روزنامه نیویورکتایمز در تیتر نخست وبسایت خود در روز یکشنبه ۱۰ آذر، با اشاره به کشتهشدن دستکم ۱۸۰ تن در اعتراضات آبانماه، وقایع را «بدترین» ناآرامی در ایران طی چهار دهه گذشته توصیف کردهاست.
در گزارش این روزنامه آمریکایی، شمار کشتهشدگان اعتراضات ایران «دستکم ۱۸۰ نفر» عنوان شدهاست.
مقامهای جمهوری اسلامی همچنان از ارائه آماری از کشتهشدگان سرباز میزنند، هرچند برخی از آنها آمارهای ارائهشده در خارج از ایران را رد کردهاند.
از سوی دیگر اما برآوردهای مختلف حاکیست شماری بین دستکم ۱۶۱ نفر تا ۳۶۶ نفر در جریان برخورد با اعتراضات توسط نیروهای امنیتی مختلف، کشته شدهاند.
نیویورکتایمز اما بدبینی بیشتر برخی ناظران را بازتاب داده که میگویند شمار واقعی جانباختگان ممکن است صدها تن بیشتر از برآوردها و تا حدود ۴۵۰ نفر باشد.
در این اعتراضها به گفته وزیر کشور ایران ۲۷ استان درگیر بودهاند. علی دارابی، معاون امور استانهای صداوسیما در یادداشتی که روز ۹ آذرماه در خبرگزاری فارس منتشر شده، نوشته که در مجموع بیش از ۲۰۰ شهر کوچک و بزرگ ایران درگیر اعتراضها بودهاند.
روزنامه نیویورک تایمز همچنین در گزارش خود با اشاره به اینکه در بسیاری از شهرهای بزرگ و کوچکی که طی اندک زمانی پس از گرانی بنزین صحنه اعتراضات شدند، نیروهای امنیتی بهروی معترضان غیرمسلح آتش گشودند، نوشته است: «تنها در شهر ماهشهر، شاهدان و مقامهای امدادگر، از کشتهشدن ۴۰ تا ۱۰۰ نفر بهدست به نیروهای سپاه، خبر دادهاند، که بسیاری از آنها جوان بودند».
این روزنامه در بخشی از گزارش خود بهطور مشخص رخدادهای مرگبار ماهشهر را زیر ذرهبین قرار داده و اظهارات شماری از شهروندان، ساکنان و معترضان را نیز بازتاب دادهاست.
ماجرای برخورد با معترضان در ماهشهر و روایتهای موجود، طی روزهای گذشته، چندین بار بازتاب یافته است. از جمله کشتار شماری از معترضان که برای فرار از نیروهای امنیتی به نیزارهای اطراف شهرک جراحی یا چمران ماهشهر پناه برده بودند.
نگرانیها از گستره خشونتها در ماهشهر حتی به صحن علنی مجلس شورای اسلامی نیز راه یافته است. در چهارم آذر ماه محمد گلمرادی، نماینده ماهشهر، اعتراضات شدیدی را مطرح کرده و زمانیکه برای بیان ادامه آنها به سمت جایگاه هیئت رئیسه رفته، شمار از اعضای مجلس شورای اسلامی مانع او شدهاند.
نیویورکتایمز میگوید در شهرهایی مانند شیراز و شهریار نیز دهها تن، بنا بر گزارشها، و در نتیجه تیراندازی نیروهای امنیتی به معترضان غیرمسلح، کشتهشدهاند.
روزنامه آمریکایی در توصیف افزایش خشونتها مثال اعتراضات سال ۱۳۸۸ را زده که طی بازه زمانی بسیار بلندتری ۷۲ نفر کشته شدند.
به گفته نیویورکتایمز تحولات تازه در ایران نه تنها بیانگر سطح فزاینده خشم و ناخشنودی داخلی از دستگاه رهبری جمهوری اسلامیست، بلکه بیانگر چالشهای جدی سیاسی و اقتصادی در برابر تهران است؛ از تحریمهای دولت ترامپ تا افزایش نارضایتی و اعتراضات علیه جمهوری اسلامی در کشورهای خاورمیانه.
این روزنامه میگوید بسیاری از ایرانیان، ناراضی و حیرتزده از شرایط، خشم خود را بهطور مستقیم متوجه رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای کردهاند. فردی که سرکوبیها را واکنشی عادلانه به توطئه دشمنان داخلی و خارجی توصیف کردهاست.
اشاره این روزنامه به سخنرانیهای رهبر جمهوری اسلامیست در روزهای گذشته، که اعتراضات را «توطئهٔ عمیق، وسیع و بسیار خطرناک» نامیده یا از نیروهای بسیج خواسته در «همه محلهها» حضور داشته باشند.
نیویورکتایمز بهنقل از تحلیلگران سیاسی این احتمال را مطرح کرده که ایران در دو سال پیشرو شاهد بازگشت گروههای تندرو به مجلس و دولت خواهد بود.
تحلیلگران به این روزنامه گفتهاند، واکنش خشونتبار به اعتراضات نیز احتمالا نشانهای از عمیقتر شدن شکافیست که بین رهبران جمهوری اسلامی و بخش بزرگی از جمعیت ۸۳ میلیون نفری کشور شکل گرفتهاست.