با تهاجم روسیه به اوکراین، گرچه ناتو از درگیری مستقیم در جنگ خودداری کرده اما تدابیری برای محافظت از قلمرو شرقی آن اتخاذ شده که اسکادران مشترک آلمان و فرانسه در آن نقش دارد.
بعدازظهر هجدهم اسفند ۱۴۰۰، کریستین لامبرشت وزیر دفاع آلمان، به پایگاه هوایی اِورو (Evreux) در نورماندی (شمال شرق پاریس) سفر کرد تا در مراسم آغاز رسمی به‌کارگیری نخستین هواپیمای سی-۱۳۰جِی-۳۰ نیروی هوایی آلمان شرکت کند. در جریان این مراسم او با همتای فرانسوی خودش، فلورانس پارلی ملاقات کرد.
این دو وزیر دفاع، ضمن توصیف اقدامات و اهمیت نقش اسکادران مشترک آلمانی-فرانسوی ترابری نیروهای هوایی کشورهایشان مستقر در فرانسه، از نقش این واحد رزمی و همچنین نیروهای مسلح کشورشان در تقویت توان دفاعی جبهه شرقی ناتو در برابر هرگونه تهاجم ناگهانی نیروهای مسلح روسیه سخن به میان آوردند.
اسکادران مشترک آلمانی-فرانسوی سی-۱۳۰جِی، دهم شهریور امسال تشکیل شد. در ابتدا دو فروند هواپیمای ترابری متوسط سی-۱۳۰جِی-۳۰ و دو فروند هواپیمای ترابری/سوخت‌رسان کِی سی-۱۳۰جِی موسوم به سوپِر هرکولِس متعلق به نیروی هوایی فرانسه در خدمت آن بودند.
روز ۳۰ بهمن اما این اسکادران نخستین فروند از شش هواپیمای سوپر هرکولِس نیروی هوایی آلمان را دریافت کرد. هواپیماهایی که قرار است تحویل‌شان سه سال دیگر تکمیل شود.
به دنبال بروز بحران امنیتی ناشی از هجوم نیروهای مسلح روسیه به خاک اوکراین در تاریخ پنجم اسفند، نیروهای مسلح فرانسه و آلمان دست به اقداماتی جهت تقویت توان دفاعی جبهه شرقی ناتو زدند. از برقراری گشت‌های مسلحانه هوایی با جنگنده‌های رافال نیروی هوافضای فرانسه و تایفون نیروی هوایی آلمان، تا اعزام نیرو و تجهیزات نظامی از سوی آلمان به لهستان.
در راستای تقویت دفاع زمینی جبهه شرقی اروپا و به خصوص رومانی، نیروی زمینی فرانسه دست به اعزام نیرو و تجهیزات نظامی چون تانک‌های سبک شناسایی و نفربرهای زرهی به رومانی زده است.
انتقال تجهیزات سنگین به لهستان، توسط هواپیماهای ترابری سنگین آنتونف ۱۲۴-۱۰۰ متعلق به شرکت هواپیمایی آنتونف ایرلاینز صورت گرفت و کار انتقال سربازان و مهمات آنها توسط هواپیماهای سوپر هرکولِس اسکادران مشترک سی-۱۳۰جِی نیروی هوافضای فرانسه و نیروی هوایی آلمان انجام شد.
اعزام نیروهای نظامی فرانسه به رومانی
رومانی ۶۱۳ کیلومتر مرز مشترک با اوکراین دارد. مرزی با استان اودِسا واقع در جنوب اوکراین، که نیروهای نظامی روسیه در تلاش جهت تصرف آن به منظور قطع دسترسی اوکراین با دریای سیاه برآمده‌اند.
دست‌کم هفت کشتی آبی-خاکی (لندینگ کرافت) با پشتیبانی ناوچه و ناوهای رزمی ناوگان دریای سیاه و بالتیک نیروی دریایی جمهوری فدراسیون روسیه در حال آماده‌سازی جهت تهاجم آبی-خاکی به ساحل شهر اودسا مرکزیت این استان هستند.
در صورت سقوط این شهر، امکان تصرف دیگر نقاط این استان مهیا شده و لذا نیروهای ارتش روسیه خواهند توانست تا مناطق همجوار با مرز کشورهای مولداوی و رومانی را نیز به اشغال خود درآوردند.
نیروی زمینی ارتش رومانی، تنها به حدود ۲۰۰ دستگاه تانک اصلی میدان نبرد، از انواع تی آر-۸۵ و تی-۵۵، مجهز است. تانک‌هایی که اگرچه در سال‌های اخیر ارتقا یافته‌اند، اما تعدادشان جهت مقابله با شمار زیاد تجهیزات زرهی نیروی زمینی روسیه مناسب نیست.
نیروی هوایی رومانی نیز با کمبود هواپیماهای جنگنده دست و پنجه نرم می‌کند. این نیرو تنها ۲۲ فروند جنگنده میگ ۲۱ عملیاتی، ۱۴ فروند اف-۱۶آ و سه فروند نمونه آموزشی-رزمی آن یعنی اف-۱۶بی در اختیار دارد.
