على اكبر صالحى، رئیس سازمان انرژى اتمى جمهورى اسلامى، با قرائت گزارشى غیر مستند در مراسم دولتى روز هسته، تلاش كرد با ارائه سیاهه اى از طرح هاى آینده و یا تازه آغاز شده اتمى، بدون اشاره به تاریخ تكمیل و یا ظرفیت تولید آنها، كند شدن روند پیشرفت برنامه هاى اتمى ایران، منجمله كاهش سانتریفیوژها در نطنز و همچنین پایین آمدن ظرفیت غنى سازى اورانیوم نسبت به سال گذشته را پنهان سازد.
راكتور بوشهر
تنها نكته حاكى از پیش رفت نسبى، در گزارش روز ۲۰ فروردین آقاى صالحى، مربوط به آزمایش ۲۵۰ و ۱۱۰ اتمسفر و آزمون تحمل فشار در كوره گرم راكتور بوشهر است كه توسط كارشناسان روسى طى دو ماه گذشته صورت گرفته است. راكتور اتمى بوشهر پس از ۱۵ پانزده سال كار غیر مداوم و ۱۱ سال تاخیر، كه علت عمده آن در شش سال اخیر، ناشى از رفتار هاى دولت فعلى ایران بوده است، سرانجام می تواند در پایان تابستان از لحاظ فنى آماده بهره بردارى آزمایشى شود.
تكیه اصلى گزارش على اكبر صالحى در مراسم روز هسته اى كه با واكنش كشورهاى خارجى نیز روبه‌رو شد، بر تولید نمونه سانتریفیوژهاى " نسل سوم " بود كه در صورت بكار گرفته شدن قادر به غنى سازى اورانیوم با سرعتى تا ۵ برابر سانتریفوژهاى موسوم به پى-۱ خواهند بود. در حال حاضر غنى سازى اورانیوم در نطنز عمدتا با استفاده از سانتریفیوژهاى قدیمى موسوم به پى-۱ ( پاكستان-۱) كه نقشه و قطعات مورد نیاز آن از خارج تهیه شده انجام می شود.
سانتریفیوژهاى نسل سوم
على اكبر صالحى در روز ۲۰ بهمن سال گذشته نیز به موضوع تولید سانتریفیوژهاى گرافیتى، و امكان استفاده از آنها در كنار سانترفیوژهاى پى-۱ گازى كه پوشش داخلى آن از ماراجینگ استیل (آمیزه اى از آهن و نیكل بدون كربن) ساخته شده وایر-۲ و ایر-۳ خوانده می شوند، اشاره كرده بود. قطعات لازم براى تولید محدود این نوع سانتریفیوژها از مدتها قبل آماده شده بود.
مطابق آخرین گزارش البرادعى كه در دسامبر سال گذشته انتشار یافت و همچنین اولین گزارش آمانو دبیر كل تازه آژانس انرژى اتمى پیرامون ایران، هم اكنون تعدادى از این نوع سانتریفیوژها بصورت جداگانه در نطنز، بدون تزریق گاز اورانیوم، در دست آزمایش قرار دارند.
سانتریفیوژى كه آقاى صالحى از آن بعنوان نسل سوم یاد كرد از نوع گازى و مشابه سانتریفیوژ گرافیتى قبلى است كه آن را ایر-۲ ( ایران-۲ ) می خوانند. تفاوت اصلى در موتور الكتریكى آنها است، به این ترتیب كه نمونه جدیدتر از سرعت گردش بیشترى نسبت به نمونه قبلى برخوردار است و در نتیجه قادر به جداسازى اورانیوم ۲۳۵ از اورانیوم سنگینتر ۲۳۸ در زمان كمترى خواهد بود.
قرار دادن نام سانتریفیوژ نسل سوم، كه تكنولوژى آنها قدمت چهل ساله دارد و از زمان آزمایش آن در ایران نیز بیش از سه سال می گذرد، در لیست پیروزى هاى اتمى سال جارى دولت تنها براى خالى نبودن عریضه، و در ضمن تحریک بیشتر نظام جهانى، بخصوص در شرایطى است كه فشار هاى براى تصویب قطعنامه تنبیهى تازه شوراى امنیت علیه ایران به اوج رسیده است.
