بازار شايعات و گمانهزنیها در فضای سياسی ايران هميشه وجود داشته است، اما اين روزها و با نزديک شدن زمان انتخابات رياست جمهوری در خرداد سال جاری بر دامنه اين شايعات و گمانهزنیها افزوده شده است.
يکی از اين شايعات، حمايت آيتالله خامنهای از محمود احمدینژاد، رئيس جمهوری اسلامی ايران، است که به گفته برخی از اطرافيانش، قصد دارد برای دومين بار به اين سمت انتخاب شود.
اين شايعه تا آن حد گسترش يافته بود با اشاره به حمايتهای مکرر رهبر جمهوری اسلامی ايران از دولت، گفته میشد که او از محمود احمدینژاد برای تصدی دوباره سمت رياست جمهوری پشتيبانی میکند.
دکتر اکبر کرمی، تحليلگر سياسی در قم، در گفتوگو با «راديو فردا» به اين حمايتها اشاره کرد:« دولت نهم، دولت محبوب و مطلوب آقای خامنهای است. دفاع جانانهای که آقای خامنهای از دولت احمدینژاد کردهاند، خيلی بیراه نيست و در واقع، فکر میکنم که دفاع از کارنامه خودشان باشد.»
اما آيتالله خامنهای برخلاف اين شايعات در سخنرانی خود در مشهد گفت:« هميشه گمانهزنیها و شايعاتی در اين زمينه بوده و خواهد بود، اما بنده يک رأی دارم که در صندوق میاندازم و به هيچ کس هم نمیگويم که به چه کسی رأی بدهد يا ندهد، چرا که تشخيص اين مسئله برعهده خود مردم است.»
رهبر جمهوری اسلامی ايران افزود: «گاهی که از دولت دفاع و حمايت میکنم، برخی معنايی ناصحيح برای اين مسئله جعل میکنند. در حالی که من براساس وظيفه هميشه از دولتها وخدمتگزاران کشور حمايت کردهام؛ به خصوص هنگامی که میبينم دولتی بيشتر به محرومان رسيدگی میکند و در مقابل ظلم و استکبار میايستد و مورد تهاجم غير منصفانه نيز قرار میگيرد، اما اين سخنان و رفتار بنده ربطی به انتخابات ندارد و اعلام موضع انتخاباتی نيست.»
برخی از تحليلگران در اين خصوص بر اين باورند که دليل اصلی تکذيب شايعات مربوط به حمايت آيتالله خامنهای از انتخاب مجدد محمود احمدینژاد، نحوه مديريت کشور توسط رئيس جمهور و تيم سياسی و اقتصادی او در حدود چهار سال گذشته است؛ مديريتی که انتقادهای گسترده جناحهای گوناگون سياسی، حتی برخی گروههای موسوم به اصولگرا، را به دنبال داشته است.
مسعود سفيری، روزنامهنگار و تحليلگر سياسی در کاليفرنيای آمريکا، يکی از اين تحليلگران است که در عين حال، اعتقاد دارد شرايط فعلی محصول عملکرد رهبر جمهوری اسلامی ايران است.
وی به راديو فردا گفت:« در واقع، آنچه که حاصل امروز ايران است، مديريت مستقيم آقای خامنهای در حوزه قوه مجريه است.»
آقای سفيری افزود:« مديريت اقتصادی در اين دوره برای اقتصاد ايران فاجعه بار بود و در دوره ۱۴۰ دلار برای هر بشکه نفت زندگی کرديم، ولی آنچه که اندوختيم، اندک است. بنابراين طبيعی است که آقای خامنهای امروز از حاصل عملکرد خود دفاع نکنند.»
کوروش زعيم، عضو شورای رهبری جبهه ملی ايران در تهران، از زاويه ديگری به اين موضوع نگاه کرد و به راديو فردا گفت:« ايشان (آیتالله علی خامنهای) هوشيارانه اعلام بیطرفی کردند تا خود را از دعواهای جناحی در درون نظام که هم اکنون سخت در جريان است، مصون نگه دارد و در عين حال، وانمود شود که انتخابات کنترل شده نيست.»
در اين ميان، برخی از تحليلگران در ايران و خارج از ايران اين فرضيه سياسی را مطرح کرده اند که با شرايط کنونی در ايران و همچنين نامزدی ميرحسين موسوی، آخرين نخست وزير پس از پيروزی انقلاب ۵۷، در انتخابات در پيش روی انتخابات رياست جمهوری، ممکن است که آيتالله خامنهای نگاه مثبتی به وی داشته باشد.
اين روزنامهنگار و تحليلگر سياسی گفت:«آقای ميرحسين موسوی به طور قطع بدون هماهنگی با آقای خامنهای نامزد رياست جمهوری نمیشد و نامزدی او به معنای هماهنگی با آقای خامنهای است.»
