لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۳:۳۱

کشاکش‌های اعلام درخواست استقلال فلسطین در «روز تاریخی خطرناک»


نگاه‌های جهانی روز جمعه، اول مهر، به نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد دوخته شده تا معلوم شود آیا محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، در پایان سخنرانی خود، درخواست شناسایی کشور مستقل فلسطین و عضویت کامل این کشور را ارائه خواهد کرد یا نه.

سخنرانی محمود عباس برای ساعت ۱۹ (به وقت ایران) تعیین شده است و بلافاصله پس از او، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، پشت تریبون مجمع عمومی قرار خواهد گرفت.

روز موعود تاریخ فلسطینی در حالی فرا رسیده است که فشارهای شدید از سوی آمریکا، اسرائیل و برخی دیگر از عوامل جهانی بر تشکیلات فلسطینی برای خودداری از ارائه این درخواست ادامه دارد.

محمود عباس از روزها قبل تأکید کرده است که در پایان سخنرانی اش در نشست شصت و ششم مجمع عمومی سازمان ملل متحد درخواست رسمی تشکیلات فلسطینی را برای استقلال کشور فلسطین به دست بان گی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، خواهد داد تا او آن را به شورای امنیت تحویل دهد.

تشکیلات خودگردان بدون تفاهم ملی فلسطینی، بر اساس سیاستی که عمدتاً از سوی جنبش فتح از سال ۲۰۰۹ در پیش گرفته شد، بر لزوم شناسایی کشور مستقل فلسطین اصرار می‌ورزد در حالی که حماس از این اقدام در مقطع کنونی ابراز برائت کرده است هرچند که براستقلال فلسطین «درسراسر سرزمین مقدس فلسطین» تأکید دارد.

درخواست تشکیلات فلسطینی برای پذیرش عضویت کشور فلسطین در سازمان ملل متحد، زیر نظر شماری از حقوقدانان برجسته بین‌المللی حامی فلسطینی‌ها در لندن تنظیم شده است؛ این درخواست محدوده کشور فلسطین را سرزمین‌های پیش از جنگ «شش روزه» سال ۱۹۶۷ با پایتختی «قدس شرقی» (بخش شرقی اورشلیم) تعیین می‌کند.

فلسطینی‌ها در حالی بر این روند سیاسی در سازمان ملل اصرار می‌ورزند که باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، در سخنرانی چهارشنبه خود در مجمع عمومی و بلافاصله پس از آن در دیداری با محمود عباس در نیویورک تأکید کرد که «در صورت نبودن چاره‌ای دیگر، آمریکا درخواست فلسطینی‌ها را در شورای امنیت وتو خواهد کرد».

سخنان روزهای اخیر آقای اوباما در حالی که موجب خشنودی عمیق اسرائیل و طرفداران آن کشور در صحنه سیاست آمریکا شده، اما ناخرسندی و سرخوردگی جدی فلسطینی‌ها و حامیان آنها را در پی آورده است.

در همین حال، سوزان رایس، سفیرآمریکا در سازمان ملل، ساعاتی پیش از آغاز سخنرانی آقای عباس، دیدگاه دولت واشینگتن را تکرار کرد و گفت که «توسل فلسطینی‌ها به سازمان ملل، به روند صلح کمکی نمی‌کند و تنها مذاکرات را به تعویق می‌اندازد؛ درحالی که تنها راهکار برای تحقق خواسته‌های فلسطینی‌ها گفت‌وگو با طرف اسرائیلی است».

باراک اوباما نیز در نطق خود گفته بود که توسل فلسطینی‌ها به سازمان ملل، «راهی میان‌بُر» است که قابل قبول نیست.

این ها درحالی است که کمیسیون چهارجانبه صلح خاورمیانه، جمعه در آستانه سخنرانی محمود عباس در مجمع عمومی، بیانیه خود را پس از چند روز نشست‌های پی در پی در نیویورک صادر می‌کند و پیشاپیش گفته شده که طرفین اسرائیلی- فلسطینی را به بازگشت به مسیر مذاکرات صلح فرا می‌خوانَد.

اتحادیه اروپا، یکی از اضلاع این کمیسیون چهارجانبه، تأکید کرده است که برای دستیابی به سازش، تلاش‌های زیادی را پیگیری کرده است.

نیکلا سرکوزی، رئیس‌جمهور فرانسه، چهارشنبه در مجمع عمومی پیشنهاد کرده بود که به فلسطین مقام «ناظر» داده شود.

الن ژوپه، وزیر خارجه فرانسه، نیز در مصاحبه‌ای با روزنامه اسرائیلی هاآرتص که جمعه منتشر شد، گفته است که فرانسه می‌کوشد تا سایر اعضای شورای امنیت را نیز با خود برای اعطای نقش «ناظر» به فلسطین همراه سازد.

