مسلمانان پیامبر خود را خاتمالانبیا میدانند و کتاب مقدس آنها هم به همین موضوع اشاره دارد. ایدهای که در میان پیروان ادیان دیگر و نیز آنها که نهاد دین را باور ندارند، منتقدانی دارد از جمله اینکه آیا خاتمیت به جزمانگاری نمیانجامد؟ در تابوی این هفته سروش دباغ و عرفان ثابتی در این باره بحث میکنند.
در متن مقدس مسلمانان سخن از جن و انس به میان میآید و سورهای به نام سوره جن وجود دارد. آنها که به جن باور دارند، آن را منشأ تأثیراتی میدانند ولی منتقدان، این باورها را خرافههای عوامانه و اغلب برآمده از مذهب میدانند. در تابوی این هفته تقی کیمیایی اسدی و احمد شماعزاده در این زمینه بحث میکنند.
اسلام حق طلاق را به مرد میدهد؛ حق مطلق طلاق. زن هم البته در شرایطی و تنها با اثبات شدت تنگنای خانوادگی که از آن با عنوان عُسر و حرج یاد میشود میتواند تقاضای طلاق کند اما حق مطلق طلاق حقی است که دین اسلام آن را به مردان واگذار کرده. منتقدان و فعالان برابری جنسیتی میپرسند چرا؟ اگر زن و مرد در نزد خداوند و در دین اسلام برابرند چرا حق طلاق باید در اختیار مردان باشد؟ مهرانگیز کار و محمدعلی الهی مهمان این هفته برنامه تابو هستند.
بدن به مثابه امر مقدس تغییرناپذیر در طول تاریخ بشر همواره و بهآرامی تغییراتی هم کرده. از زمانی که بدن با یک پرده گوشت زیباتر به حساب میآمد تا بعدتر که حذف آن یک پرده گوشت معیار بدن زیباتر شد، در همه این زمانها بدن همواره آن فیزیکی بوده که جامعه و هنجارها، قواعد اخلاقی هم بار آن کردهاند.
آیا پیامبران و آنطور که شیعیان باور دارند امامان شیعه معصوم و دارای عصمت هستند؟ چرا پیامبران باید عصمت داشته باشند؟ اگر پیامبر فردی انسانی یا آن طور که در قرآن، کتاب مقدس مسلمانان آمده «بشر مثلکم» باشد چهطور باید پذیرفت که مرتکب هیچ «گناه»، خطا و اشتباه و حتا سهوی نمیشود؟
آیا مرگ پایان آدمی است؟ آیا آدمیزاد چیزی بیشتر از جسم خود است؟ آیا آن طور که گفته شده، روح وجود دارد و پس از مرگِ کالبد مادی آدمی، همچنان باقی میماند و به حیات خود ادامه میدهد؟ تقی کیمیایی اسدی، متخصص مغز و اعصاب، و نهضت فرنودی روانشناس بالینی این هفته در تابو در این مورد بحث میکنند.
در تابوی این هفته نگاهی میکنیم به بعضی شیوههای سوگواری مسلمان؛ از جمله یکی از مناقشهبرانگیزترین آنها، قمهزنی. مخالفانی مثل عبدالعلی بازرگان، این شیوه عزاداری را متحجر، خودآزاری و سبب ترویج خشونت میدانند. در مقابل کسانی چون محمد هدایتی آن را شکلی مخلصانه از به سوگ نشستن برای امام خود میدانند.
آزار جنسی در محیط کار، کوچه و خیابان، و حتی در امنیت و خفای خانه. اگر شما هم در کودکی یا بزرگسالی مورد آزار جنسی قرار گرفتهاید، سکوت کردهاید و سالها از سکوت خود رنج بردهاید، با تابوی سخن گفتن از آزار جنسی روبهرو هستید. رضا کاظمزاده و آسیه امینی در تابوی این هفته در این باره بحث میکنند.
در زندگی ممکن است رنج و درد جسمانی آدمی را وادارد تا از پزشک خود بخواهد نه به ادامه زندگیاش که به مرگش کمک کند. این خواسته آیا خواستهای است برحق و ممکن؟ و پاسخ اخلاقی و حرفهای پزشک به این خواسته چه میتواند باشد؟ دکتر ایرج سبحانی و دکتر محمدکاظم عطاری در تابوی این هفته در این باره بحث میکنند.
آنچه در قرآن از بهشت وعده داده شده، خوردنیها و میوهها و نهرهای شیر و چشمههای آب زلال و شراب و غلمان و حوری باکره است. اما سهم زنان مؤمن از بهشت چیست؟ محبوبه عباسقلیزاده فعال حقوق زنان و دانشآموخته الهیات، و محمدعلی الهی مؤسس دارالحکمه اسلامی در میشیگان در این تابو بر سر این موضوع بحث میکنند.
آنچه درباره شهادت حسین، امام سوم شیعیان در واقعه کربلا در دهم محرم سال شصت هجری قمری روایت شده تا چه حد واقعیت تاریخی است و تا چه حد افسانه و خرافههای مذهبی؟ آیا روایت شیعی از عاشورا همه حقیقت است؟ در تابوی این هفته این پرسشها را با حسن یوسفی اشکوری و مجید محمدی مطرح کردهایم.
موضوع برگزاری رفراندوم یا همهپرسی استقلال کردستان عراق در روزهای گذشته بار دیگر یک پرسش را در مرکز توجه قرار داده: چرا حتی نام رفراندوم استقلال؛ اغلب تنش و نگرانی تولید میکند؟ این هفته در تابو، میزبان حبیب حسینیفرد، کارشناس امور بینالملل و شاهد علوی، تحلیلگر سیاسی هستیم.
بیشتر