وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا تلاش برای ترغیب ایران به تعلیق فعالیت های غنی سازی اورانیوم را در دستور کار نشست روز سه شنبه خود قرار داده اند.
این وزیران همچنین قرار است گسترش تحریم ها علیه زیمبابوه را مورد بررسی قرار داده و به گزارش تونی بلر، نماینده امور خاورمیانه، در باره اوضاع اقتصادی سرزمین های فلسطینی گوش فرا دهند.
موضوع برنامه اتمی ایران در روزهای اخیر و پس از نشست میان سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران با خاویر سولانا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ژنو بار دیگر توجهات زیادی را برانگیخته است.
در نشست ژنو که روز شنبه برگزار شد نمایندگانی از کشورهای بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه همراه با آلمان شرکت داشتند. ایالات متحده آمریکا نیز برای نخستین بار ویلیام برنز، معاون وزیر امور خارجه خود را به این مذاکرات اعزام کرده بود.
هدف از این نشست شنیدن پاسخ ایران به بسته مشوق های اقتصادی کشورهای موسوم به گروه پنج به علاوه یک بود. اما خاویر سولانا اعلام کرد که ایران هنوز پاسخی به این بسته نداده است.
در این نشست به جمهوری اسلامی ایران دو هفته فرصت داده شد تا پاسخ روشن خود را در باره خواست کشورهای غربی مبنی بر تعلیق غنی سازی اورانیوم ارائه کند. ایران همواره این درخواست را رد کرده ولی گفته می شود که احتمال دارد تهران حاضر به مذاکره در باره فرمول «تعلیق در برابر تعلیق» شود.
بر اساس این فرمول، ایران متعهد می شود که برنامه غنی سازی اورانیوم را در حد فعلی حفظ کند و سانتریفوژهای بیشتری را به خدمت نگیرد و در مقابل، جامعه بین المللی تحریم ها را سخت تر نکند.
به گفته پاره ای از تحلیلگران این فرمول تنها برای مدت کوتاهی به مرحله اجرا در می آید تا طرفین از طریق مذاکره نسبت به اعتماد سازی میان خود اقدام کنند.
با این حال، سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی می گوید که در نشست ژنو در خصوص تعلیق غنی سازی صحبتی نشد.
روند غنی سازی که کاربرد دوگانه نظامی و غیر نظامی دارد از سوی شورای امنیت سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی موضوعی نگران کننده در برنامه هسته ای ایران به شمار می رود که می تواند ایران را به دانش ساخت سلاح هسته ای مجهز کند.
این در حالی است که تهران ماهیت این برنامه را غیر نظامی و صلح آمیز و برای تولید برق عنوان کرده است.
وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا با انتقاد از رویکرد ایران در برنامه اتمی خود که از آن به «سیاست وقت کشی» یاد کرد، گفت که «ايران بايد در مدت مهلت تعيين شده پاسخی جدی به بسته پيشنهادی شش قدرت جهانی بدهد.»
وی هشدار داد در صورتی که تهران در مدت دو هفته مهلت گروه پنج به علاوه يک، به بسته پيشنهادی آن در مورد تعليق غنی سازی پاسخ مثبت ندهد، با تحريم های بيشتری مواجه خواهد شد.
خاویر سولانا نیز می گوید که فرصت دو هفته ای داده شده به ایران برای آن است که این کشور پاسخ های خود را ارائه کند که به ما اجازه می دهد پیش برویم.
بحث در باره تحریم زیمبابوه
موضوع زیمبابوه که از ماه ها پیش درگیر چالش گسترده ای با کشورهای اروپایی و آمریکا بر سر انتخابات ریاست جمهوری است دیگر موضوع نشست وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا است.
رابرت موگابه در ماه ژوئن و در مرحله دوم انتخابات که بدون رقیب بود توانست بار دیگر بر کرسی ریاتس جمهوری تکیه بزند. ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا نتایج این انتخابات را رد کرده اند.
انتظار می رود در این نشست تصویب شود که موگابه برای دریافت اجازه بازدید از هریک از کشورهای عضو این اتحادیه نیازمند موافقت همه اعضای آن باشد. در حال حاضر بازدید رییس جمهوری زیمبابوه از این کشورها منوط به توافق اکثریت اعضا اتحادیه اروپا است.
همچنین این ارزیابی صورت خواهد گرفت که آیا باید شرکت های اروپایی را از انجام معامله با دولت زیمبابوه بازداشت، چرا که اکنون این نگرانی وجود دارد که وزیران دولت موگابه در حال انتقال پول های خود از طریق معامله با شرکت های خارجی هستند.