اگر ۹ عضو از ۱۵ عضو دایم و غیردایم شورای امنیت درخواست فلسطینی‌ها را رد کنند، آمریکا با بی‌نیاز شدن از کاربرد «حق وتو» نفس راحتی خواهد کشید.

دولت باراک اوباما به سختی تلاش می‌کند تا از وضعیتی جلوگیری کند که آمریکا را دوباره به خاطر اسرائیل ناچار به کاربرد «حق وتو» کند.

از آغاز قدرت اوباما، او یک بار دیگر از «وتو» برای جلوگیری از نکوهش اسرائیل در قطعنامه‌ای در شورای امنیت، استفاده کرده بود.

در تاریخ شورای امنیت، آمریکا ۶۵ بار به «حق وتو» متوسل شده است که ۳۴ بار آن برای حمایت از اسرائیل بوده است.

وزیر خارجه اسرائیل پنجشنبه به رادیوی کشورش گفت که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، در سخنرانی جمعه در مجمع عمومی، محمود عباس را به بازگشت به مذاکرات دعوت خواهد کرد.

نظر به عواقب امنیتی و سیاسی جدی که اقدام سیاسی فلسطینی‌ها در سازمان ملل می‌تواند در بر داشته باشد و از جمله موجب سرخوردگی عمیق آنها و تضعیف بیشتر آمریکا و اسرائیل در جامعه جهانی بویژه در شرایط خیزش‌های دنیای عرب شود، روزنامه اسرائیلی هاآرتص جمعه اول مهر را یک «روز تاریخی خطرناک» نامیده است.

خطرات جدی ناشی از سرخوردگی فلسطینی‌ها در سازمان ملل یا شکست جبهه اسرائیل-آمریکا را بسیاری از مردم اسرائیل، فلسطینی‌ها و ملت‌های خاورمیانه به خوبی احساس می‌کنند و نگرانی از رخدادهای هفته‌ها و ماه‌های آینده، موجب اضطراب بسیاری در میان مردم در این بخش از جهان شده است.

کلینتون: از خود می‌پرسم آیا خداوند صلح را برای خاورمیانه می‌خواهد یا نه؟

در همین حال، بیل کلینتون، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، بنیامین نتانیاهو را متهم کرد که عامل اصلی ناکامی در روند صلح اسرائیلی- فلسطینی است.

آقای کلینتون، در «میزگرد» با وبلاگ‌نویسان در نیویورک گفت که «نبود آمادگی از سوی نتانیاهو برای پذیرش شرایط تعیین‌شده در مذاکرات سال ۲۰۰۰ در کمپ دیوید و افزایش جمعیت یهودی‌نشین‌های کرانه باختری که شمار صلح‌خواهان را در میان مردم اسرائیل کم کرده، در شکست روند صلح نقش دارند».

آقای کلینتون افزود که «اسرائیلی‌ها همیشه شکایت می‌کردند که ما شریک حقیقی برای صلح در طرف فلسطینی نداریم ولی هنگامی نیز که بهترین دولت ممکن فلسطینی به وجود آمده که قوی‌تر و بیشتر از هر هنگام دیگر آماده صلح با اسرائیل است، اما باز دولت نتانیاهو طرح جدی برای صلح ندارد».

رئیس‌جمهور پیشین آمریکا گفت که نمی‌داند توضیح دهد که اصولاً چرا نتانیاهو از پیشبرد صلح می‌ترسد و بقای سیاسی خود را بر تصمیم‌های سرنوشت‌ساز ترجیح می‌دهد.

آقای کلینتون در سخنانش این را نیز اضافه کرد که «دو تراژدی بزرگ سال‌های اخیر در خاورمیانه، انسان را به تفکر وا می‌دارد که آیا به راستی خداوند صلح را برای این بخش از دنیا می‌خواهد یا نه!».

وی در مورد این «دو رخداد تراژیک»، به قتل اسحاق رابین، نخست‌وزیر اسرائیل در میانه دهه نود میلادی و سکته مغزی آریئل شارون، نخست‌وزیر اسرائیل، در میانه دهه اول قرن بیست و یکم اشاره کرد.

آقای کلینتون گفت که این دو نظامی بزرگ اسرائیلی به این نتیجه رسیده بودند که صلح با همسایگان فلسطینی اجتناب‌ناپذیر است و تصمیمات شجاعانه گرفتند و می‌خواستند این مسیر را دنبال کنند اما هر دوی آنها از صحنه حذف شدند و این وضعیت این سؤال را به وجود می‌آورد که آیا خداوند اصلاً خواهان صلح برای این بخش از دنیا هست یا نه!».

آقای کلینتون که یک مسیحی بسیار معتقد است، یهودیان افراطی را که در یهودی‌نشین‌ها زندگی می‌کنند، متهم کرد که با سرسختی خود موجب ناکامی روند صلح شده‌اند و گفت که آنها حتی تاریخ اسرائیل و ملت یهود را نیز نمی‌شناسند.
XS
SM
MD
LG