در صورت تصرف مناطق همجوار با مرز رومانی و متعاقباً تهاجم زمینی نیروهای نظامی روسیه به رومانی، ارتش این کشور نیازمند حمایت همه‌جانبه دیگر اعضای ناتو از جمله فرانسه است و به همین دلیل نیروهای زمینی ارتش فرانسه به رومانی اعزام شده‌اند تا به همراه نیروهای زمینی ایالات متحده آمریکا به تقویت توان دفاعی ناتو در جبهه شرقی آن در کشور رومانی بپردازند.
دو فروند از پنج فروند هواپیمای ترابری سنگین آنتونف ۱۲۴-۱۰۰ شرکت هواپیمایی آنتونف ایرلاینز که از جنگ اوکراین جان به در برده‌اند، هم‌اکنون در خاک اروپا هستند، و این دو دهم اسفند ماه، دست به انتقال تجهیزات زرهی و سنگین نیروی زمینی فرانسه به کنستانتا در رومانی زدند.
این تجهیزات نفربرهای زرهی وی.آ.بی، خودروهای زرهی وی.بی.اِل، تانک‌های شناسایی چرخ‌دار آ.اِم.ایکس-۱۰ و کامیون‌های رنو جی.بی.سی-۱۸۰ زرهی بودند.
در حالی که این تجهیزات سنگین توسط هواپیماهای آنتونف ۱۲۴ به رومانی منتقل شدند، وظیفه انتقال مهمات تانک‌ها و همچنین سربازان فرانسوی بر عهده هواپیماهای ترابری متوسط هِرکولِس نیروی هوافضای فرانسه گذاشته شد. از این میان می‌توان به یکی از دو فروند هواپیمای کِی‌سی-۱۳۰جِی اسکادران آلمانی-فرانسوی سی-۱۳۰جِی اشاره کرد.
یکی از دو فروند کِی سی-۱۳۰جِی این اسکادران به شماره ۵۸۷۴، در ساعت ۰۸:۳۰ ۱۰ اسفند به وقت محلی، از پایگاه هوایی اِوروو برخاسته و پس از دقایقی در پایگاه هوایی ۷۰۲ نیروی هوافضای فرانسه در آوُرد به زمین نشست تا ۱۵ تن مهمات را پس از بارگیری به کنستانتا در رومانی منتقل کند.
خلبان و کمک‌خلبان این هواپیما فرانسوی و آلمانی بودند، و این هواپیما پس از انتقال محموله به رومانی در ساعت ۰۹:۲۰ شب به پایگاه مادر خود در غرب پاریس بازگشت.
همین هواپیما یک روز پس از آن، دست به انتقال حدود صد سرباز نیروی زمینی فرانسه به رومانی زد، و ۴۰۰ سرباز دیگر نیز با هواپیماهای ترابری متوسط نیروی هوایی فرانسه به رومانی منتقل شدند.
در جریان نشست خبری وزرای دفاع فرانسه و آلمان در آشیانه اسکادران سی-۱۳۰جِی، هر دو ضمن تأکید بر عدم تمایل به دخالت نظامی در جنگ اوکراین، از اهمیت تقویت بنیه دفاعی جبهه شرقی ناتو سخن به میان آوردند.
در این میان وزیر دفاع فرانسه، فلورنس پارلی، به مأموریت‌های صورت گرفته توسط هواپیمای ۵۸۷۴ در حمل مهمات و نیرو به رومانی اشاره کرد، و وزیر دفاع آلمان نیز از مشارکت نخستین هواپیمای سی-۱۳۰جِی-۳۰ در مأموریت‌های مشابه در آینده خبر داد.
بر اساس داده‌های وبسایت‌های رهگیری هواگردهای نظامی، هواپیمای ۵۸۷۴ در ۱۵ اسفند یک محموله نظامی را به فرودگاه رِزسشوف در شرق لهستان منتقل کرد. محموله‌ای که به نظر می‌رسد موشک‌های ضدتانک میلان باشد که دولت فرانسه به اوکراین هدیه داد تا در نبرد با ارتش روسیه استفاده شود.
درباره اسکادران مشترک آلمانی-فرانسوی چه می‌دانیم؟
گرچه اسکادران مشترک آلمان و فرانسه ۱۰ شهریور امسال تشکیل شد، اما پیش‌زمینه آن به فروردین ۱۳۹۶ باز می‌گردد؛ زمانی که دولت‌های فرانسه و آلمان اولین تفاهم‌نامه را جهت تشکیل یک اسکادران مشترک از هواپیماهای ترابری منعقد کردند.
