دستکم دو هفته مذاکره فشرده و پیچیده و پرحاشیه در پاریس، ۱۹۵ کشور شرکتکننده در مورد تغییرات اقلیمی به توافق رسیدند.
وقتی از جنگ میگوییم، شاید تصویرهایی از کشتار و آوارگی و اسارت و خون جلوی چشممان ظاهر شود و شاید کمتر به تاثیر جنگ بر محیط زیست، فکر کنیم. کمتر از دو هفته مانده به نشست تغییراتآبو هوایی در پاریس، رهبر جمهوری اسلامی ایران سیاستهای کلی محیط زیست را به سران سه قوه کشور ابلاغ کرد.
رئیس جمهور ایران در اجلاس توسعه پایدار در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک یک بار دیگر از دولتاش با عنوان «دولتی محیط زیستی» یاد کرد. اما برخی از منتقدان او میگویند، عملکرد محیط زیستی دولت حسن روحانی بر اساس اجبار و شرایط موجود زیست محیطی ایران انجام بوده است.
لايحه حفاظت، احيا و مديريت تالابهای كشور هم مثل لایحههای دیگر زیست محیطی راهی مركز پژوهشهای مجلس شد. در شرایطی که درياچهها و تالابهای شادگان، گاوخونی، بختگان، درياچه هامون و درياچه اروميه در وضعيت بحراني قرار دارند. یک روز را تصور کنید که مردم بدون استفاده از خودرو شخصی با وسایل حمل و نقل عمومی و دوچرخه و پیاده روز را شروه کنند. روزی که هیچ خودرو تکسرنشینی در خیابانها نباشد و آسمان کمی نفس بکشد. روزی که به نام بدون خودرو نامگذاری شده است. از دهه ۹۰ میلادی طرفداران محیط زیست تلاش کردند مردم را تشویق به عملی کردن این تصور کنن؛ این دو موضوع برنامه این هفته است.
نگاهی کوتاه به حادثه منا و سوابق مشابه و ساختار تصمیمگیریهای عربستان سعودی در اداره حج؛موضوع این هفته برنامه ساعت ششم در رادیو فردا بود.
پروندههای زمینخواری، کوه خواری، دریاخواری، جنگلخواری و رودخواری، هنوز باز است و بعضی مراحل قانونی را میگذرانند، اما گزارشهایی درباره تصاحب بخشی از کویر مرکزی ایران منتشر شده است. خبرگزاریهای میگویند حالا «نوبت به کویرخواری» رسیده است. کارزار سیرک نه میگوید تا به حال موفق شده مسئولان ۲۱ استان را در مجوز ندادن به سیرکهایی که از حیوانات استفاده میکنند، متقاعد کند. این دو موضوع این برنامه یک خانه، یک زمین است:
زمین که به خطر افتاد و ساختوساز در بخشهای غیرمجازش رونق گرفت، ساختمانسازی به کوه و کوهپایه رسید و حالا به ساحلها و خشکاندن دریاها رسیده است. موضوع برنامه این هفته محیط زیست رادیو فردا «دریاخواری» است.
دانشمندان پیشبینی کردهاند توفانهای شن و گرد و غبار و ریزگردها افزایش پیدا میکنند. بر اساس پژوهشهای تازه این دانشمندان، این ریزگردها دربردارنده عناصر خطرناکی مثل مواد شیمیایی مسموم هستند و میتوانند باعث ابتلا آدمها به آسم و بیماریهای عفونی شوند. دیل گریفین، متخصص میکروبیولوژی زیستمحیطی و بهداشت عمومی در سازمان زمینشناسی آمریکا در این مورد با برنامه محیط زیست رادیو فردا گفتوگو کرده است.
با برگزاری انتخابات در پایان همایش تبریز در روزهای آخر مردادماه، نمایندگان سمنهای محیط زیست برای حضور در جلسات تدوین فصل محیط زیست در برنامه ششم توسعه انتخاب شدند. رئیس سازمان محیط زیست میگوید، مخالفتی برای توسعه وجود ندارد اما توسعه نباید به قیمت تخریب محیط زیست تمام شود.