آینده تولید سانترفیوژ در ایران، كه در حال حاضر همچنان بصورت كارگاهى و در چند محل جداگانه صورت می گیرد، نه در گرو نو آورى طراحان سازمان انرژى اتمى، كه عمدتا در گرو تامین قطعاتى است كه از خارج تهیه می شود.
لیست قطعات وارداتى مورد نیاز سانترى فیوژها كه در آن انواع اتصالات لوله هاى گازى، شیر ها، سوزن اتصال سیلندر دووار به بخش انتهایى ماشین، تا موتور برقى، و آهن رباى مدور دیده میشود، متجاوز از۱۲۰ قلم است. تولید صنعتى و بیشتر سانتریفیوژها نیز موكول به تامین كافى قطعات مورد نیاز آنها از خارج است.
تامین بخشى از این قطعات از بازار هاى سیاه و خارج از كشور، با استفاده از كاربرى دوگانه آنها در صنعت، آسانتر از قطعات دیگر است. در سال هاى اخیر اعمال بازرسى و محدودیت شدید در بازار هاى جهانى موجب كوتاه شدن دست ایران در تهیه فولاد زد زنگ ماراجینگ گردیده و از این لحاظ ایران با تغییر مدل سانتریفیوژهاى نوع پى-۱ به مدل گرافیتى كه صدام حسین هم در طرح غنى سازى اورانیوم خود مورد توجه قرار داده بود رو كرده است. سانتریفیوژهاى گرافیتى مشابه نسل دوم و سوم ایران، ۱۵ سال پیش در عراق، از راه تامین قطعه از خارج، به كمک شركت المانى اچ و اچ در داخل آن كشور تولید می شد.
غنى سازى لیزرى
درمورد غنى سازى اورانیوم با استفاده از لیزر نیز كه صالحى و پس از او احمدى نژاد در مراسم برج میلاد مورد اشاره قرار دادند، تحول تازه اى صورت نگرفته است. سال گذشته، احمدى نژاد در نمایشگاه دستاورد هاى لیزرى به این موضوع پرداخته بود. تاریخچه جدا سازى اورانیوم با كمک لیزر در ایران به سال ۱۹۷۵ و قراردادى در این زمینه با دو شركت آمریكایى باز می گردد.
بر اساس این شیوه، اشعه لیزر موجب شكستن مولكول هاى اورانیوم می گردد. اورانیوم ۲۳۵ جدا شده در بشقاب هاى خاص، جمع آورى و پس از انجماد و تبدیل شدن به گرده اورانیوم میتوانند مورد مصرف قرار گیرند.
پس از انقلاب، در سال ۱۹۹۱، ایران آزمایشگاه لیزرى قبلى را بار دیگر راه اندازى كرد و به این منظور پس از امضاء موافقتنامه اى با یك شركت چینى ۵۰ كیلوگرم اورانیوم و تجهیزات غنى سازى اورانیوم لیزرى را از آن كشورخریدارى و دریافت داشت. هدف طرح یاد شده كه محل آن در لشكر آباد-۴۰ كیلومترى تهران ، قرار داشت، رسیدن به سطح ۳ در صد اورانیوم غنى شده بود.
ایران تا سال ۱۹۹۴ و تكیمل قرار داد با طرف چینى، در محل یاد شده حدود ۸ گرم از ۵۰ كیلوگرم اورانیوم دریافتى را مورد استفاده قرار داد و از آن تاریخ به بعد ادامه فعالیت در مركز یاد شده به دلیل مشكلات فنى متوقف ماند.
ایران در سال ۱۹۹۸ بمنظور تجدید فعالیت و استفاده از آزمایشگاه لیزرى لشكر آباد قرارداد دیگرى با یك موسسه روسى در سن پیترزبورگ موسوم به "دى-وى یفرموف" امضاء و خدمات آموزشى و تجهیزات تازه اى از آن موسسه دریافت داشت.