انتخابات آزاد و سالم
در اين ميان، رهبر جمهوری اسلامی ايران خواستار برگزاری سالم انتخابات از سوی مسئولان شد و گفت:« بنده نيز به مسئولان تأکيد میکنم که حتماً انتخابات را سالم و با امانتداری کامل برگزار کنند و به گونهای عمل شود که دست نامزدها باز باشد و مردم نيز با حضور پر شور خود، هر که را خواستند آزادانه انتخاب کنند.»
اما دکتر کرمی با تحليلی که دارد، تصور نمیکند که برگزاری يک انتخابات آزادانه در ايران ممکن باشد.
اين تحليلگر سياسی اضافه کرد:«همه میدانيم که در جمهوری اسلامی، با وجود نهاد عريض و طويل شورای نگهبان و فرايند عجيب و غريب نظارت استصوابی و همچنين در دولت نهم، در واقع، صحبت کردن از اينکه انتخاب رئيسجمهور حق مردم است، به تعارف بيشتر شباهت ندارد.»
رهبر جمهوری اسلامی ايران در سخنرانی روز شنبه خود به يک موضوع ديگر نيز اشاره کرد و آن اينکه از برخی که به گفته او، بيهوده تلاش میکنند انتخابات ۲۲ خرداد رياست جمهوری را در ذهن مردم خدشهدار کنند، انتقاد کرد.
آيتالله خامنهای گفت:« تاکنون حدود ۳۰ انتخابات در کشور برگزار شده و مسئولان وقت رسماً سلامت و صحت انتخابات را تضمين کردهاند و به همين علت مردم تحت تأثير حرفهايی که تلاش میکنند انتخابات رياست جمهوری را از هم اکنون متزلزل و خدشهدار جلوه دهند قرار نمیگيرند.»
اشاره وی به ابراز ترديدهايی است که از سوی برخی جناحهای سياسی و سازمانهای غير دولتی نسبت به روند سالم برگزاری انتخابات پيشين، از انتخابات رياست جمهوری اسلامی، عنوان شده بود.
برخی از اين ابراز ترديدها توسط اکبر هاشمی رفسنجانی و مهدی کروبی، دو تن از نامزدهای انتخابات، نسبت به خدشهدار بودن روند برگزاری انتخابات رياست جمهوری در سال ۱۳۸۴ و شمارش آرا مطرح شده بود.
يکی از اين شايعات، حمايت آيتالله خامنهای از محمود احمدینژاد، رئيس جمهوری اسلامی ايران، است که به گفته برخی از اطرافيانش، قصد دارد برای دومين بار به اين سمت انتخاب شود.
اين شايعه تا آن حد گسترش يافته بود با اشاره به حمايتهای مکرر رهبر جمهوری اسلامی ايران از دولت، گفته میشد که او از محمود احمدینژاد برای تصدی دوباره سمت رياست جمهوری پشتيبانی میکند.
دکتر اکبر کرمی، تحليلگر سياسی در قم، در گفتوگو با «راديو فردا» به اين حمايتها اشاره کرد:« دولت نهم، دولت محبوب و مطلوب آقای خامنهای است. دفاع جانانهای که آقای خامنهای از دولت احمدینژاد کردهاند، خيلی بیراه نيست و در واقع، فکر میکنم که دفاع از کارنامه خودشان باشد.»
اما آيتالله خامنهای برخلاف اين شايعات در سخنرانی خود در مشهد گفت:« هميشه گمانهزنیها و شايعاتی در اين زمينه بوده و خواهد بود، اما بنده يک رأی دارم که در صندوق میاندازم و به هيچ کس هم نمیگويم که به چه کسی رأی بدهد يا ندهد، چرا که تشخيص اين مسئله برعهده خود مردم است.»
رهبر جمهوری اسلامی ايران افزود: «گاهی که از دولت دفاع و حمايت میکنم، برخی معنايی ناصحيح برای اين مسئله جعل میکنند. در حالی که من براساس وظيفه هميشه از دولتها وخدمتگزاران کشور حمايت کردهام؛ به خصوص هنگامی که میبينم دولتی بيشتر به محرومان رسيدگی میکند و در مقابل ظلم و استکبار میايستد و مورد تهاجم غير منصفانه نيز قرار میگيرد، اما اين سخنان و رفتار بنده ربطی به انتخابات ندارد و اعلام موضع انتخاباتی نيست.»
برخی از تحليلگران در اين خصوص بر اين باورند که دليل اصلی تکذيب شايعات مربوط به حمايت آيتالله خامنهای از انتخاب مجدد محمود احمدینژاد، نحوه مديريت کشور توسط رئيس جمهور و تيم سياسی و اقتصادی او در حدود چهار سال گذشته است؛ مديريتی که انتقادهای گسترده جناحهای گوناگون سياسی، حتی برخی گروههای موسوم به اصولگرا، را به دنبال داشته است.
