بسیاری از مسائل بنیادی درطول روند ۳۰ ساله بعد از انقلاب اسلامی تغییر کرد، اما یک مسئله از همان نخست تا کنون ثابت و همواره به عنوان یکی از مهم ترین مسائل نظام باقی ماند؛ حجاب زنان.
عباس معروفی، نویسنده ایرانی در مورد ژوزه ساراماگو می‌گوید: یکی از چهره‌های درخشان ادبیات جهان خاموش شد. نویسنده‌ای که رمان‌هایش علیه اطاعت‌های کورکورانه و سرکوب‌های وحشیانه در جوامع بشری است...
میهمان آخرین شماره مجله «هنر و فرهنگ» رادیو فردا، کامران دیبا است. معمار، شهرساز، طراح و نقاش هنرمندی که نامش با بناهای معتبر و مهمی چون موزه هنرهای معاصر تهران، فرهنگسرای نیاوران، فرهنگسرای شفق و بخشی هایی از دانشگاه جندی شاپورسابق یا شهید چمران اهواز و پروژه ناتمام شهر جدید شوشتر گره خورده است.
در برنامه اين هفته جنگ فرهنگى يك هنرمند سرشناس جهانى در حوزه هنرهاى تجسمى و به تازگى سينما، مهمان ماست؛ شيرين نشاط هنرمندى كه در ۱۷ سالگى به آمريكا رفت و تحصيلات دانشگاهى اش را در دانشگاه كاليفرنياى بركلى در رشته هنر آغاز كرد.
هفته گذشته پرويز تناولى مجسمه ساز و چهره بين المللى هنر مدرن مجسمه سازى ايران، مهمان اين برنامه بود، تا با هم درباره ربوده شدن مجسمه هاى خودش و ديگرهنرمندان، از سطح شهر تهران از طرف آدمها و گروه هاى ظاهرا ناشناس و مرموز صحبت كنيم.
عباس معروفى، نويسنده ساكن آلمان، كه آثار وی از نمایشگاه کتاب سال جاری در تهران جمع آوری شد، می گوید: برای جمهوری اسلامی فرقی نمی کند كه انديشه مقابلش مذهبى است يا غير مذهبى. چون اينها اصلا مذهبى نيستند و آن چيزى كه اينها مطرح مى كنند اصولا اسلام نيست. يك ايدئولوژى است كه در پستوى وزارت اطلاعات در واقع ساخته شده است، براى حكومت كردن به هر قيمتى، يعنى با ارزان ترين قيمت ها.
هفته قبل و در كوران خبر درگذشت چهره هاى فرهنگى هنرى، خبر وفات دكتر«على محمد حق شناس» بسيارى را تكان داد. دكتر حق شناس استاد زبان شناسى دانشگاه تهران و مولف ومترجم دهها كتاب بسيار معتبر در حوزه زبان شناسى و ادبيات بود.
در نگاه اول این به نظر نکته عجیبی می آید که بسیاری از ایرانیان با وجود همسایگی وهمزبانی و حروف و الفبای مشترک با کشور افغانستان، تصویری که از کشور و مردم افغان در ذهن دارند، تصویری است که بیشتر گویای خشونت است. اما تردیدی نیست که اینها، واقعیت کشور همسایه ایران نیست. از افغانستان عده ای هم به ایران مهاجرت کرده اند که تحصیلات داشته اند یا به تحصیلاتشان در ایران ادامه داده اند و به تدریج به استعدادهای قابل تحسینی هم در حوزه زبان و فرهنگ فارسی تبدیل شده اند. نمونه این افراد، نویسنده کتاب «انجیرهای سرخ مزار» از محمد حسین محمدی است.