وجود مركز تحقیقات لیزرى لشكرآباد را ایران تا مدتى مخفى نگاه داشت، و بعد از آشكار شدن موضوع ، تجهیزات لشكرآباد را به مركز تحقیقات كشاورزى كرج منتقل ساخت. آژانس انرژى اتمى بعدا تائید كرد كه تجهیزات لیزرى مركز یاد شده فاقد توانایى تولید ۵ كیلوگرم اورانیوم غنى شده با غلظت پائین در طول یک سال اول فعالیت بوده و تنها به تبدیل مقدار بسیار اندكى ( چند گرم ) اورانیوم غنى موفق شده است.
قرار داد ایران با موسسه روسى پیش از انتقال تجهیزات لیزرى با فشار آمریكا در سال ۲۰۰۰ خاتمه یافت. پس از آن تجهیز دوباره آزمایشگاه با ادوات چینى مورد توجه قرار گرفت و دنبال شد. در فاصله سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ ایران با استفاده از ۲۲ كیلو گرم اورانیوم دریافتى از چین موفق به تولید اورانیوم با غلظت ۱ در صد شد.
مطابق ارزیابى آژانس بین المللى انرژى اتمى از فعالیت غنى سازى آزمایشگاه لیزرى، مركز یاد شده بعلت ظرفیت بسیار پایین آن خطرى در جهت اشاعه سلاح هاى هسته اى محسوب نمی شود. در دنیاى امروز غنى سازى لیزرى اورانیوم در اندازه صنعتى متداول نیست.
راكتور اتمى گداز
در مورد راكتور گداز نیز آقاى صالحى از اجراى طرحى در گزارش خود یاد كرد. ایجاد راكتور گداز كه در آن بجاى شكافتن اتم و ایجاد واكنش زنجیره اى و تولید حرارت آزاد شده ناشى از آن، از پیوستن اتم ها و گداز آنها استفاده می شود ( مانند حرارت آزاد شده در سطح خورشید) ، در دنیاى امروز دانش فوق العاده نوینى است.
اتحادیه اروپا، آمریكا، ژاپن، كره جنوبى، روسیه و چین اخیرا بعنوان شریک در یک طرح بین المللى ایجاد رآكتور تجربى حرارتى-هسته اى International Thermonuclear Experimental Reactor گرد هم آمده اند. اولین نمونه از این راكتور كه هزینه آن ۱۲ میلیارد دلار براورد شده است قرار است در فرانسه ساخته شود.
. ایران متاسفانه بدلایل كاملا روشن فنى به جمع كشور هاى شركت كننده در طرح دعوت نشده و آقاى احمدى نژاد شاید مایل است پس از تكمیل و راه اندازى راكتور نه چندان پیشرفته بوشهر توسط روسیه، راكتور گداز را از راه میان بر و بدون مشاركت خارجى راسا در داخل كشور ایجاد كند. البته آقاى صالحى مانند دیگر طرح هاى آینده نگر اتمى ایران از اعلام تاریخ شروع و تكمیل طرح ایجاد راكتور گداز حرفى بمیان نیاورد.
تولید سوخت اتمى
احمدى نژاد بعد از صالحى، بار دیگر از تولید اولین محموله سوخت اتمى و تحویل آن به دانشمندان یاد كرد. اظهارات تكرارى او بگونه اى آشكار فاقد اساس و واقعیت است. ایران تنها به افزایش غلظت اورانیوم تا میزان ۲۰ در صد در نطنز مبادرت ورزیده و نه تولید سوخت اتمى براى راكتور تهران. آقاى احمدى نژاد ظاهرا یا به گزارش معاون خود كه چند دقیقه پیش از او اعلام داشت ایجاد كارخانه تولید سوخت تازه آغاز شده توجه نداشت و یا از تفاوت گاز اورانیوم غنى شده با سوخت اتمى مطلع نیست.
در مورد تولید سوخت مجازى اتمى نیز كه در آن تنها غلاف سوخت مورد نظر است و نه استفاده از سوخت واقعى آقاى احمدى نژاد همان شیوه ساده دلانه را مورد استفاده قرار داد. حقیقت این است كه گاز ترش از چاه در آمده، پیش از پالایش و شیرین سازى، در اجاق هاى خانگى و كارخانه ها قابل استفاده نیست. نفت خام را نیز نمیتوان پیش از پالایش و تبدیل كردن به بنزین، در هواپیما مورد استفاده قرار داد. تولید یك بشكه میعانات گازى و یا نفت خام نیز بمعنى تولید بنزین هواپیما و یا نفت سفید نیست. در غیر این صورت و جود پالایشگاه ها كه ایران سال ها است از نبودن تعداد كافى آنها رنج می برد غیر ضرورى بود.
