در بخشهای پیشین، پایان جنگ در اروپا و تبعاتش را بررسی کردیم. از این قسمت در جریان بررسی آنچه بر سر امپراتوری عثمانی آمد، ابتدا از سرنوشت اعراب زیر سلطه این امپراتوری خواهیم گفت.
در بخش پیشین خواندیم که در چهارمین سال جنگ، به رغم پیروزیهای نخستین آلمان، در تابستان عملیات گسترده نیروهای متفقین با کمک نیروهای تازه‌نفس آمریکایی به پیروزی رسید و با فروپاشی ائتلاف نیروهای مرکزی، آلمان شکست را پذیرفت و جنگ به پایان رسید. از این قسمت، پیامدهای جنگ جهانی اول را بررسی می‌کنیم.
در بخش پیشین خواندیم که در چهارمین سال جنگ، به رغم پیروزیهای نخستین آلمان، عملیات گسترده نیروهای متفقین در تابستان با کمک نیروهای تازه‌نفس آمریکایی به پیروزی رسید و با فروپاشی ائتلاف نیروهای مرکزی (دول محور)، آلمان شکست را پذیرفت و جنگ به پایان رسید. از این قسمت، پیامدهای جنگ جهانی اول را بررسی می‌کنیم.
قسمت قبل به کناره‌گیری روسیه از جنگ در سال ۱۹۱۷ میلادی اختصاص داشت و اینکه این کشور پذیرفت، بخش بزرگی از سرزمینها و منابع خود را به نیروهای مرکزی واگذار کند. همزمان با افزایش پیروزیهای آلمان در اروپا، ایالات متحده آمریکا به هواداری از متفقین وارد جنگ شد. این قسمت به سال پایانی جنگ اختصاص دارد.
در بخش پیشین شنیدیم که در جریان جنگ جهانی اول، در جبهه غربی نیروهای دو طرف زمین‌گیر شدند و خندقی به طول بیش از هزار متر، نیروهای نظامی آلمان را از متفقین جدا کرد، اما در جبهه شرقی، آلمان موفق شد روسیه را شکست دهد و در پی انقلاب اکتبر، کمونیستهای تازه به قدرت رسیده در نظام جدید، در برابر آلمان تسلیم شدند. این قسمت به شرایط تسلیم روسها و ورود آمریکا به جنگ اختصاص دارد.
«جنگ اول» ویژه‌برنامه رادیو فردا به مناسبت صدمین سالگرد آغاز جنگ جهانی اول است که دوشنبه‌ها ساعت هشت شب پخش می‌شود.
در ۱۰ قسمت پیشین دلایل آغاز جنگ جهانی اول در اروپا را کاویدیم و همچنین رویدادهایی را که در پی این جنگ در ایران رخ دادند، بررسی کردیم. این قسمت به جنگ در اروپا اختصاص دارد.
در بخشهای پیشین شنیدیم که روسیه و بریتانیا بی طرفی ایران را در جنگ جهانی اول نادیده گرفتند و ایران را اشغال کردند. همچنین شنیدیم که اشغال ایران به ویژه در جنوب با مقاومت مسلحانه گروهی از مردم روبه‌رو شد. این قسمت به فعالیت نظامی بریتانیا در ایران، تشکیل «پلیس جنوب» و ابعاد قحطی ناشی از این فعالیتها اختصاص دارد.
قسمتهای پیشین به اعلام بی‌طرفی ایران و بی‌اعتنایی روسیه و بریتانیا به این موضع‌گیری اختصاص داشتند. آخرین قسمت از سری «جنگ اول» نیز به مهاجرت برخی سیاستمداران از تهران اختصاص داشت؛ گروهی که با آلمان و عثمانی متحد شدند. این قسمت به مقاومت‌های مسلحانه در برابر بریتانیایی‌ها و فعالیتهای جاسوسان آلمانی در ایران اختصاص دارد.
بیشتر
