یادداشتی از بابک تقوایی: بر اساس نظرسنجی‌های ایسپا در داخل ایران و مؤسسهٔ گمان در خارج از کشور، میزان تمایل ایرانیان به شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری به کمترین میزان خود از زمان تأسیس رژیم جمهوری اسلامی رسیده است.
همچون انتخابات گذشته، صداوسیمای جمهوری اسلامی وظیفهٔ برگزاری برنامه‌های تلویزیونی شامل مناظرات بین کاندیداهای ریاست‌جمهوری را در راستای ایجاد تمایل در میان شهروندان به‌منظور شرکت در انتخابات بر عهده دارد، اما به نظر نمی‌رسد که با وجود برگزاری چندین جلسهٔ مناظرهٔ تلویزیونی، انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ و همچنین انتخابات شوراهای اسلامی با اقبال عمومی مواجه شود.
کاهش تمایل مردم در شرکت در انتخابات سبب شده است ارگان‌های دولتی و همچنین نیروهای مسلح بیش از پیش با اتخاذ تدابیر امنیتی و همچنین با توسل به راهکارهای تشویقی پرسنل خود را مجبور به شرکت در انتخابات کنند. در این راستا، سازمان حفاظت اطلاعات ارتش و همچنین سازمان عقیدتی-سیاسی ارتش نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند.
مشکلات اقتصادی افسران و درجه‌داران نیروهای چهارگانهٔ ارتش و محدودیت‌های وضع‌شده بر زندگی آن‌ها و خانواده‌هایشان در سال‌های اخیر و به‌خصوص پس از اعتراضات عمومی و گسترده به گرانی در دی ماه سال ۹۶ کاهش تمایل آن‌ها به شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ درپی داشته است.
این مسئله متعاقباً نگرانی مقامات جمهوری اسلامی را به همراه داشته و به همین منظور راهکارهایی چون اجبار پرسنل به حضور کامل در یگان‌های خدمتی‌شان در روز ۲۸ خرداد و اعزام دسته‌جمعی آن‌ها به مراکز رأی‌گیری و همچنین استفاده از ده‌ها هزار سرباز وظیفه و اجبار آن‌ها به شرکت در انتخابات جهت افزایش میزان مشارکت عمومی از اقداماتی است که سلسله‌مراتب فرماندهی ارتش به سفارش دفتر فرماندهی کل قوا (علی خامنه‌ای) در دستور کار دارد.
اهرم‌های فشار بر پرسنل ارتش برای شرکت در انتخابات
اعتراضات سراسری ضدحکومتی در دی ماه سال ۱۳۹۶ و شرکت پرسنل رسمی ارتش شامل افسران، درجه‌داران و خانواده‌هایشان در بسیاری از این اعتراضات نگرانی بسیاری از مقامات رژیم جمهوری اسلامی را به همراه داشت.
گزارش‌های تهیه‌شده توسط سازمان حفاظت اطلاعات ارتش در این باره در اختیار کمیسیون امنیت ملی مجلس و همچنین دفتر علی خامنه‌ای، فرمانده کل قوا، قرار گرفت و موجب صدور ابلاغیه به سازمان عقیدتی-سیاسی ارتش جهت تسریع در تهیه و اجرای طرح‌های سیاسی-فرهنگی-مذهبی به‌منظور جلوگیری از نافرمانی‌های مدنی در میان ارتشیان و خانواده‌هایشان شد.
در این راستا سازمان عقیدتی‌سیاسی ارتش طرح‌های ۱۲گانهٔ موسوم به «مصباح»، تهیه‌شده در پاییز ۹۶، را بر اساس دستور فرمانده کل قوا در قالب برنامه‌های سیاسی، دینی و فرهنگی مربوط به سربازان، درجه‌داران، افسران، خانواده‌ها، همسران، هیئت‌های مذهبی، بسیجیان، کتاب‌خوانی به‌ویژه ترویج فرهنگ نهج‌البلاغه و استفاده از فضای مجازی اجرا کرد. این برنامه‌ها در اسفند ۱۳۹۶ بازطراحی شده و از مهر ۱۳۹۷ اجرا و پیشرفت آن‌ها به‌طور ماهیانه به فرمانده ارتش و همچنین دفتر علی خامنه‌ای گزارش شده است.