غنى سازى اورانیوم
بر اساس گزارش آژانس، در سال جارى تعداد سانترى فیوژهاى مشغول به كار در نطنز كه تنها واحد فعال غنى سازى ایران بشمار می رود، از ۶۰۰۰ واحد به حدود ۴۲۰۰ واحد كاهش یافته است. ظرفیت غنى سازى نیز، بدلیل كاهش تعداد سانتریفیوژهاى فعال و همچنین مشغول ساختن تعدادى از سانتریفیوژها به افزایش غلظت موجودى اورانیوم ۳.۵ در صد، به ۲۰ در صد، عملا كاهش یافته است.
ایران هم اكنون با مشكل جدى تامین كیك زرد و تولید گاز اورانیوم براى ادامه غنى سازى روبه‌رو است . چنانچه ایران به مونتاژ تعداد بیشترى سانترفیوژ نیز، پس از تامین قطعات آن از خارج دست یابد، مشكل مواد خام همچنان باقى خواهد بود. دو معدن گچین در بندر عباس و ساغند در نطنز، حتى ادامه غنى سازى در حجم موجود را نیز نمی توانند ضمانت كنند چه رسد افزایش آن را. تلاش هاى گذشته براى یافتن منابع قابل بهره بردارى اقتصادى اورانیوم در آذربایجان و مناطق مركزى ایران نیز هنوز به نتیجه قابلى نرسیده است.
به این دلیل دولت آقاى احمدى نژاد در زمینه فعالیت هاى اتمى صلح آمیز، دچار رویا پردازى شده و در كنار معرفى طرح هاى آزمایشى و مبادرت به مدل سازى بجاى تولید صنعتى، و صحبت از طرح هاى خیالى به جاى برنامه هاى اجرایى و موجود، با اعلام خبر كشف معادن تازه اورانیوم، قصد دارد مشكل كمبود مواد خام را نیز با كشفیات ذهنى و تولیدات مجازى جبران كند.
----------------------------------
یادداشت‌هایی که منتشر می‌شوند، بیانگر نظرات نویسنده آنهاست و نه رادیو فردا.
راكتور بوشهر
تنها نكته حاكى از پیش رفت نسبى، در گزارش روز ۲۰ فروردین آقاى صالحى، مربوط به آزمایش ۲۵۰ و ۱۱۰ اتمسفر و آزمون تحمل فشار در كوره گرم راكتور بوشهر است كه توسط كارشناسان روسى طى دو ماه گذشته صورت گرفته است. راكتور اتمى بوشهر پس از ۱۵ پانزده سال كار غیر مداوم و ۱۱ سال تاخیر، كه علت عمده آن در شش سال اخیر، ناشى از رفتار هاى دولت فعلى ایران بوده است، سرانجام می تواند در پایان تابستان از لحاظ فنى آماده بهره بردارى آزمایشى شود.
تكیه اصلى گزارش على اكبر صالحى در مراسم روز هسته اى كه با واكنش كشورهاى خارجى نیز روبه‌رو شد، بر تولید نمونه سانتریفیوژهاى " نسل سوم " بود كه در صورت بكار گرفته شدن قادر به غنى سازى اورانیوم با سرعتى تا ۵ برابر سانتریفوژهاى موسوم به پى-۱ خواهند بود. در حال حاضر غنى سازى اورانیوم در نطنز عمدتا با استفاده از سانتریفیوژهاى قدیمى موسوم به پى-۱ ( پاكستان-۱) كه نقشه و قطعات مورد نیاز آن از خارج تهیه شده انجام می شود.
سانتریفیوژهاى نسل سوم
على اكبر صالحى در روز ۲۰ بهمن سال گذشته نیز به موضوع تولید سانتریفیوژهاى گرافیتى، و امكان استفاده از آنها در كنار سانترفیوژهاى پى-۱ گازى كه پوشش داخلى آن از ماراجینگ استیل (آمیزه اى از آهن و نیكل بدون كربن) ساخته شده وایر-۲ و ایر-۳ خوانده می شوند، اشاره كرده بود. قطعات لازم براى تولید محدود این نوع سانتریفیوژها از مدتها قبل آماده شده بود.