هفتههاست آتش به جان جنگلهای ایران افتاده و بیش از خبرهای مهار و خاموشکردن شعلههای بیتاب و خشمگین، خبر و تصویرهای شعلهورشدن آتش منتشر میشود. در هفتهای که گذشت یکی از نمایندگان مجلس ایران از آغاز مراحل طرحی برای انتقال آب از ارمنستان و گرجستان به دریاچه ارومیه، خبر داد؛ خبری که وزارت محیط زیست ارمنستان رد کرد.
تلاشهای جدی دولت باراک اوباما برای مقابله با گرمایش زمین و تغییرات آبوهوایی و مرگ سسیل، شیری که قوانین حیاتوحش را تغییر داد، دو موضوع برنامه هفته گذشته یک خانه، یک زمین است.
تاثیر ترافیک شهری و افزایش تعداد خودروها بر آلودگی هوا موضوعی است که این هفته به آن پرداختهایم. در کنار آن از اکسپوی ۲۰۱۵ میلان در ایتالیا با محور محیط زیست و حضور کمرنگ ایران در این نمایشگاه هم گفتهایم.
برخی کارشناسان میگویند وقوع سیل و توفانهای سهمگین و کشنده اخیر میتواند با تخریب و دستکاری محیط زیست ایران ارتباط داشته باشد. علاقمندان به سرمایهگذاری در حوزه انرژی ایران و شرکتهای نامدار غربی، در دو هفته اخیر سفرهای متعددی را به تهران آغاز کردهاند. این دو موضوع برنامه این هفته یک خانه، یک زمین است.
معصومه ابتکار، رییس سازمان حفاظت محیط زیست، کمی پس از اعلام بیانیه جمع بندی مذاکرات ایران و اعضای پنج به علاوه یک در وین، شاید از نخستین مسئولان بود که اعلام کرد شکی ندارد رفع تحریمها، در محیط زیست ایران تاثیرگذار خواهد بود. اما چگونه؟
پژوهشگران دانشگاه ام آی تی و چند پژوهش دیگر زیستمحیطی در این ماه از احتمال ارتباط آلودگی هوا با افزایش ابتلا به بیماریهای مغزی گفتهاند. به گفته پژوهشگران تاثیر مخرب آلودگی هوا بسیار وخیمتر و وسیعتر و عمیقتر از چیزی است که تا امروز به آن رسیده بودند.
از تاثیر ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه بر افزایش بیماریهای پوستی، تنفسی و سرطان در منطقه و پیشرفتهای نانوتکنولوژی برای کمک به محیط زیست در برنامه این هفته یک خانه، یک زمین میشنوید.
حمید گشتاسب، مدیرکل دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد، مرگ دریاچه ارومیه موضوع تازهای نیست و سازمان حفاظت محیط زیست از اوایل سال ۱۳۷۸ نزدیک به دو دهه پیش، مکاتبات و هشدارهای لازم را در مورد روند نزولی سطح آب دریاچه ارومیه به دولت و مجلس شورای اسلامی اعلام کرده و اسناد و سوابقش در آرشیو سازمان وجود دارد.
آلودگی دریاها و ساحلهای ایران با فاضلاب و پسماند و سوخت قاچاق و تلاشهای مصر برای راهاندازی انرژیهای تجدیدپذیر دو موضوع این هفته برنامه یک خانه، یک زمین است.
هفته محیط زیست در ایران که هر سال از ۱۵ خردادماه با دهها نشست، سمینار و سخنرانی برگزار میشود، امسال با آتشگرفتن مساحت بزرگی از جنگلهای زاگرس و مازندران شروع شد.
به بهانه روز جهانی محیط زیست این هفته در برنامهای ویژه به این موضوع پرداختهایم که چرا محیطزیست دغدغه تعداد زیادی از ما نیست؟
بیشتر