مسعود سفيری، روزنامهنگار و تحليلگر سياسی در کاليفرنيای آمريکا، يکی از اين تحليلگران است که در عين حال، اعتقاد دارد شرايط فعلی محصول عملکرد رهبر جمهوری اسلامی ايران است.
وی به راديو فردا گفت:« در واقع، آنچه که حاصل امروز ايران است، مديريت مستقيم آقای خامنهای در حوزه قوه مجريه است.»
آقای سفيری افزود:« مديريت اقتصادی در اين دوره برای اقتصاد ايران فاجعه بار بود و در دوره ۱۴۰ دلار برای هر بشکه نفت زندگی کرديم، ولی آنچه که اندوختيم، اندک است. بنابراين طبيعی است که آقای خامنهای امروز از حاصل عملکرد خود دفاع نکنند.»
کوروش زعيم، عضو شورای رهبری جبهه ملی ايران در تهران، از زاويه ديگری به اين موضوع نگاه کرد و به راديو فردا گفت:« ايشان (آیتالله علی خامنهای) هوشيارانه اعلام بیطرفی کردند تا خود را از دعواهای جناحی در درون نظام که هم اکنون سخت در جريان است، مصون نگه دارد و در عين حال، وانمود شود که انتخابات کنترل شده نيست.»
در اين ميان، برخی از تحليلگران در ايران و خارج از ايران اين فرضيه سياسی را مطرح کرده اند که با شرايط کنونی در ايران و همچنين نامزدی ميرحسين موسوی، آخرين نخست وزير پس از پيروزی انقلاب ۵۷، در انتخابات در پيش روی انتخابات رياست جمهوری، ممکن است که آيتالله خامنهای نگاه مثبتی به وی داشته باشد.
برخی تحلیلگران میگویند ممکن است آیتالله خامنهای به نامزدی میرحسین موسوی در انتخابات نظر مثبتی داشته باشد
مسعود سفيری در زمره اين گروه از تحليلگران قرار دارد.اين روزنامهنگار و تحليلگر سياسی گفت:«آقای ميرحسين موسوی به طور قطع بدون هماهنگی با آقای خامنهای نامزد رياست جمهوری نمیشد و نامزدی او به معنای هماهنگی با آقای خامنهای است.»
انتخابات آزاد و سالم
در اين ميان، رهبر جمهوری اسلامی ايران خواستار برگزاری سالم انتخابات از سوی مسئولان شد و گفت:« بنده نيز به مسئولان تأکيد میکنم که حتماً انتخابات را سالم و با امانتداری کامل برگزار کنند و به گونهای عمل شود که دست نامزدها باز باشد و مردم نيز با حضور پر شور خود، هر که را خواستند آزادانه انتخاب کنند.»
اما دکتر کرمی با تحليلی که دارد، تصور نمیکند که برگزاری يک انتخابات آزادانه در ايران ممکن باشد.
اين تحليلگر سياسی اضافه کرد:«همه میدانيم که در جمهوری اسلامی، با وجود نهاد عريض و طويل شورای نگهبان و فرايند عجيب و غريب نظارت استصوابی و همچنين در دولت نهم، در واقع، صحبت کردن از اينکه انتخاب رئيسجمهور حق مردم است، به تعارف بيشتر شباهت ندارد.»
رهبر جمهوری اسلامی ايران در سخنرانی روز شنبه خود به يک موضوع ديگر نيز اشاره کرد و آن اينکه از برخی که به گفته او، بيهوده تلاش میکنند انتخابات ۲۲ خرداد رياست جمهوری را در ذهن مردم خدشهدار کنند، انتقاد کرد.
آيتالله خامنهای گفت:« تاکنون حدود ۳۰ انتخابات در کشور برگزار شده و مسئولان وقت رسماً سلامت و صحت انتخابات را تضمين کردهاند و به همين علت مردم تحت تأثير حرفهايی که تلاش میکنند انتخابات رياست جمهوری را از هم اکنون متزلزل و خدشهدار جلوه دهند قرار نمیگيرند.»
اشاره وی به ابراز ترديدهايی است که از سوی برخی جناحهای سياسی و سازمانهای غير دولتی نسبت به روند سالم برگزاری انتخابات پيشين، از انتخابات رياست جمهوری اسلامی، عنوان شده بود.
برخی از اين ابراز ترديدها توسط اکبر هاشمی رفسنجانی و مهدی کروبی، دو تن از نامزدهای انتخابات، نسبت به خدشهدار بودن روند برگزاری انتخابات رياست جمهوری در سال ۱۳۸۴ و شمارش آرا مطرح شده بود.