مطابق آخرین گزارش البرادعى كه در دسامبر سال گذشته انتشار یافت و همچنین اولین گزارش آمانو دبیر كل تازه آژانس انرژى اتمى پیرامون ایران، هم اكنون تعدادى از این نوع سانتریفیوژها بصورت جداگانه در نطنز، بدون تزریق گاز اورانیوم، در دست آزمایش قرار دارند.
سانتریفیوژى كه آقاى صالحى از آن بعنوان نسل سوم یاد كرد از نوع گازى و مشابه سانتریفیوژ گرافیتى قبلى است كه آن را ایر-۲ ( ایران-۲ ) می خوانند. تفاوت اصلى در موتور الكتریكى آنها است، به این ترتیب كه نمونه جدیدتر از سرعت گردش بیشترى نسبت به نمونه قبلى برخوردار است و در نتیجه قادر به جداسازى اورانیوم ۲۳۵ از اورانیوم سنگینتر ۲۳۸ در زمان كمترى خواهد بود.
قرار دادن نام سانتریفیوژ نسل سوم، كه تكنولوژى آنها قدمت چهل ساله دارد و از زمان آزمایش آن در ایران نیز بیش از سه سال می گذرد، در لیست پیروزى هاى اتمى سال جارى دولت تنها براى خالى نبودن عریضه، و در ضمن تحریک بیشتر نظام جهانى، بخصوص در شرایطى است كه فشار هاى براى تصویب قطعنامه تنبیهى تازه شوراى امنیت علیه ایران به اوج رسیده است.
آینده تولید سانترفیوژ در ایران، كه در حال حاضر همچنان بصورت كارگاهى و در چند محل جداگانه صورت می گیرد، نه در گرو نو آورى طراحان سازمان انرژى اتمى، كه عمدتا در گرو تامین قطعاتى است كه از خارج تهیه می شود.
لیست قطعات وارداتى مورد نیاز سانترى فیوژها كه در آن انواع اتصالات لوله هاى گازى، شیر ها، سوزن اتصال سیلندر دووار به بخش انتهایى ماشین، تا موتور برقى، و آهن رباى مدور دیده میشود، متجاوز از۱۲۰ قلم است. تولید صنعتى و بیشتر سانتریفیوژها نیز موكول به تامین كافى قطعات مورد نیاز آنها از خارج است.
تامین بخشى از این قطعات از بازار هاى سیاه و خارج از كشور، با استفاده از كاربرى دوگانه آنها در صنعت، آسانتر از قطعات دیگر است. در سال هاى اخیر اعمال بازرسى و محدودیت شدید در بازار هاى جهانى موجب كوتاه شدن دست ایران در تهیه فولاد زد زنگ ماراجینگ گردیده و از این لحاظ ایران با تغییر مدل سانتریفیوژهاى نوع پى-۱ به مدل گرافیتى كه صدام حسین هم در طرح غنى سازى اورانیوم خود مورد توجه قرار داده بود رو كرده است. سانتریفیوژهاى گرافیتى مشابه نسل دوم و سوم ایران، ۱۵ سال پیش در عراق، از راه تامین قطعه از خارج، به كمک شركت المانى اچ و اچ در داخل آن كشور تولید می شد.
غنى سازى لیزرى
درمورد غنى سازى اورانیوم با استفاده از لیزر نیز كه صالحى و پس از او احمدى نژاد در مراسم برج میلاد مورد اشاره قرار دادند، تحول تازه اى صورت نگرفته است. سال گذشته، احمدى نژاد در نمایشگاه دستاورد هاى لیزرى به این موضوع پرداخته بود. تاریخچه جدا سازى اورانیوم با كمک لیزر در ایران به سال ۱۹۷۵ و قراردادى در این زمینه با دو شركت آمریكایى باز می گردد.
