کتاب «در ستایش گفت و گو»، که اخیرا منتشر شد، مجموعه ای از یادداشت ها و برداشت های خسرو ناقد، مترجم ایرانی را در باره مباحث گوناگون مرتبط با ادبیات و فرهنگ و برخی چالش های کنونی در رابطه اسلام و غرب در بر دارد.
بررسى تاثير كودتاى ۲۸ مرداد بر ژانرهاى ادبى و هنرى ايران مجالى فراخ تر مى طلبد و اين يادداشت به يكى از ابعاد اين تاثير بر شعر فارسى محدود است و از جمله از اين روى كه شعر «هنر سرآمد» آن دوران بود.
علامه محمد قزوینی از پیشگامان تجدد و از بنیان گذاران پژوهش ادبی بر مبنای متد و شیوه علمی نو و غربی در ایران بود و کتاب «مسائل پاریسیه» او، که چاپ دوم آن اخیرا منتشر شد، برخورد یکی از پیشاهنگان تجدد را در ایران با اروپا تصویر می کند.
وزیر ارشاد معیار تازه ای را بر معیارهای سانسور کتاب افزود و نقد کارمندان اداره سانسور بر زبان و ارزش های ساختاری کتاب های شعر و داستان را نیز به ابزاری برای سانسور و دستاویزی برای جلوگیری از نشر کتاب های شعر و داستان بدل کرد.
موج انتقاد به زبان محمود احمدى نژاد در روزهاى اخير بالا گرفت و حتى صادق لاريجانى، رییس قوه قضائيه نيز در نشست مطبوعاتى خود از رییس جمهور خواست تا از بيان جمله هایی چون «خورد كه خورد، بگذار بخورد تا دردش بيايد» خوددارى و «با ادبياتى متين و فاخر و با تعابير جا افتاده و البته درست و منصفانه» سخن بگويد.
پاسخ آقای خامنه ای به جوانی که نظر شرعی او را در باره «آموختن نوازندگی تار» پرسیده است، بار دیگر برخورد متناقض و مبهم فقه سنتی شیعه را با موسیقی و نزدیک تر شدن رهبر جمهوری اسلامی را در عرصه فقه و فرهنگ به محافظه کارانه سنتی نشان می دهد.
کتاب «اروس و تمدن» نوشته هربرت مارکوزه،که ترجمه فارسی آن اخير منتشر شد،تحليل ها و آراء يکی از خلاق ترين متفکران مکتب انتقادی فرانکفورت را در نقد نظريات فرويد و در بسط روانشناسی در بر دارد.
واكنش انتقادى و منفى به سخنان رهبر جمهورى اسلامى و رئيس قوه قضائيه در باره حذف علوم انسانى از دانشگاه هاى ايران چندان گسترده بود كه رئيس قوه قضائيه را به دفاع و توجيه گفته هاى خود مجبور كرد.
کتاب «زنان و سروده هايشان در گستره فرهنگ مردم ايران زمين»،تاليف صادق همايونی،که اخير منتشر شد،از غنی ترين منابع مردم شناسی فرهنگی، جامعه شناسی و تاريخ اجتماعی ايران است.
انتشار کتاب رساله منطقی ـ فلسفی لودویگ ویتگنشتاین با ترجمه درخشان شمس الدین ادیب سلطانی، مترجم معتبر ایرانی، فرصتی است همواره مغتنم برای علاقمندان به فلسفه و منطق، مترجمان متون فلسفی و نظری و متخصصان و دانشجویان زبان و ابیات فارسی.
نشست‌های آقای خامنه‌ای با کسانی که دفتر رهبری آنان را «نویسندگان، شاعران، هنرمندان» می‌خواند، چون سخنان رهبر در این دیدارها، رخدادی کلیشه‌ای است اما یکنواختی شکل و مضامین ثابت این دیدارها نه فقط از برخورد حکومت مکتبی با هنر و ادبیات، که از عوارض بالینی روانشناسی فردی آقای خامنه‌ای نیز خبر می‌دهند.
سی سال پس از استقرار«حکومت مستضعفان» نمودارهای آسیب شناسی «نهادینه شدن» فساد اقتصادی از حوزه اقتصاد فراتر رفته، در فرهنگ، نظام ارزشی و اخلاقی، در شعور و روان شناسی جمعی و حتی در زبان فارسی درونی شده است.
هفته گذشته ترجمه علی اصغر حداد از رمان آمریکا،اثر کافکا،مجوز انتشار گرفت. با انتشار این کتاب برگردان هر سه رمان کافکا از زبان اصلی و با ترجمه ای زیبا و نزدیک به اصل در بازار کتاب ایران حضور می یابند.
هفته گذشته ترجمه فارسی رمان خوش ساخت «بازار خودفروشی»، اثر ويليام تکری، که سال ها پيش با ترجمه روان و زييای منوچهر بديعی منتشر و کمياب شده بود،پس از ۲۰ سال انتظار در اداره بررسی کتاب وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی مجوز نشر گرفت.
اکبر هاشمی رفسنجانی در آخرین مصاحبه خود از «سکوت مصلحت آمیز رهبر» در برابر منتقدان خود گله و اعلام کرد که ملاقات های دائمی هفتگی او با آقای خامنه ای «به هفته ای دو بار» و هر بار به «دو ساعت» کاهش یافته است.
كميته حفاظت از روزنامه نگاران در گزارشى به مناسبت روز ۲۰ ژوئن، روز بين المللى پناهندگان، اعلام كرد كه ايران در ۱۲ ماه گذشته از منظر شمار روزنامه نويسان تبعيدى مقام اول را در جهان كسب كرده است.
شمس لنگرودی در شعرهای کوتاه مجموعه «۲۲ مرثیه در تیرماه» با جنبش اخیر ایران هم نفسی و همذات پنداری کرده، فضای ایران سرکوب شده، جنبش سبز، مقاومت مردمی، اندوه و تلخی مرگ کشته شدگان جنبش و شخصیت فردی برخی از آنان را درونی کرده است.
جمهوری اسلامی از خرداد ماه سال گذشته تا خرداد امسال، همه شیوه‌های سرکوب تجربه شده در سی سال گذشته را علیه جنبش اعتراضی به کار برد. اما مکانیسم‌هایی که در روزگار آیت‌الله خمینی کارایی داشت، در یک سال گذشته کارایی خود را تا حد بالایی از دست دادند.
آقای احمدی نژاد در بخشی از برنامه تلويزيونی روز يکشنبه خود گفت: «چيزی که می‌‌توانيم به دنيا هديه کنيم و برمبنای آن مناسبات جهانی را تغيير دهيم هويت فرهنگی ايران است که بايد آن را پاس داشت و حفظ کرد.»اما برخلاف گفته آقای احمدی نژاد فرهنگ ها «جلو هم نمی ايستند». فرهنگ ها در تبادل و تاثير متقابل ارتقاء می يابند.
کم رنگ شدن میراث فکری آیت الله خمینی در فقه، اصول، عرفان، کلام و تفسیر، از شکست مرجع تقلیدی یاد می کند که او را از بزرگ ترین مدرسان دروس دینی و یکی از پرنفوذترین، اعلم ترین، نوآورترین و رفرمیست ترین فقهای شیعه به شمار می آورند.
بیشتر