جهت تجهیز این اسکادران، دولت فرانسه در سال ۱۳۹۵، دو فروند سی-۱۳۰جِی-۳۰ و دو فروند کِی سی-۱۳۰جِی را به ارزش ۱۳۳ میلیون دلار به شرکت هواپیماسازی لاکهید مارتین سفارش داد؛ هواپیماهایی که از زمستان ۱۳۹۶ تا زمستان ۱۳۹۹ تحویل نیروی هوایی فرانسه شدند. در این میان دولت آلمان نیز در سال ۱۳۹۸، سه فروند سی-۱۳۰جِی-۳۰ و سه فروند کِی سی-۱۳۰جِی سفارش داد.
پیش از تشکیل اسکادران مشترک سی-۱۳۰جِی، سوپرهرکولس‌های فرانسوی به مدت چهار سال در خدمت اسکادران ۲/۶۱ ترابری موسوم به «فرنچ-کامت» بودند. از تابستان سال ۱۳۹۹ هواپیماهای سوپرهرکولس نیروی هوافضای فرانسه، در پشتیبانی از نیروهای نظامی این کشور، مأموریت‌های مهمی در مقابله با گروه‌های اسلامگرای تروریستی چون بوکوحرام، در کشورهای نیجِر، مالی و چاد انجام دادند.
در یک سال گذشته، همواره یک فروند از هواپیماهای سوخت‌رسان/ترابری کِی سی-۱۳۰جِی فرانسه در پایگاه هوایی انجامینا، واقع در پایتخت کشور چاد مستقر بوده است؛ هواپیمایی که علاوه بر انجام مأموریت‌هایی چون بارریزی هوایی و حمل بار و تسلیحات، وظیفه سوخت‌رسانی به هلیکوپترهای ئی.سی۷۲۵آر۲ کاراکال مستقر در این پایگاه را به عهده دارند. این هلیکوپترها در مأموریت‌های جست‌وجو و نجات رزمی استفاده می‌شوند.
سوپرهرکولس چقدر می‌تواند نیازهای ترابری هوایی را تأمین کند؟
هواپیماهای ترابری رده متوسط سوپِرهرکولس اسکادران مشترک فرانسوی-آلمانی، تنها می‌توانند بخش کوچکی از نیازهای نیروهای مسلح دو کشور در امر ترابری هوایی را تأمین کنند. اما در کنار انجام مأموریت‌های ترابری می‌توانند طیف گسترده‌ای از مأموریت‌های ارزشمند دیگر چون حمل مجروحان، سوخت‌رسانی هوایی، بارریزی هوایی و پشتیبانی از مأموریت‌های نیروهای ویژه را به عهده گیرند.
سوپرهرکولس تنها هواپیمای ترابری نیروی هوایی آلمان و نیروی هوافضای فرانسه نیست. آلمان ۳۹ فروند هواپیمای ترابری متوسط ایرباس آ۴۰۰اِم نیز در اختیار دارد، و نیروی هوافضای فرانسه هم علاوه بر ۱۸ فروند از این نوع هواپیما و همچنین ۱۴ فروند هواپیمای سی-۱۳۰اِچ هِرکولِس است.
ناوگان ۷۱ فروندی ایرباس آ۴۰۰اِک و سی-۱۳۰اِچ توان ترابری هوایی مناسبی برای نیروهای مسلح دو کشور فراهم می‌کند، اما با این وجود، این نیروها هنوز جهت حمل تجهیزات و تسلیحات سنگین و حجیم خود به هواپیماهای ترابری سنگینی نیاز دارند که در خدمت نیروهای هوایی‌شان قرار ندارند.
سال‌هاست که نیروهای مسلح آلمان و فرانسه از هواپیماهای ترابری سنگین غیرنظامی آنتونف ۱۲۴ جهت حمل تجهیزات و تسلیحات سنگین خود استفاده می‌کنند. هواپیماهایی که علاوه بر نیروی هوایی روسیه تنها در اختیار سه شرکت خصوصی ولگا دِنِپر (۱۲ فروند) در روسیه، آنتونف ایرلاینز اوکراین (پنج فروند) و ماکسیموس کارگو در امارات متحده عربی (یک فروند) قرار دارند.
همان طور که پیشتر اشاره شد، در روزهای گذشته، هواپیماهای آنتونف ۱۲۴ آنتونف ایرلاینز در حمل تجهیزات و تسلیحات سنگین ارتش فرانسه به رومانی تحت بهره‌برداری قرار گرفتند.
فرودگاه گوستومل، که یکی از آشیانه‌ها تعمیراتی آنتونف ۱۲۴ به همراه بخشی از انبار قطعات آنها در آنجا واقع است، هم‌اکنون در اشغال ارتش روسیه است. در صورت فرا رسیدن موعد تعمیرات دوره‌ای و سنگین آنتونف‌های نجات‌یافته آنتونف ایرلاینز، این امر در خارج از اوکراین ممکن نیست.
چنین موضوعی می‌تواند زمین‌گیری تدریجی این هواپیماها را در پی داشته باشد، و پس از آن مشخص نیست فرانسه و آلمان چگونه نیاز به هواپیماهای ترابری سنگین جهت حمل تسلیحات حجیم خود را تأمین خواهند کرد.
