان و احترام به حق آزادی بیان همه شهروندان و در یک کلمه احقاق حقوق بشر و در همه جا با یک عکس نمادین، عکس یک دختر جوان، عکس ندا آقا سلطان، دختر ۲۷ ساله ای که یک روز پس از خطبه نماز جمعه رهبر جمهوری اسلامی ایران در برحذر داشتن شهروندان معترض از ادامه اعتراض ها، در روز ۳۰ خرداد به ضرب گلوله در تهران کشته شد.
ندا؛ نامی که از مرزهای ایران گذشت و در جهان بر سر زبان‌ها افتاد (تندیس ندا ساخته شده در سن‌فرانسیسکوی آمریکا)
حضور نمایان زنان در گردهمایی های خارج ایران، از دختران کوچک و نوجوان تا زنان جوان، میانسال و سالمند در رده های مختلف تشکیلاتی این گردهمایی ها نمایانگر چیست؟
این پرسش را با سه تن از سازمان دهندگان گردهمایی های روز شنبه در میان گذاشتیم: با لیلی پورزند در تورونتو و با دو میهمان دیگر که با نام مستعار در این میزگرد شرکت می کنند. گلناز تبریزی در واشنگتن و آفتاب کریمی در ژنو.
رادیو فردا: خانم پورزند، حضور زنان در این اقدام هایی که می شود، در حمایت از معترضان به نتایج اعلام شده انتخابات چه اندازه است. شما در تورونتو شاهد چه میزان از حضور زنان هستید؟
لیلی پورزند: حضور زنان را باید در دو مرحله تنظیم و هماهنگی برنامه ها و در حضورشان در صحنه بررسی کنیم. حضور زنان در مرحله هماهنگی بسیار پررنگ است. بسیاری از آنها بچه های نسل دوم هستند که یا اینجا به دنیا آمده اند یا بیشتر زندگی شان را در غرب گذرانده اند و حتی شاید سواد فارسی ندارند. حضور زنان در تظاهرات، بی نظیر است. این حضور یک الگوبرداری از آن چیزی است که در ایران می گذرد. زنان از سنین مختلف از کودکان تا خانم های سالمند که با صندلی چرخدار یا واکر آمده بودند. وجود توفان شدید و بارندگی در تورونتو مانع حضور مردم در این گردهمایی که نزدیک به ۵۰۰۰ نفر در آن شرکت کردند، نشد. گردهمایی با نظم برگزار شد و من یکی از دلایل آن را حضور پنجاه درصدی زنان می دانم.
خانم تبریزی می گوید نسل جدیدی که در آمریکا بزرگ شده اند، با وجود اینکه سواد فارسی نداشتند، بسیار فعال بودند. زنان و مردان از همه قشرها در این گردهمایی ها حضور داشتند.
خانم کریمی در ژنو می گوید در این گردهمایی جلوی سازمان ملل بیش از ۶۵ درصد از جمعیت را زنان و دختران جوان تشکیل می داد. خانم کریمی می افزاید زنان دوشادوش مردان در تلاش برای دستیابی به دموکراسی هستند.
خانم پورزند در پاسخ به پرسشی درباره چگونگی حضور زنان در رده سازماندهی می گوید: مسئولیت پذیری زنان در کارهای داوطلبانه قوی است. تنظیم شعارها، بریدن پارچه های سبز یا تقسیم آنها در میان جمعیت و راهنمایی و کارهایی از این دست که توسط داوطلبان انجام شد، نشان دهنده تعهد خانم ها در کار تدارکات این گردهمایی بود.
خانم پورزند می افزاید تنظیم و مدیریت شعارها را، آنطور که در گزارش های شهرهای دیگر هم دیده می شود، عمدتاً زنان انجام می دادند.
رادیو فردا: خانم تبریزی شما در واشنگتن تقسیم کار را چگونه دیدید؟ در کدام بخش حضور زنان پررنگ تر می نمود؟
گلناز تبریزی: مسئول گروه کنترل جمعیت یک خانم بود. می توانم بگویم ۷۰ درصد آنها که داوطلب شده بودند را خانم ها تشکیل می دادند. در هر کاری که کردیم، شعارهایی که نوشتیم همه جا دختران جوان را می دیدید.
خانم تبریزی می افزاید مسئولان جمهوری اسلامی به خانواده ندا اجازه ندادند نماز میت بر سر خاک او بخوانند و به همین دلیل در پایان گردهمایی واشنگتن شماری از شرکت کنندگان متشکل از مسلمان و غیرمسلمان به مسجد واشنگتن رفتند و برای احترام به ندا، مراسمی در آنجا برگزار کردند.