در راستای این طرح، اداره‌های عقیدتی‌سیاسی مستقر در پایگاه‌های نیروی هوایی ارتش موظف شدند از طریق برگزاری مراسم‌های مذهبی و سیاسی و اجبار پرسنل به شرکت در آن‌ها میزان باورپذیری‌شان را به اصل ولایت فقیه و اصول انقلاب اسلامی افزایش دهند. در برخی از یگان‌ها و همچنین نیروها، به‌خصوص نیروی دریایی ارتش، مبنای ارتقای درجهٔ پرسنل نیز میزان شرکت‌شان در طرح‌های مصباح در نظر گرفته شد.
در دو ماه گذشته، سازمان عقیدتی‌سیاسی ارتش در راستای طرح‌های مصباح جلساتی سیاسی را جهت افزایش تمایل پرسنل و خانواده‌هایشان به شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ و همچنین انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در بسیاری از یگان‌های نیروهای چهارگانهٔ ارتش در سراسر کشور برگزار کرده است.
چگونه خانواده پرسنل ارتش به طور غیرمستقیم مجبور به شرکت در انتخابات می‌شوند؟
درحالی‌که پرسنل شامل افسران و درجه‌داران از طریق اجبار در حضور در محل خدمتی‌شان در روز ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ در انتخابات شرکت داده می‌شوند، سازمان حفاظت اطلاعات همچون گذشته با ایجاد فضای رعب و وحشت در شهرک‌های مسکونی نیروهای مسلح که در بسیاری از موارد کاذب است، خانوادههای افسران و درجه‌داران را مجبور به شرکت در انتخابات می‌کند.
از دیرباز، سازمان حفاظت اطلاعات ارتش (ساحفاجا) نقش مهمی در کنترل و رصد بینش و فعالیت سیاسی پرسنل ارتش و خانواده‌هایشان ایفا کرده است. کارکنان رسمی این سازمان در اداره‌های حفاظت اطلاعات نیروهای چهارگانه ارتش، در کنار افسران و درجه‌دارانی که جهت کسب تأییدیه حفاظت اطلاعات برای ارتقای درجه به آن‌چه به اصطلاح عام به آن خبرچینی گفته می‌شود مشغول‌اند، نقش مهمی در ایجاد فضای رعب و وحشت و بی‌اعتمادی در میان پرسنل و خانواده‌هایشان در خانه‌های سازمانی و شهرک‌های مسکونی ایفا می‌کنند.
استفادهٔ برخی رابطان حفاظت اطلاعات از اعضای خانوادههای خود ازجمله همسران‌شان جهت تجسس در زندگی همکاران خود در شهرک‌های مسکونی و یگان‌های خدمتی، به تقویت حس بدبینی و ترس از بازخواست در صورت عدم تظاهر به التزام عملی به مظاهر اسلامی و اصول انقلاب اسلامی در میان خانوادههای پرسنل منجر می‌شود؛ امری که متعاقباً ترس از مؤاخذهٔ پرسنل به علت عدم شرکت خانواده‌هایشان در انتخابات را نیز در پی دارد.
در نتیجهٔ این نگرانی کاذب که به‌طور عمد از سوی سازمان حفاظت اطلاعات در میان پرسنل و خانوادههای ارتش ایجاد می‌شود، برخی از کارکنان شامل افسران و درجه‌داران اعضای خانوادهٔ خود را به شرکت در مراسم‌های مذهبی و سیاسی چون راهپیمایی‌های ۲۲ بهمن، روز قدس و در نهایت انتخابات ریاست‌جمهوری ترغیب می‌کنند.
در چهار سال اخیر در پی افزایش مشکلات معیشتی کارکنان و همچنین با اجرای طرح‌های مصباح در سازمان عقیدتی‌سیاسی ارتش، میزان نارضایتی بدنهٔ نیروهای چهارگانهٔ ارتش از رژیم جمهوری اسلامی نه تنها کاهش نیافته بلکه رشد چشمگیری داشته است، به میزانی که به نظر نمی‌رسد تدابیر اتخاذشده توسط سازمان‌های حفاظت اطلاعات و عقیدتی‌سیاسی ارتش دست‌کم بتواند خانوادههای بسیاری از افسران و درجه‌داران را مجبور به شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری کند؛ آن هم در شرایطی که حدود ۷۰ درصد جمعیت کشور در راستای ابراز عدم رضایت و ضدیت‌شان با جمهوری اسلامی تحریم انتخابات را پیشه کرده‌اند.