موج مهاجرت ايرانيان، به خصوص ايرانيان هنرمند، تحصيل كرده، روزنامه نگار و نويسنده در یکسال اخیر رشد چشمگيرى داشته است. اين مهاجرت هاى اغلب به اجبار، گاهى براى مهاجر آسيب زننده بوده و گاهى هم در دستان هنرمند به آثارى هنرى تبديل شده است. يكى از اين مهاجرت كرده هاى دسته دوم، داوود منطق است، نقاش، تصويرساز و گرافيست جوانى كه اخيرا به كانادا مهاجرت كرده است و هفته گذشته نمايشگاهى از آثارش را در «كويين گالرى» تورنتو به نمايش گذاشت. داوود منطق در ايران ۱۱ نمايشگاه انفرادى و ۲۰ نمايشگاه گروهى داشته است. اما اين اولين نمايشگاه آثار اوست كه با نام «تصور كن دنيايى را كه همه در صلح زندگى مى كنند» در دوران خروجش از ايران برگزار مى كند. داوود منطق در برنامه اين هفته جنگ فرهنگی در مورد نمايشگاهش و تاثير مهاجرت هاى اجبارى بر كار خودش و ساير هنرمندان ايرانى صحبت می كند.
شجاع الدین شفا ازچهره های فرهیخته و دانشور سال های حاکمیت پهلوی دوم، جمعه گذشته در پاریس چشم از جهان فرو بست. این ادیب، نویسنده و مترجم صاحب نام اما هم پیش از انقلاب و هم بعد از آن مورد تکفیر مخالفانش بود. پیش از انقلاب ازطرف روشنفکران ومخالفان شاه، چرا که او را درباری می دانستند و بعد از انقلاب از طرف نظام سیاسی مستقر در ایران به این دلیل که او را اسلام ستیز و ناسیونالیست می خوانند. اما آیا خدمت و خیانت چهره های فرهنگی واجتماعی یک ملت را با همین ادبیات ساده می توانیم بسنجیم؟ یا تاریخ قضاوت دیگری هم دارد؟
از آنجا که پس از وقایع بیست و دوم بهمن ماه تا کنون به نظر می رسد که شعله اعتراضات خیابانی در ایران فرو کش کرده است ،آیا برگزاری تظاهرات تازه خیابانی در ایران امکان پذیر است؟ این پرسشی است که با دکتر رسول نفیسی جامعه شناس و تحلیلگر مسایل ایران در میان گذاشته ایم.
عمادالدین باقی روزنامه نگار، نویسنده و رئیس انجمن دفاع از حقوق زندانیان که به خاطر انجام مصاحبه ای با آیت الله حسینعلی منتظری، چهار ماه پیش دستگیر شد و همه این چهار ماه را تا کنون در سلول های انفرادی یا بسته به سر برده است حال و در روزهایی که خانواده اش در انتظار رهایی او بودند با اتهام تازه ای روبه‌رو شده است: نگارش کتاب «واقعیت ها و قضاوت ها»، که دفاعیه ای است از آیت الله منتظری.
محمد نوری زاد، روزنامه نگار و نویسنده به جرم توهین به رهبر جمهوری اسلامی به دوسال و به جرم توهین به مسئولان دیگر، یکسال و نیم و مجموعا به سه سال و نیم زندان و ۵۰ ضربه شلاق محکوم شد.
در تاریخ رسانه اى ایران کمتر برنامه اى را مى توانیم سراغ بگیریم که توانسته باشد به اندازه مجموعه برنامه گل ها، نسل هایى از پى نسل را در ایران شیفته خودش کند. اما مهم‌ترین مسئله براى پژوهشگران موسیقى ایرانى، دانشجویان موسیقى و عامه مردمى که به این برنامه علاقه‌مندند این بوده که دسترسى به مجموعه این برنامه که گنجینه اى از بیش از دو دهه موسیقى ایران است براى همگان مقدور نیست. تا اینکه از چند سال پیش یک پژوهشگر آمریکایى آستین همت بالا زد و با همکارى دانشگاه سواز لندن، شروع به جمع آورى آثار این مجموعه پراکنده و کمیاب و حتى گاه نایاب کرد. با این هدف که کارى علمى و ماندگار براى موسیقى ایرانى انجام دهد.
