رسانه دولتی چین روز جمعه گزارش دادند که شی جینپینگ، رئیس جمهوری این کشور، در تماس ویدئویی با جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، تاکید کرد که درگیریها و تقابلهایی نظیر رخدادهای جاری در اوکراین، «به نفع هیچکس نیست».
رئیس جمهوری چین در جریان این جلسه که کمتر از دو ساعت به طول انجامید، افزود: «بحران اوکراین چیزی نیست که بخواهیم شاهد آن باشیم».
بر اساس بیانیه کاخ سفید، آقای بایدن نیز در جریان این نشست تصویری به همتای چینی خود هشدار داد در شرایطی که تهاجم نظامی مسکو علیه شهرها و غیرنظامیان اوکراین ادامه دارد، هرگونه پشتیبانی مادی چین از روسیه چه عواقبی میتواند برای پکن به دنبال داشته باشد.
پکن تاکنون تهاجم نظامی روسیه به اوکراین را محکوم نکرده است و از کاربرد لفظ «تجاوز» در این زمینه خودداری میکند. با این حال، خواستار حلوفصل بحران جاری از طریق گفتوگو و مذاکره شده است.
آقای شی در بخش دیگری از رایزنی روز جمعه با جو بایدن بر سر مسئله جنگ روسیه علیه اوکراین، از «صلح و امنیت» به عنوان «ارزشمندترین گنجینههای» جامعه بینالملل نام برد و تصریح کرد که «روابط بین کشورها نباید به مرحله خصومتهای نظامی برسد».
این نخستین تماس رسمی دو رئیس جمهوری از نوامبر ۲۰۲۱ تاکنون است. جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، روز پنجشنبه گفت که تماس تلفنی دو رئیس جمهوری، «بخشی از تلاش ادامهدار ما برای باز نگه داشتن خطوط ارتباطی» بین واشینگتن و پکن است.
رئیس جمهوری چین تاکید کرد که پکن و واشینگتن باید روابط دوجانبه را در مسیر درست هدایت کنند و دو طرف باید علاوهبر به دوش کشیدن مسئولیتهای بینالمللی به شیوهای درخور، برای (برقراری) صلح جهانی بکوشند.
این تماس رسمی پس از آن صورت میگیرد که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز دوشنبه در رم، طی یک جلسه فشرده هفت ساعته با مشاور ارشد سیاست خارجی چین دیدار و گفتوگو کرد.
گزارشها حاکی است که در جریان این ملاقات، آقای سالیوان خواهان «شفافیت بیشتر» موضع پکن در رابطه با روسیه شد و بار دیگر درباره عواقب کمک احتمالی چین به روسیه برای دور زدن تحریمها هشدار داد.
آقای سالیوان روز یکشنبه به شبکه سیانان گفته بود که واشینگتن دیدگاه خود در اینباره را بهطور مستقیم و به صورت خصوصی با مقامهای پکن در میان گذاشته است، از جمله اینکه «اجازه نخواهیم داد هیچ کشوری در هیچ کجای دنیا به راه نجات روسیه از تحریمهای اقتصادی مبدل شود».
از سوی دیگر همزمان با جلسه رسمی پکن و واشینگتن در روز جمعه، وندی شرمن، معاون وزیر خارجه ایالات متحده، در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «اماسانبیسی» گفت که رئیس جمهوری چین باید به ولادیمیر پوتین بگوید که «به این جنگ انتخابی، این جنگ خونریز پایان دهد».
خانم شرمن همچنین در گفتوگو با شبکه سیانان تصریح کرد که «چین باید در سمت درست تاریخ بایستد. این کشور باید اطمینان بدهد که چه مالی و چه از هر لحاظ دیگری، به جبران تحریمهای اعمال شده علیه روسیه کمک نخواهد کرد».
روسیه و چین در این اواخر و همزمان با افزایش فشار غرب در زمینههای مختلف از جمله موارد متعدد نقض حقوق بشر و دیگر مسائل بینالمللی، همکاریهای دوجانبه خود را تقویت کردهاند.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، و شی جینپینگ، در چهارم فوریه، حدود سه هفته قبل از آغاز تهاجم نظامی مسکو به اوکراین، با یکدیگر در پکن دیدار کردند.
سران دو کشور ضمن اعلام «شراکت راهبردی» مسکو و پکن، بر «دوستی بیپایان» با هدف مقابله با نفوذ ایالات متحده تاکید کردند.