بر اساس این شیوه، اشعه لیزر موجب شكستن مولكول هاى اورانیوم می گردد. اورانیوم ۲۳۵ جدا شده در بشقاب هاى خاص، جمع آورى و پس از انجماد و تبدیل شدن به گرده اورانیوم میتوانند مورد مصرف قرار گیرند.
پس از انقلاب، در سال ۱۹۹۱، ایران آزمایشگاه لیزرى قبلى را بار دیگر راه اندازى كرد و به این منظور پس از امضاء موافقتنامه اى با یك شركت چینى ۵۰ كیلوگرم اورانیوم و تجهیزات غنى سازى اورانیوم لیزرى را از آن كشورخریدارى و دریافت داشت. هدف طرح یاد شده كه محل آن در لشكر آباد-۴۰ كیلومترى تهران ، قرار داشت، رسیدن به سطح ۳ در صد اورانیوم غنى شده بود.
ایران تا سال ۱۹۹۴ و تكیمل قرار داد با طرف چینى، در محل یاد شده حدود ۸ گرم از ۵۰ كیلوگرم اورانیوم دریافتى را مورد استفاده قرار داد و از آن تاریخ به بعد ادامه فعالیت در مركز یاد شده به دلیل مشكلات فنى متوقف ماند.
ایران در سال ۱۹۹۸ بمنظور تجدید فعالیت و استفاده از آزمایشگاه لیزرى لشكر آباد قرارداد دیگرى با یك موسسه روسى در سن پیترزبورگ موسوم به "دى-وى یفرموف" امضاء و خدمات آموزشى و تجهیزات تازه اى از آن موسسه دریافت داشت.
وجود مركز تحقیقات لیزرى لشكرآباد را ایران تا مدتى مخفى نگاه داشت، و بعد از آشكار شدن موضوع ، تجهیزات لشكرآباد را به مركز تحقیقات كشاورزى كرج منتقل ساخت. آژانس انرژى اتمى بعدا تائید كرد كه تجهیزات لیزرى مركز یاد شده فاقد توانایى تولید ۵ كیلوگرم اورانیوم غنى شده با غلظت پائین در طول یک سال اول فعالیت بوده و تنها به تبدیل مقدار بسیار اندكى ( چند گرم ) اورانیوم غنى موفق شده است.
قرار داد ایران با موسسه روسى پیش از انتقال تجهیزات لیزرى با فشار آمریكا در سال ۲۰۰۰ خاتمه یافت. پس از آن تجهیز دوباره آزمایشگاه با ادوات چینى مورد توجه قرار گرفت و دنبال شد. در فاصله سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ ایران با استفاده از ۲۲ كیلو گرم اورانیوم دریافتى از چین موفق به تولید اورانیوم با غلظت ۱ در صد شد.
مطابق ارزیابى آژانس بین المللى انرژى اتمى از فعالیت غنى سازى آزمایشگاه لیزرى، مركز یاد شده بعلت ظرفیت بسیار پایین آن خطرى در جهت اشاعه سلاح هاى هسته اى محسوب نمی شود. در دنیاى امروز غنى سازى لیزرى اورانیوم در اندازه صنعتى متداول نیست.
راكتور اتمى گداز
در مورد راكتور گداز نیز آقاى صالحى از اجراى طرحى در گزارش خود یاد كرد. ایجاد راكتور گداز كه در آن بجاى شكافتن اتم و ایجاد واكنش زنجیره اى و تولید حرارت آزاد شده ناشى از آن، از پیوستن اتم ها و گداز آنها استفاده می شود ( مانند حرارت آزاد شده در سطح خورشید) ، در دنیاى امروز دانش فوق العاده نوینى است.
اتحادیه اروپا، آمریكا، ژاپن، كره جنوبى، روسیه و چین اخیرا بعنوان شریک در یک طرح بین المللى ایجاد رآكتور تجربى حرارتى-هسته اى International Thermonuclear Experimental Reactor گرد هم آمده اند. اولین نمونه از این راكتور كه هزینه آن ۱۲ میلیارد دلار براورد شده است قرار است در فرانسه ساخته شود.