هانيبال الخاص از اواخر دهه ۳۰ خورشيدى كه با مدرك فوق ليسانس هنرهاى تجسمى از انستيتو هنر شيگاگو به ايران بازگشت، چه با سبك منحصر به فردش و چه با فعاليت هاى گسترده اش از استادى دانشگاه تا نمايشگاه هاى مختلف هنرى، بر نسلى از هنرمندان ايران تاثير زیادی گذاشته است. هانيبال الخاص امروز در سن ۸۰ سالگى همچنان پر تلاش كار مى كند. نقاشى مى كشد، نمايشگاه سالانه مى گذارد. در سال جارى نيز خانه هنرمندان ايران در تهران يك نمايشگاه دو هفته اى از آثار او به مناسبت بزرگداشت هشتاد سالگى اين نقاش، برگزار خواهد كرد. آقاى الخاص ميهمان اين هفته برنامه جنگ فرهنگی رادیو فرداست.
با تلاش های فراوان در روز ۲۴ اسفند ۱۳۲۹ ماده واحده ای دایر بر ملی شدن صنعت نفت ایران به تصویب نمایندگان مجلس شورای ملی رسید و چند روزی بعد و در آخرین روز سال ۱۳۲۹ هم مجلس سنا مصوبه مجلس شورای ملی را تأیید کرد. و بالاخره روز ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ به عنوان روز ملی شدن صنعت نفت ایران در تاریخ ایران زمین ثبت شد. محمد مصدق اندکی بعد بهای تلاش هایش را با برکناری از قدرت و تبعید پرداخت.
دکتر رضا مرادی غیاث آبادی، پژوهشگر: دو تعریف از نوروز کاربرد بیشتری دارد. یکی نوروز طبیعی و دیگری نوروز تقویمی است. نوروز طبیعی آن روزی است که خورشید به نقطه اعتدال بهاری می رسد. در این تعریف برای تشخیص نوروز، ارتفاع خورشید را در روزهای نزدیک به اعتدال بهاری اندازه گیری می کرده اند . یا اینکه سازه های خورشیدی می ساختند تا بتوانند از میان روزنه ها یا فاصله میان پایه ها، طلوع خورشید نوروزی را ببینند.
گروه كيوسك از گروه هاى مهم راك در فضاى موسيقى ايران است. گروهى كه با انتشار سه آلبوم طرفداران بسيارى پیدا کرده است. آخرين آلبوم اين گروه به نام «باغ وحش جهانى» سال گذشته منتشر شد. این گروه بعد از آن هيچ آلبوم تازه اى منتشر نکرده است، اما آرش سبحانى، نوازنده، گيتاريست و خواننده و ترانه سراى گروه كيوسك در طول سال ۸۸ ،هر جايى كه توانست در مراسم هواداران جنبش سبز در ايالات متحده آمريكا حاضر شد و ترانه هاى اجتماعى و سياسى خودش را عرضه كرد. اين شعرهاى اجتماعى- انتقادى، چهره تفكربرانگيزى از گروه کیوسک در ميان نسل جوان ايجاد كرده است. آرش سبحانى كه تحصیلکرده رشته معماری و ساكن كاليفرنياى آمريكاست ميهمان اين هفته برنامه جنگ فرهنگی است.
به رغم آنكه از يك طرف بسيارى از خبرها حاكى از بى علاقگى ايرانيان به خواندن مجموعه شعرهاى شاعران دارد- البته به جز استثنائاتى- و از طرف ديگر تيغ تيز سانسور و محدوديت هاى دولتى ، شعر وبيش از شعر شاعران را در كليتش، از نفس انداخته است ، اما باز هم همچنان شعرهاى بسيارى درايران نوشته و منتشر مى شود و حتى جوايزى هم رسمى و هم غير رسمى به خودش اختصاص مى دهد. بنابر اين نه تنها هنوز حرف دور از ذهنى است كه بتوانيم از شعر به عنوان يك هنر بدون مخاطب نام ببريم بلكه بايد گفت شعر هنوز هم واسطه قدرتمندى بين شاعران و ايرانيان است.
سالهاست که از پیشنهاد ایران و کشورهای منطقه و همسایه ایران به سازمان ملل برای ثبت نوروز در تقویم جهانی، به عنوان میراث معنوی بشر می گذرد. اما سرانجام پیش از پایان سال ۱۳۸۸ سازمان ملل این قطعنامه را تصویب کرد و از این به بعد کشورهای عضو این سازمان باید در تقویم های رسمی خودشان روز ۲۱ مارس برابر با اول فروردین را به عنوان روز نوروز ثبت کنند.
بیشتر
