در حالی که به تازگی پایگاه اطلاعرسانی دولت در کلیپ کوتاهی، میزان قاچاق سوخت به خارج از ایران را ۲۰ تا ۴۰ میلیون لیتر در روز اعلام کرده بود، سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز روز چهارشنبه آمار قاچاق روزانه سوخت به خارج را ۱۱٫۵ میلیون لیتر عنوان کرد.
پیش از این، علی ادیانی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، در این باره گفته بود: «تاکنون اعداد ۱۰، ۱۵ و ۲۰ میلیون لیتر برای قاچاق بنزین عنوان شده، ولی باید گفت عدد دقیقی از این قاچاق نداریم و فقط میتوانیم بگوییم کف رقم قاچاق بنزین روزانه ده میلیون لیتر است.»
با وجودی که مقامهای مسئول تاکنون ارقام بسیار متفاوتی از میزان قاچاق سوخت دادهاند، حمیدرضا دهقانینیا، سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، در برنامه گفتوگوی ویژه خبری سهشنبه شب شبکه دو تلویزیون دولتی ایران از قاچاق روزانه ۱۱٫۵ میلیون لیتر سوخت به خارج کشور خبر داد و گفت: «۸۵ درصد از قاچاق سوخت روزانه، نفت گاز و بقیه نفت سفید، نفت کوره و بنزین است.»
محمد حسننژاد، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، به تازگی گفته بود که اگر میزان قاچاق بنزین را روزی ۲۲ میلیون لیتر و تفاوت قیمت با کشورهای همسایه را ۵۰ سنت در هر لیتر در نظر بگیریم گردش مالی این بازار در سال به ۴۰ هزار میلیارد تومان میرسد که این رقم تقریباً به اندازه بودجه عمرانی سال جاری است.
حال در صورت درست بودن رقم قاچاق روزانه ۱۱٫۵ میلیون لیتر که جدیدترین رقم ارائهشده از سوی یک مقام مسئول است نتیجه این خواهد بود که گردش مالی سالانه قاچاق سوخت به خارج به اندازه نیمی از بودجه عمرانی امسال کشور است.
بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، چهارشنبه شب، ۲۱ آذرماه، در تلویزیون ایران گفت که «خدا میداند میزان قاچاق چقدر است. ارقامی که مطرح میشود درست نیست. گفته شده ۴۰ میلیون لیتر قاچاق میشود. ۴۰ میلیون لیتر به معنی ۳۰ هزار تن در روز است که باید ۱۵۰۰ کامیون ۳۰ هزار لیتری این میزان بنزین را منتقل کنند که غیرممکن است.»
زنگنه همچنین افزود که میزان قاچاق بنزین و گازوئیل در ایران نمیتواند «روزانه بیشتر از چهار یا پنج میلیون لیتر باشد.»
گمانهزنی وزیر نفت در مورد رقم «چهار یا پنج میلیون لیتر» در تضاد آشکار با «۱۱٫۵ میلیون لیتر» مورد اشاره سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق و «۲۰ تا ۴۰ میلیون لیتر» اعلامشده در پایگاه اطلاعرسانی دولت قرار دارد.
مسئله آمار اعلامشده میزان قاچاق سوخت، در حال حاضر به مسئله طرح افزایش قیمت بنزین در ایران گره خورده و یکی از استدلالهای مقامهای دولتی برای توجیه طرح افزایش قیمت بنزین، افزایش قاچاق سوخت عنوان شده است.
دولت میگوید با افزایش ۵۰۰ تومانی قیمت بنزین، قصد دارد ۱۷ هزار میلیارد تومان درآمد حاصل از این افزایش را صرف بهبود بافت فرسوده، نوسازی حمل و نقل عمومی و توسعه اشتغال کند.
منتقدان دولت اما حسن روحانی را متهم میکنند در حالی متمایل به افزایش قیمت بنزین است که به افزایش قیمت گازوئیل در پی این تصمیم و تأثیر مستقیم آن بر وضعیت معیشت شهروندان و قیمت انواع کالا و خدمات بیاعتنا است.
برخی نمایندگان مجلس هم میگویند دولت روحانی در حالی به اخذ عوارض از محل فروش بنزین به عنوان یک منبع مالی مطمئن برای تأمین بودجه طرحهای خود مینگرد که مردم در شرایط فعلی اقتصادی، تحمل افزایش قیمت بنزین را ندارند.
شماری از کارشناسان نیز میگویند کاهش طبیعی تقاضا به دنبال افزایش قیمت عرضه این محصول، موجب افزایش عامل دیگری نیز خواهد شد و آن «اعتراضات مردمی» است.
مقامهای مسئول، ارزانتر شدن قیمت سوخت تولید ایران برای شهروندان کشورهای همسایه در پی سقوط ارزش پول ملی ایران، و بیکاری گسترده در نوار مرزی را از علل اساسی تشدید قاچاق سوخت میدانند.
در همین حال خبرگزاری صدا و سیما، روز ۲۵ آذر در گزارشی از لولهکشی در جنوب ایران برای قاچاق سوخت خبر داد.
این خبرگزاری نوشت: «گازوئیل از طریق تانکرهای سوخت از استان فارس و دیگر استانها به هرمزگان منتقل میشود. مخزنهای بزرگ ۳۰ تا ۴۰ هزار لیتری در حیاط برخی از خانههای روستایی ساحلی هرمزگان در زیر زمین تعبیه شده است که توسط تانکرهای سوخت پر میشود. سپس از این خانهها تا لب دریا لولهکشی شده است؛ لولههای انتقال گازوئیل به طرز ماهرانهای از کف دریا به محل لنج سوختها منتهی میشود. مخزن هر لنج حدود ۵۰ هزار لیتر گنجایش دارد؛ این لنجها نیمههای شب به سوی آبهای بینالمللی حرکت میکنند.»