. ایران متاسفانه بدلایل كاملا روشن فنى به جمع كشور هاى شركت كننده در طرح دعوت نشده و آقاى احمدى نژاد شاید مایل است پس از تكمیل و راه اندازى راكتور نه چندان پیشرفته بوشهر توسط روسیه، راكتور گداز را از راه میان بر و بدون مشاركت خارجى راسا در داخل كشور ایجاد كند. البته آقاى صالحى مانند دیگر طرح هاى آینده نگر اتمى ایران از اعلام تاریخ شروع و تكمیل طرح ایجاد راكتور گداز حرفى بمیان نیاورد.
تولید سوخت اتمى
احمدى نژاد بعد از صالحى، بار دیگر از تولید اولین محموله سوخت اتمى و تحویل آن به دانشمندان یاد كرد. اظهارات تكرارى او بگونه اى آشكار فاقد اساس و واقعیت است. ایران تنها به افزایش غلظت اورانیوم تا میزان ۲۰ در صد در نطنز مبادرت ورزیده و نه تولید سوخت اتمى براى راكتور تهران. آقاى احمدى نژاد ظاهرا یا به گزارش معاون خود كه چند دقیقه پیش از او اعلام داشت ایجاد كارخانه تولید سوخت تازه آغاز شده توجه نداشت و یا از تفاوت گاز اورانیوم غنى شده با سوخت اتمى مطلع نیست.
در مورد تولید سوخت مجازى اتمى نیز كه در آن تنها غلاف سوخت مورد نظر است و نه استفاده از سوخت واقعى آقاى احمدى نژاد همان شیوه ساده دلانه را مورد استفاده قرار داد. حقیقت این است كه گاز ترش از چاه در آمده، پیش از پالایش و شیرین سازى، در اجاق هاى خانگى و كارخانه ها قابل استفاده نیست. نفت خام را نیز نمیتوان پیش از پالایش و تبدیل كردن به بنزین، در هواپیما مورد استفاده قرار داد. تولید یك بشكه میعانات گازى و یا نفت خام نیز بمعنى تولید بنزین هواپیما و یا نفت سفید نیست. در غیر این صورت و جود پالایشگاه ها كه ایران سال ها است از نبودن تعداد كافى آنها رنج می برد غیر ضرورى بود.
غنى سازى اورانیوم
بر اساس گزارش آژانس، در سال جارى تعداد سانترى فیوژهاى مشغول به كار در نطنز كه تنها واحد فعال غنى سازى ایران بشمار می رود، از ۶۰۰۰ واحد به حدود ۴۲۰۰ واحد كاهش یافته است. ظرفیت غنى سازى نیز، بدلیل كاهش تعداد سانتریفیوژهاى فعال و همچنین مشغول ساختن تعدادى از سانتریفیوژها به افزایش غلظت موجودى اورانیوم ۳.۵ در صد، به ۲۰ در صد، عملا كاهش یافته است.
ایران هم اكنون با مشكل جدى تامین كیك زرد و تولید گاز اورانیوم براى ادامه غنى سازى روبه‌رو است . چنانچه ایران به مونتاژ تعداد بیشترى سانترفیوژ نیز، پس از تامین قطعات آن از خارج دست یابد، مشكل مواد خام همچنان باقى خواهد بود. دو معدن گچین در بندر عباس و ساغند در نطنز، حتى ادامه غنى سازى در حجم موجود را نیز نمی توانند ضمانت كنند چه رسد افزایش آن را. تلاش هاى گذشته براى یافتن منابع قابل بهره بردارى اقتصادى اورانیوم در آذربایجان و مناطق مركزى ایران نیز هنوز به نتیجه قابلى نرسیده است.
به این دلیل دولت آقاى احمدى نژاد در زمینه فعالیت هاى اتمى صلح آمیز، دچار رویا پردازى شده و در كنار معرفى طرح هاى آزمایشى و مبادرت به مدل سازى بجاى تولید صنعتى، و صحبت از طرح هاى خیالى به جاى برنامه هاى اجرایى و موجود، با اعلام خبر كشف معادن تازه اورانیوم، قصد دارد مشكل كمبود مواد خام را نیز با كشفیات ذهنى و تولیدات مجازى جبران كند.
----------------------------------
یادداشت‌هایی که منتشر می‌شوند، بیانگر نظرات نویسنده آنهاست و نه رادیو فردا.