خانم کریمی نیز از فعال بودن زنان ژنو در سازماندهی این برنامه سخن می گوید. وی می افزاید: «واقعه ای که برای ندا پیش آمد تکان دهنده بود برای همه در دنیا. ما می خواهیم نشان دهیم که آزادی می خواهیم برای همه در ایران. ما می خواستیم نشان دهیم که خواهان حقوق مساوی با مردان هستیم. ما آزادی بیان و عقیده می خواهیم. ندا به خاطر همین به کوچه رفته بود و برای همین شهید شد.»
رادیو فردا: خانم پورزند نظر زنانی که در این راهپیمایی دیدید، درباره زنانی که به آقای احمدی نژاد رای داده بودند و تعدادشان هم کم نبود، چیست؟
لیلی پورزند: پس از شش هفته از ماجرا، خواسته های مردم ایران از رای و شمارش آرا به نوعی فراتر رفته است. خواسته های آنها بیشتر جنبه حقوق بشری و دموکراسی خواهانه گرفته چون آنها را از داشتن حق رای سالم که از پایه ای ترین حقوق انسان است محروم کرده اند.
خانم پورزند با اشاره به این نکته که زنان از روزهای نخست پیروزی انقلاب ۵۷ با وجود نقش گسترده در پیروزی آن، هدف سرکوب بوده اند می گوید، امروز مردم به این بلوغ رسیده اند که آرا و عقاید گوناگونی در اجتماع وجود دارد و اینکه همه با هم، هم‌عقیده باشیم، به معنای پیروزی نیست. پیروزی زمانی معنی دارد که ما با وجود چندین صدا با یک هدف مشترک بتوانیم کنار هم کار کنیم و صدایمان را به گوش مردم دنیا برسانیم.
خانم پورزند می گوید: «عده ای هم باورشان این است که به آقای احمدی نژاد رای بدهند. اما شاید امروز اگر رای گیری آزاد شود آن تعداد که رای دادند به نصف شاید یک سوم برسد اما مطمئناً به صفر نخواهد رسید و زیبایی دموکراسی هم در اینست، همانگونه که در کشورهای غربی آرا و عقاید مختلف وجود دارد.»
به باور خانم پورزند رساندن آگاهی، شعور جمعی و بلوغ سیاسی و اجتماعی در ایران مهمترین دستاورد این شش هفته بود که به جامعه جهانی منعکس شد.
خانم تبریزی نیز با اظهارات خانم پورزند موافق است و می گوید: «اگر ما به دموکراسی اعتقاد داریم باید اجازه رشد به گروه های مخالف بدهیم و آنها را از صحنه حذف نکنیم.» به باور خانم کریمی در صورت برگزاری انتخابات دوباره، با توجه به خشونت هایی که دولت علیه مردم اعمال کرده است، بعید است شمار زیادی به آقای احمدی نژاد رای بدهند.
خانم کریمی نیز در پاسخ به همین پرسش می گوید: «در یک جامعه دموکراتیک همه، چه اقلیت و چه اکثریت، حق دارند. زنان ایران این حق را می خواهند که در جامعه مدنی بتوانند حق اجتماعی را برابر مردان داشته باشند.»
رادیو فردا: این اقداماتی که در خارج از کشور در حمایت از معترضان به نتایج انتخابات انجام می گیرد، چه اثری در حرکت زنان در ایران و خارج از کشور دارد؟
لیلی پورزند: ما در خارج از کشور کاری جز همبستگی و انعکاس صدای مردم ایران نداریم. من فکر می کنم حضور مستمر و گسترده زنان ایران در خارج از کشور مانند داخل کشور یک همبستگی بسیار عمیق و اصولی بوجود آورده بین زنان در ایران و خارج از کشور که بیشتر آن را جوانان تشکیل می دهند. این پیوند تازه با این گفتمان تازه نتیجه های زیبایی برای آینده ایران به بار خواهد آورد.
خانم تبریزی معتقد است که رویدادهای اخیر ایران این فرصت را در اختیار زنان گذاشته که خواسته های خود را منعکس کنند.
خانم کریمی می گوید: زنان ما چنان حقوقشان پایمال شده است، که پس از این رویدادها دیگر نخواهند نشست تا به یک نتیجه در راستای دموکراسی برسند.