اداره هواشناسی آمریکا روز پنجشنبه ۲۲ دی اعلام کرد هر چند سال ۲۰۲۲ گرمترین سال ثبت شده نبوده ولی در این ردهبندی در رتبه پنجم یا ششم قرار دارد.
این اداره افزود که با توجه به تداوم و افزایش مصرف سوختهای فسیلی در سراسر جهان در چند سال آینده رکورد دمای زمین شکسته خواهد شد.
بررسی این اداره نشان میدهد که دمای متوسط کره زمین در سال ۲۰۲۲ منهای مناطق قطبی حدود ۱۴.۷ درجه سانتیگراد بوده است. اگر گرم شدن دما در مناطق قطبی که از سایر نقاط شتاب بیشتری دارد در نظر گرفته شود سال ۲۰۲۲ را میتوان پنجمین سال گرم کره زمین تلقی کرد.
چهار مرکز پژوهشهای علمی دیگر نیز در هفتههای اخیر اعلام کردهاند که سال ۲۰۲۲ پنجمین و یا ششمین سال گرم ثبت شده بوده است.
قدمت ثبت دمای کره زمین توسط اداره هواشناسی آمریکا و در دهههای بعد توسط ناسا به سال ۱۸۸۰ باز میگردد.
به گفته پژوهشگران اقلیمی، درجه حرارت سال گذشته در ۲۸ کشور جهان از جمله چین، بریتانیا، اسپانیا، فرانسه، آلمان و نیوزیلند به بالاترین رقم ثبت شده رسید.
آمارهایی که پژوهشگران جمعآوری کردهاند نشان میدهد که ضریب افزایش دمای کره زمین به خصوص از سال ۲۰۱۵ در حد محسوسی بیشتر شده است.
اداره هواشناسی آمریکا و ناسا اواخر سال گذشته اعلام کردند که از سال ۲۰۱۵ تاکنون دمای متوسط کره زمین حداقل ۱.۸ سانتیگراد از دوران ماقبل صنعتی بالاتر بوده است. به عنوان نمونه دمای متوسط کره زمین در سال گذشته در مقایسه با اواسط قرن نوزدهم ۱.۱ درجه سانتیگراد بالاتر بود.
سازمان جهانی هواشناسی نیز هشدار داده است که با توجه به روند افزایش دمای متوسط کره زمین، اجرای توافق اقلیمی پاریس که هدف اصلی آن مهار گرمایش زمین در حد ۱.۵ درجه بالاتر از دوران ماقبل صنعتی است بعید خواهد بود.
این نهاد تخصصی سازمان ملل میگوید دمای متوسط ده سال اخیر حداقل ۱.۱۴ درجه سانتیگراد بالاتر از آن دوران بوده است.
دانشمندان ارشد ناسا میگویند که روند افزایش دمای متوسط کره زمین در دهههای اخیر بدون وقفه بوده و حتی احساس میشود که سرعت این روند افزایش یافته است، هر چند در این مورد هنوز شواهد علمی کافی در دست نیست.
گرمتر شدن زمین در سالهای اخیر در شرایطی روی میدهد که پدیده جوی موسوم به «لانینا» که در سرد کردن دمای زمين نقش مهمی دارد برای سومین سال پیاپی در جریان بوده و در نتیجه حدود یک دهم درجه از گرمای زمین کاسته است.
پیشبینی میشود که این موج «لانینا» به زودی پایان یابد و پدیده جوی «النینو» از راه برسد که باعث افزایش دمای زمین میشود. بنابراین به احتمال فراوان سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ از سال گذشته گرمتر خواهند بود.
دانشمندان معتقدند حدود ۹۰ درصد از گرمایی که در گازهای گلخانهای جمع میشود به دو هزار متر اول از سطح اقیانوسها منتقل میشود و پژوهشها نشان میدهند که سال ۲۰۲۲ از نظر گرمای آب اقیانوسها و دریاها رکوردهای قبلی را شکسته است.
به گفته دانشمندان، گرم شدن دمای متوسط زمین ممکن است تاثیر منفی چندانی روی سلامتی مردم به جا نگذارد ولی پیامدهای این روند از جمله گسترش دامنه و شدت امواج هوای گرم، خشکسالی و جاری شدن سیلابهای شدید، در بسیاری موارد جان و منابع زندگی و معیشت میلیونها نفر را به خطر میاندازد.
دبیرکل سازمان جهانی هواشناسی اخیرا گفت: «پیامدهای شدید گرمایش زمین سلامت، منابع غذایی و انرژی و ایمنی زیرساختها را به خطرانداخته است. نمونههای برجسته آن سیلاب گسترده پاکستان با پیامدهای انسانی و اقتصادی شدید و امواج هوای گرم بیسابقه در چین، اروپا و قاره آمریکا و تداوم خشکسالی در شاخ آفریقا بود که ممکن است به یک فاجعه بشری بدل شود».